H. Leestekens

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Taalverzorging 

H. Leestekens

Lesdoelen

• Je kent de leestekens aan
    het einde van een zin;
• Je kent de leestekens binnen
    een zin;
• Je kent de leestekens rondom
    een woord of zinsdeel;
• Je kent de leestekens binnen
  een woord.

Welke leestekens kun je aan het einde van een zin plaatsen?

1. Punt, vraagteken, uitroepteken
2. Punt en vraagteken
3. Punt, vraagteken, uitroepteken, komma
4. Punt, vraagteken, komma, trema

Goed of fout geschreven?
Dan zijn er veel warme zonnige dagen.

1. Goed
2. Fout

Dan zijn er veel warme, zonnige dagen.

= komma tussen twee bijvoeglijke naamwoorden

Goed of fout geschreven?
Als jij de groente snijdt bak ik het vlees.

1. Goed
2. Fout

Als jij de groente snijdt, bak ik het vlees.

= komma tussen twee PV's

Goed of fout geschreven?
Rianne spreekt Nederlands, Engels en Duits.

1. Goed
2. Fout

Rianne spreekt Nederlands, Engels en Duits.

= opsomming

Goed of fout geschreven?
Rianne spreekt drie talen Nederlands, Engels en Duits.

1. Goed
2. Fout

Rianne spreekt drie talen: Nederlands, Engels en Duits.

= dubbele punt voor een opsomming

Goed of fout geschreven?
Hé wat ga je doen?

1. Goed
2. Fout

Hé, wat ga je doen?

= komma nadat je iemand aanspreekt

Goed of fout geschreven?
Mijn broertje wil in de sneeuw spelen maar ik blijf liever binnen.

1. Goed
2. Fout

Mijn broertje wil in de sneeuw spelen, maar ik blijf liever binnen.

= komma voor een verbindingswoord

Goed of fout geschreven?
Mijn broertje riep: "Ik ga in de sneeuw spelen!"

1. Goed
2. Fout

Mijn broertje riep: "Ik ga in de sneeuw spelen!"

= dubbele punt voor een citaat
+ aanhalingstekens

Aanhalingstekens

• Directe rede
   = wat iemand letterlijk zegt
   = een citaat
  
  De weerman zei: "Volgend weekend kunnen we schaatsen."
  "Volgend weekend kunnen we schaatsen", zei de weerman.
  
  

Denk om de hoofdletters en leestekens!

De weerman zei: "Volgend weekend kunnen we schaatsen."

"Volgend weekend kunnen we schaatsen", zei de weerman.

Geen aanhalingstekens

• Indirecte rede 
   = aangeven wat iemand zegt, maar niet
       letterlijk
  De weerman zei dat we volgende weekend kunnen schaatsen.
  
  
• Gedachten
  Als ze dat maar niet hoort, dacht hij.

Directe rede of indirecte rede?
"Ik moet eerst mijn schaatsen laten slijpen", zei m'n moeder.

1. directe rede
2. indirecte rede

Directe rede of indirecte rede?
Mijn vader vroeg waarom ze dat nog niet gedaan had.

1. directe rede
2. indirecte rede

Schrijf nu een zin met:
- twee PV's naast elkaar
(denk ook om hoofdletters en punten)

Schrijf nu een zin met:
- een dubbele punt erin
(denk ook om hoofdletters en punten)

Schrijf nu een zin met:
- een citaat erin
(denk ook om hoofdletters en punten)

Goed of fout geschreven?
Volgende week hebben we een regiobijeenkomst en dwz dat we met alle voorzitters uit de regio bij elkaar komen.

1. Goed
2. Fout

Volgende week hebben we een regiobijeenkomst en d.w.z. dat we met alle voorzitters uit de regio bij elkaar komen.

= elke letter van de afkorting staat voor een afzonderlijk woord, dus punten gebruiken

Goed of fout geschreven?
Vorige week vond ik Hans' boek op het toilet.

1. Goed
2. Fout

Vorige week vond ik Hans' boek op het toilet.

= apostrof na bezitsvorm van namen
die eindigen op een s-klank.
(vergelijk: Carla's partner)

Waar of niet waar?
Het afbreekstreepje zie je altijd aan het einde van regels, in woorden die niet helemaal op de regel passen.

1. Waar
2. Niet waar

Goed of fout geschreven?

Het afbreekstreepje zie je altijd aan het einde van reg-
els, in woorden die niet helemaal op de regel passen.

1. Goed
2. Fout

Trek de volgende woorden samen door het weglatingsstreepje op de juiste manier te gebruiken:

voordelen en nadelen

Wat is het verschil in betekenis tussen de volgende twee zinnen?

• Ik wil graag een kopje koffie.
  
  
• Ik wil graag één kopje koffie.

Wat is het verschil in betekenis tussen de volgende twee zinnen?

• Ik wil graag mét hem wandelen.
  
  
• Ik wil graag met hém wandelen. 

In hoeverre kun je de juiste leestekens aan het einde van de zin plaatsen?

😒🙁😐🙂😃

In hoeverre ken je de leestekens binnen een zin?

😒🙁😐🙂😃

In hoeverre ken je de leestekens rondom een woord of zinsdeel?

😒🙁😐🙂😃

In hoeverre ken je de leestekens binnen een woord?

😒🙁😐🙂😃