6.2 Een nieuwe mentaliteit

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

6.2 Een nieuwe mentaliteit

Planning

• Herhalen + uitleg 6.2 
• Filmpje 
• Herhalen 

Herhaling

• Wat/wie zijn humanisten?
• Wat vonden deze humanisten heel belangrijk?
• Wat vonden zij van de middeleeuwen?

Teksten uit de oudheid

In de renaissance komt er aandacht voor kunst uit de oudheid.

Geleerden krijgen aandacht voor de literatuur en wetenschap.

Ze gaan Grieks leren (!) en de teksten nauwkeuriger bekijken

De originele teksten zijn echter allemaal vergaan

Fouten

Middeleeuwse monniken hadden de teksten overgeschreven

Deze kopieën staan echter vol met fouten

Geleerden gaan dus op zoek naar onontdekte originele teksten

Zo herontdekken zij delen van de Grieks-Romeinse cultuur

Humanisten

De geleerden uit de renaissance worden humanisten genoemd

Het onderscheidt tussen mens en dier is dat de mens nadenkt

Daarom is onderwijs belangrijk, vooral in taal

Want wie veel leest, kan een oordeel vormen en info checken

Humanisme is afgeleid van het Latijnse woord humanus, menselijk, en een centraal begrip is dan ook humanitas, menselijkheid. Humanisten stellen de mens centraal.

Kritiek

De humanisten hebben veel kritiek op de middeleeuwen

De Grieken en romeinen hadden veel wijze dingen gezegd

Maar middeleeuwers hadden deze verkeerd begrepen

Humanisten komen met nieuwe ideeën over de samenleving

Erasmus

• begin 16e eeuw 
• Nederlandse humanist
• Terug naar oorspronkelijke nieuwe testament (Grieks)
• Maakte nieuwe Latijnse vertaling

Je kunt uitleggen waarom de ideeën van humanisten leidden tot een andere mentaliteit en waarom dat bedreigend was voor de kerk.

ME kerk

• Kerk bepaalt wat mensen mogen lezen en wat niet
• Kerk mag als enige zeggen wat schrijvers van de Bijbel hadden bedoeld 

Humanisten

• Eigen oordeel vormen, ook over geloof
• Bijbel die kerk gebruikte niet betrouwbaar --> vertaalde versie van het origineel. 

Bedreiging voor de kerk

De humanisten vormen al snel een bedreiging voor de kerk

Door de boekdrukkunst worden hun ideeën snel verspreid

Hierdoor verandert de mentaliteit van veel mensen

Ze geloven in God, maar denken wel zelfstandig na

Kerk

- Bepaalt wat mensen moeten geloven

- Bepaalt wat mensen mogen lezen

- Mag als enige bepalen wat schrijvers van de Bijbel bedoelen

Humanisten

- Mensen mogen zelf oordeel vormen, ook over religie

- Maken een nieuwe, betrouwbare vertaling van de Bijbel (Erasmus)

Hun manier van denken

Humanisten

Mensen lazen dus de teksten van de Grieken en Romeinen

Deze mensen noem je humanisten

Belangrijkste: zelf observeren en kritisch nadenken! 

De bekendste: Leonardo da Vinci 

HUMANISTEN

Stelde vragen - wie, wat, waarom en hoe!?

Bedreiging voor de kerk

• Denkbeelden humanisten botste met de ideeën van de kerk
• Hoe botsen de ideeën? 

Boekdrukkunst

• rond 1450 uitgevonden
• Teksten makkelijker en meer verspreid
• Daardoor verandering mentaliteit:
• Wel God, hemel, hel
• Niet alles zomaar geloven wat de kerk zegt --> wel zelfstandig nadenken

Mentaliteit 

= 

De manier waarop mensen denken

Zelfstandig aan het werk

• Maak een samenvatting van 6.2 
  
• Maak opdrachten van 6.2 

• Eerder klaar?
• Maak de test jezelf  van 6.2 
• Leer de begrippen van 6.2 
• Herhaal 6.1 

de cultuur in de overgangsperiode van middeleeuwen naar vroegmoderne tijd. In deze tijd (1300-1600) keek men met een nieuwe blik naar de oudheid en kwam de mens centraal te staan

1. humanist
2. renaissance
3. mensbeeld

Waar begon de renaissance?

1. Frankrijk
2. Nederland
3. Italië
4. Griekenland

Anatomie = De ideeën die mensen hebben over zichzelf en de mensen om hen heen.

1. Juist
2. Onjuist

De renaissance begon in Italië omdat daar veel overblijfselen waren uit de Oudheid

1. Juist
2. Onjuist

Uit welke periode komt dit schilderij?

1. Oudheid
2. Middeleeuwen
3. Renaissance

Uit welke tijd komt dit schilderij?

1. Oudheid
2. Middeleeuwen
3. Renaissance

Geleerde uit de tijd van de renaissance, die teksten uit de oudheid bestudeerde en vertaalde.

1. Humanist
2. Mensbeeld
3. Renaissance
4. Anatomie

Erasmus vertaalde de Bijbel opnieuw en ontdekte dat de oude versie een goede vertaling was

1. Juist
2. Onjuist

Mensen in de renaissance vonden de middeleeuwen een goede, interessante periode

1. Juist
2. Onjuist

Mentaliteit = de manier waarop mensen over iets denken

1. Juist
2. Onjuist

Tot slot...

maak vraag 4 t/m 10