H 3.4 Omgaan met verschillen

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Omgaan met verschillen

Er zijn veel verschillen tussen de mensen die in Nederland wonen. Ze vinden andere dingen belangrijk, leuk of waardevol. Ze gedragen zich verschillend, 

andere smaak. Ze verschillen van mening over allerlei dingen. Toch moeten al die mensen samenleven. In deze paragraaf lees je hoe inwoners van Nederland dat doen.

hebben andere 

gewoonten en een 

Leerdoelen

• Je weet dat bepaalde symbolen, helden en rituelen bij een cultuur horen.
• Je kunt voorbeelden geven van waarden en normen en je kunt uitleggen wat met respect bedoeld wordt.
• Je kunt voorbeelden geven van feiten en meningen en je kunt een standpunt onderbouwen met argumenten.
• Je kunt voorbeelden geven van vooroordelen.

Welk bekend persoon bewonder jij
& waarom?
Noem 3 redenen:

Extra prikkelende vragen die je kunt stellen om de discussie op gang te krijgen:

- Maar je ouders weten toch ook al je cijfers, of je te laat bent gekomen of eruit bent gestuurd?

- Waarom is het erg dat een docent weet als je even niet geconcentreerd bent?

- Hoe erg zou je dit vinden op een schaal van 1 tot 10?

Leerstof

De Nederlandse cultuur

Uit hoofdstuk 1 weet je wat een cultuur is: 

de taal, het geloof, de gewoonten en de 

gebruiksvoorwerpen van mensen. Mensen die uit een ander land komen, nemen de cultuur van dat land mee. Ze hebben een andere taal, een ander geloof en andere gewoonten en gebruiksvoorwerpen.

Als ze langer in Nederland wonen, dan nemen ze dingen van de Nederlandse cultuur over. Ze hebben dan twee culturen. Ook kinderen die opgroeien in een buitenlands gezin hebben twee culturen.

Wat zijn de 4 belangrijkste onderdelen van een cultuur?

Extra prikkelende vragen die je kunt stellen om de discussie op gang te krijgen:

- Maar je ouders weten toch ook al je cijfers, of je te laat bent gekomen of eruit bent gestuurd?

- Waarom is het erg dat een docent weet als je even niet geconcentreerd bent?

- Hoe erg zou je dit vinden op een schaal van 1 tot 10?

Welke 4 gebruiksvoorwerpen horen bij de
Nederlandse cultuur?

Extra prikkelende vragen die je kunt stellen om de discussie op gang te krijgen:

- Maar je ouders weten toch ook al je cijfers, of je te laat bent gekomen of eruit bent gestuurd?

- Waarom is het erg dat een docent weet als je even niet geconcentreerd bent?

- Hoe erg zou je dit vinden op een schaal van 1 tot 10?

Wat vind jij de vreemdste gewoonte uit
de Nederlandse cultuur & waarom?

Extra prikkelende vragen die je kunt stellen om de discussie op gang te krijgen:

- Maar je ouders weten toch ook al je cijfers, of je te laat bent gekomen of eruit bent gestuurd?

- Waarom is het erg dat een docent weet als je even niet geconcentreerd bent?

- Hoe erg zou je dit vinden op een schaal van 1 tot 10?

Wat vind jij de leukste gewoonte
uit de Nederlandse cultuur & waarom?

Extra prikkelende vragen die je kunt stellen om de discussie op gang te krijgen:

- Maar je ouders weten toch ook al je cijfers, of je te laat bent gekomen of eruit bent gestuurd?

- Waarom is het erg dat een docent weet als je even niet geconcentreerd bent?

- Hoe erg zou je dit vinden op een schaal van 1 tot 10?

Leerstof

Symbolen, rituelen en helden

De Nederlandse vlag, een kruis aan de muur en een witte jurk van een bruid hebben in Nederland een bijzondere betekenis. Woorden, gebaren, tekeningen en voorwerpen met een speciale betekenis noem je symbolen. Ze horen bij een cultuur. Bij een cultuur horen ook handelingen bij belangrijke gebeurtenissen, bijvoorbeeld als kinderen geboren worden, als mensen trouwen of bij een begrafenis. Handelingen die in een cultuur belangrijk zijn, noem je rituelen. 

Ook zijn er in elke cultuur personen waar veel mensen waardering voor hebben. In Nederland zijn dat bijvoorbeeld Johan Cruijff, Michiel de Ruyter (bron 30) en de schilder Rembrandt. Een persoon waar mensen veel waardering voor hebben, noem je een held. Maar de eigenschappen die mensen waarderen zijn niet voor iedereen hetzelfde. Ze veranderen ook in de loop van de tijd. Wie helden zijn, verandert daardoor ook.

Elke cultuur heeft helden, symbolen en rituelen. Sleep ze naar de juiste plek

Helden

Symbolen

Rituelen

Leerstof

Waarden en normen

‘Waarden en normen’ worden vaak samen genoemd. Toch zijn het twee verschillende dingen. Trouw, eerlijkheid en geduld zijn dingen die mensen belangrijk vinden. Het zijn waarden. Doordat mensen waarden hebben, vinden ze het normaal dat ze zich op een bepaalde manier gedragen. Als je bijvoorbeeld eerlijkheid belangrijk vindt, dan is het voor jou normaal dat je niet liegt. De dingen die mensen normaal vinden, zijn normen. Het zijn regels waar je je wel of niet aan kunt houden. Ook respect is een waarde. Dat betekent dat je eerbied en waardering hebt voor iets of iemand.

	hoort bij:
eerlijkheid
gelijkheid
iemand doden mag niet
liegen mag niet
rechtvaardigheid
stelen mag niet

Normen of waarden?

waarden

waarden

waarden

normen

normen

normen

Leerstof

Feiten en meningen

Alcohol is slecht voor de gezondheid. Wetenschappers hebben dit heel vaak onderzocht. Je kunt erover lezen op internet en andere plaatsen. Je kunt dus controleren of het waar is: het is een feit. Veel mensen vinden het daarom beter dat jongeren geen alcohol drinken. Dat is wat zij ervan vinden: het is hun

mening of standpunt. De uitleg bij deze mening is dat alcohol ongezond is. Dat is het argument voor dit standpunt. Met een mening kun je het eens of oneens zijn. Veel mensen waren het eens met het standpunt over alcohol. Daarom kwam er in 2014 een nieuwe wet: je moet 18 zijn om alcohol te kopen.

Feit of mening?
In Nederland regent het wel eens.

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?
"Apple is beter dan Samsung"

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?
"De stad Rotterdam is minder mooi dan Amsterdam"

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?
Honden zijn roofdieren

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?
"Het koninkrijk van Nederland werd gesticht in 1813"

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?
Ik vind geschiedenis stom

1. feit
2. mening

Feit of mening?
Ik heb geen broers.

1. feit
2. mening

Feit of mening?
Honden zijn leuke huisdieren

1. Feit
2. Mening

Feit of mening:
De zeespiegel stijgt.

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?
Lezen is leuk

1. feit
2. mening

Feit of mening?
M&M's zijn snoepjes die bedacht zijn in Amerika

1. Feit
2. Mening

Feit of mening?
M&M's zijn, volgens mijn moeder, veel te duur

1. Mening
2. Feit

Leerstof

Vooroordelen

‘Nederlanders zijn zuinig.’ ‘Duitsers hebben geen humor.’ ‘Ouderen weten niets van techniek.’ Herken je dit soort uitspraken? Het zijn meningen die niet op feiten gebaseerd zijn. Dat noem je vooroordelen. Als je een vooroordeel gebruikt, doe je net of alle mensen van een groep hetzelfde kenmerk bezitten. Soms klopt een vooroordeel voor een paar mensen in de groep, maar nooit voor de hele groep. Bijvoorbeeld: ouderen weten over het algemeen minder van computers dan jongeren, maar sommige ouderen weten er juist heel veel van.

Feit of mening:
Het is handig om je huiswerk af te hebben tijdens de les

1. Feit
2. Mening

          Huiswerk

              Opdracht 

Huiswerk

Leren blz 112

(af)maken

Opdracht 1 t/m 12

Samenvatting

• Cultuur is hoe je denkt, praat, wat je draagt of eet. Geloof hoort ook bij de cultuur. Elke cultuur heeft belangrijke symbolen, helden en rituelen
• Wat mensen belangrijk vinden in de manier waarop ze leven is een

waarde. Door je waarden vind je sommige dingen wel of niet normaal om te doen. Dat zijn normen. Je kunt respect tonen voor andere mensen en hun normen en waarden.

• Van feiten kun je bewijzen of controleren dat ze juist zijn. Een mening

 is wat jij vindt, een ander kan hier anders over denken. Met een mening kun je een standpunt  innemen en dat onderbouwen met argumenten 

• Een vooroordeel is een mening die niet op feiten gebaseerd is. Vooroordelen kunnen leiden tot een verkeerd beeld en dat kan weer leiden tot conflicten.