5.7 Grammatica en 5.8 Spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 2

Welkom!

Pak je laptop en ga naar lessonup.app en voer de code in.

Code staat op het andere bord!

Deze week

Les 1:

- Uitleg 5.7 Grammatica

- 5.7 maken

Les 2:

- Uitleg 5.8 Spelling

- 5.8 maken

Les 3:

- Dictee en weektaak afmaken

Let op! Volgende week is het PTD van 4.5, 4.7, 4.8, 5.5, 5.7 en 5.8!

5.7 Grammatica

Je leert de bijwoordelijke bepaling herkennen.

We herhalen het vinden van het:

- persoonsvorm

- werkwoordelijk gezegde

- onderwerp

- lijdend voorwerp

- meewerkend voorwerp

Hoe zat het ook alweer?

- persoonsvorm = een werkwoord. Vind je door de zin vragend te maken en/of in een andere tijd te zetten. 

- werkwoordelijk gezegde = alle werkwoorden in de zin.

- onderwerp = wie/wat + werkwoordelijk gezegde

- lijdend voorwerp = wie/wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp

- meewerkend voorwerp = aan/voor wie/wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp

We gaan de volgende zin ontleden:

Tijdens de wedstrijd heeft Luuk zijn enkel lelijk verzwikt.

Tijdens de wedstrijd heeft Luuk zijn enkel lelijk verzwikt.
Wat is de persoonsvorm?

Tijdens de wedstrijd heeft Luuk zijn enkel lelijk verzwikt.

Andere tijd:

Tijdens de wedstrijd had Luuk zijn enkel verzwikt.

Vraagzin:

Heeft Luuk tijdens de wedstrijd zijn enkel verzwikt?

heeft = pv

Tijdens de wedstrijd heeft Luuk zijn enkel lelijk verzwikt.
Wat is het werkwoordelijk gezegde?

Tijdens de wedstrijd heeft Luuk zijn enkel lelijk verzwikt.

Werkwoordelijk gezegde = alle werkwoorden in de zin. Ook de persoonsvorm!

wg = heeft verzwikt

Nu kan je deze zinsdeelstrepen zetten:

Tijdens de wedstrijd | heeft | Luuk zijn enkel lelijk | verzwikt.

......................................................WG................................................................WG.....
Tijdens de wedstrijd | heeft | Luuk zijn enkel lelijk | verzwikt.|

Wat is het onderwerp?

Tijdens de wedstrijd | heeft | Luuk zijn enkel | verzwikt.

Onderwerp = wie/wat + werkwoordelijk gezegde

       wie/wat heeft verzwikt?

       Luuk

Luuk = onderwerp (en dus ook een zinsdeel)

Tijdens de wedstrijd | heeft | Luuk | zijn enkel lelijk | verzwikt.

......................................................WG.........O...................................................WG.....
Tijdens de wedstrijd | heeft | Luuk | zijn enkel lelijk | verzwikt.

Wat is het lijdend voorwerp?

Tijdens de wedstrijd | heeft | Luuk | zijn enkel lelijk | verzwikt.

Lijdend voorwerp = wie/wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp

       wie/wat heeft Luuk verzwikt?

       zijn enkel

zijn enkel = lijdend voorwerp (en dus ook een zinsdeel)

Tijdens de wedstrijd | heeft | Luuk | zijn enkel | lelijk | verzwikt

......................................................WG.........O.................LV...............................WG.....
Tijdens de wedstrijd | heeft | Luuk | zijn enkel | lelijk | verzwikt.

Wat is het meewerkend voorwerp?

Tijdens de wedstrijd | heeft | Luuk | zijn enkel | lelijk | verzwikt

Meewerkend voorwerp = aan/voor wie/wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp 

       aan/voor wie/wat heeft Luuk zijn enkel verzwikt?

       ????

Geen meewerkend voorwerp

Tijdens de wedstrijd | heeft | Luuk | zijn enkel | lelijk | verzwikt

De bijwoordelijke bepaling

Bijwoordelijke bepalingen geven antwoord op een vraag, zoals:

- Waar?

- Waarom?

- Hoe?

- Waarmee?

Zinsdelen die je overhoudt na het zoeken van de pv, wg, o, lv en mv, zijn bijwoordelijke bepalingen (bwb).

Tijdens de wedstrijd | heeft | Luuk | zijn enkel | lelijk | verzwikt

De bijwoordelijke bepaling

De woorden niet, misschien, toch, gelukkig en hopelijk zijn ook bijwoordelijke bepalingen. 

......................................................WG.........O.................LV...............................WG.....
Tijdens de wedstrijd | heeft | Luuk | zijn enkel | lelijk | verzwikt.

Welke stukken blijven over? Dit zijn de bijwoordelijke bepalingen.

Maken

Opdracht 1, 4, 6, 7 en 9 van 5.7 Grammatica

Klaar?

1. Maak opdracht 1 van 5.8 Spelling

2. Maak de 'versterk jezelf: ontleden - zinsdelen' (online)

3. Maak de 'Test jezelf' van 4.5, 4.7, 4.8, 5.5 en 5.7 (online)

5.8 Spelling

In deze paragraaf leer je:

• het schema werkwoordspelling gebruiken;

• Engelse werkwoorden spellen;

• wanneer je een apostrof schrijft;

• tien dicteewoorden.

Engelse werkwoorden

Wie downloadt er nou nog? Lekker streamen!

Engelse werkwoorden vervoeg je op dezelfde manier als Nederlandse werkwoorden. 

Engelse werkwoorden

Engelse werkwoorden vervoeg je op dezelfde manier als Nederlandse werkwoorden. 

Engelse werkwoorden

Werkwoorden als saven, timen en daten behouden hun -e in de stam.

Engelse werkwoorden

Werkwoorden met een dubbele medeklinker 'vernederlandsen' we vaak.

Jette (facebooken) me met goed nieuws.

We hebben gisteren (shoppen).

We hebben gisteren (shoppen).

Bij die mensen (babysitten) ze vaak.

Ik (scrollen) wat tussen de pagina's.

Apostrof

De apostrof is een komma in een woord, zoals in A4'tje. 

Wanneer schrijf je een apostrof?

1 Bij het meervoud van woorden die eindigen op -a, -i, -o, -u of -y. Je zou het woord anders verkeerd uitspreken.

ski’s, baby’s, foto’s, pizza’s, menu’s

Apostrof

2 Als je wilt aangeven dat iets van iemand is en je zou het woord anders verkeerd uitspreken.

Anja’s tablet, Ivo’s jas

Let op: eindigt het woord op een s-klank, dan schrijf je alléén een apostrof.

Felix’ vrienden (de vrienden van Felix) Bas’ voetbalteam (het voetbalteam van Bas)

3 Bij verkleinwoorden die eindigen op -y.

baby’tje, pony’tje

4 Na cijfers (A4’tje) en bij woorden als vmbo’er, BN’er. Ook als die woorden in het meervoud staan.

mp3’tje, bh’s, cd’s

Ik ga dit weekend naar drie (party).

Ik ga met (Lies) vrienden naar de kermis.

Mijn broer is een (vmbo).

Maken

5.7: opdracht 1, 4, 6, 7 en 9 

5.8: opdracht 1, 3, 4, 6, t/m 11

Klaar?

2. Maak de 'Versterk jezelf: ontleden - zinsdelen' (online)

3. Maak de 'Test jezelf' van 4.5, 4.7, 4.8, 5.5, 5.7 en 5.8 (online)