§2: onderwerp en hoofdgedachte

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Goedemorgen klas 2C

Vandaag...

- stillezen

- Lezen hoofdstuk 1

Goedemiddag klas 1B

Vandaag...

- 'Meer dan lezen', paragraaf 3: hoofdgedachte.

Leerdoelen:

- Ik kan het onderwerp en de hoofdgedachte van een tekst bepalen

Woordenschat

Onderwerp van een tekst

Iedere tekst gaat ergens over.

Dit noem je het onderwerp van een tekst.

Je benoemt het onderwerp in één, twee of drie woorden.

Onderwerp van een tekst

Onderwerp + oriënterend lezen

Bekijk de tekst:

- Lees de titel.

- Kijk naar de afbeeldingen bij de tekst.

- Lees de titels die boven tekstgedeeltes staan. Die titels noem je tussenkopjes.

- Kijk of woorden anders gedrukt zijn, bijvoorbeeld vet, schuin, GROOT of gekleurd.

- Let op woorden die vaker gebruikt worden.

- Lees de eerste alinea (het eerste stukje) van de tekst. Soms is die vetgedrukt.

Als je de tekst oriënterend hebt gelezen, kun je het onderwerp vinden. Geef in één of een paar woorden antwoord op de vraag: waar gaat deze tekst over?

Hoofdgedachte

Leestekst 1

Lees de tekst oriënterend:

 

- Lees de titel.

- Kijk naar de afbeeldingen bij de tekst.

- Lees de titels die boven tekstgedeeltes staan. Die titels noem je tussenkopjes.

- Kijk of woorden anders gedrukt zijn, bijvoorbeeld vet, schuin, GROOT of gekleurd.

- Let op woorden die vaker gebruikt worden.

- Lees de eerste alinea (het eerste stukje) van de tekst. Soms is die vetgedrukt.

Opdracht

1) Wat is het onderwerp van de tekst (waar gaat de tekst over)? Noteer dit in één of een paar woorden. 

2) Haal de hoofdgedachte uit de tekst of maak er zelf één.

3) Verzin een passende titel bij de tekst.

Leestekst 2

Lees de tekst oriënterend:

 

- Lees de titel.

- Kijk naar de afbeeldingen bij de tekst.

- Lees de titels die boven tekstgedeeltes staan. Die titels noem je tussenkopjes.

- Kijk of woorden anders gedrukt zijn, bijvoorbeeld vet, schuin, GROOT of gekleurd.

- Let op woorden die vaker gebruikt worden.

- Lees de eerste alinea (het eerste stukje) van de tekst. Soms is die vetgedrukt.

Opdracht:

1) Wat is het onderwerp van de tekst (waar gaat de tekst over)? Noteer dit in één of een paar woorden.

2) Haal de hoofdgedachte uit de tekst of maak er zelf één.

3) Verzin een passende titel bij de tekst.

En nu...

havo: 

vwo:

Leuk boek?

Doe de test op www.lezenvoordelijst.nl

Woordraadstrategieën 

- synoniem

- omschrijving

- voorbeeld

- tegenstelling*

Wat heb je dit weekend gelezen?
Denk verder dan een boek of krant.

Waarom heb je dat gelezen?
Wat was jouw doel om het te lezen?

Waarom tekstdoel?

De schrijver van een tekst wil bij de lezer iets bereiken.

De tekst die geschreven wordt, heeft een doel.

Tekstdoel

De schrijver wil..

Voorbeeld tekstsoort

Informeren

Instrueren

Activeren

Overtuigen

Amuseren

dat je iets te weten komt

dat je weet hoe je iets moet doen

je overhalen om iets te doen

dat je zijn mening overneemt

je vermaken

krantenbericht, verslag sportwedstrijd

recept, gebruiksaanwijzing

reclametekst, uitnodiging

bespreking van een film

verhaal, leesboek, strip

En nu...?

Maken:

- Cursus 1, §4: Tekstdoelen en tekstsoorten

Let op:  

TL: opdracht 9 en 10 NIET

KLaar? Cursus 4 (taal) óf cursus 8 (puzzel)

Tekstdoelen en tekstsoorten

Even checken.....

tekstdoel?

Wat is het doel van deze afbeelding?

1. overhalen/activeren
2. amuseren
3. informeren
4. instrueren

Wat wil de spreker bereiken met dit stukje?

1. overhalen/activeren
2. amuseren
3. informeren
4. instrueren

Wat is het doel van deze afbeelding?

1. Informeren
2. Overhalen/activeren
3. Amuseren
4. Instrueren

Wat is het doel van deze tekst?

1. Informeren
2. Overhalen/activeren
3. Amuseren
4. Instrueren

Wat is het doel van dit aanplakbiljet?

1. Informeren
2. Overhalen/activeren
3. Amuseren
4. Instrueren

Wat is het doel van deze krantenartikelen?

1. Informeren
2. Overhalen/activeren
3. Instrueren
4. Overtuigen

Wat is het belangrijkste doel van dit artikel?

1. Informeren
2. Instrueren
3. Overtuigen
4. Amuseren

Elke tekst heeft een tekstdoel.

1. Waar
2. Niet waar

§4: Tekstdoelen en tekstsoorten