Het zieke kind in het ziekenhuis

• Verpleegkunde
• MBO
• Studiejaar 3

Het zieke kind in het ziekenhuis

Doelstelling

De student 

• heeft kennis over de geschiedenis van de zorg voor zieke kinderen
• kan de rechten van kind en ouders/ verzorgers benoemen
• heeft een indruk opgedaan hoe het is om te het werken als verpleegkundige op de kinderafdeling

Kinderafdeling: zorg aan kinderen van 0 tot 18 jaar

Wie van jullie heeft er ervaring met de kinderafdeling?

En welke ervaring?

Waarin onderscheidt een ziek kind zich van een zieke volwassene?

Een ziek kind is niet hetzelfde als een zieke volwassene:

• Andere anatomie en fysiologie
• Minder goed ontwikkeld immuunsysteem
• Andere oorzaken ziekenhuisopname
• Ziekteverschijnselen presenteren zich anders
• Meestal niet goed in staat om aan te geven wat er aan de hand is

Ontwikkeling kindergeneeskunde

Middeleeuwen: kind wordt gezien als volwassene in het klein

18e eeuw: summiere richtlijnen opvoeding en onderwijs

19e eeuw: industrialisatie, kinderarbeid noodzakelijk

1874: Kinderwetje van Van Houten (verbiedt kinderen tot 12 jaar in een fabriek te werken)

1900: leerplicht voor 6-12 jarigen

Ontwikkeling kindergeneeskunde

19e eeuw: hoog sterftecijfer onder zuigelingen/ jonge kinderen

Hygiëne en leefomstandigheden verbeteren enorm -> de 3 R's: rust, reinheid en regelmaat

Na 1945 specifiekere rechten: voorlopers consultatiebureau's 

Vanaf 1957: Rijksvaccinatieprogramma voor kinderen

1959: VN verklaring Rechten van het kind 

1-3 op de 10 jonge kinderen sterft

oorzaak gebrek aan borstvoeding, armoede, infecties (luchtweginfecties), ondervoeding, gebrek aan hygiëne etc. 

Verschilt erg per regio in Nederland.

Intramurale zorg

1863: eerste kinderziekenhuis in NL: Sophia kinderziekenhuis Rotterdam

1928: opleiding tot kinderverpleegkundige

Vanaf de jaren 70: broertje/ zusjes en ouders mogen op bezoek komen

1977: oprichting Vereniging Kind en Ziekenhuis

1987 Handvest Kind en Ziekenhuis

Vanaf de jaren 90 zijn ouders steeds meer aanwezig: ouderparticipatie en rooming in

Handvest kind en ziekenhuis/zorg

Opname redenen

Enkele voorbeelden

Operaties zoals appendectomie, tonsillectomie, strabismus etc.

Infecties zoals pneumonie, gastro-enteritis, RS-virus etc.

Ademhalingsproblemen zoals astma

Psychosomatische problemen

Eetproblemen zoals anorexia

Opname redenen

Enkele voorbeelden

Aangeboren afwijkingen

Ongelukken: vallen, vergiftiging, brandwonden etc.

Testen en onderzoeken

Oncologie 

Foto vasthouden kindje, wat vinden jullie hiervan?

Visie op kinderverpleegkunde

• Kinderen zijn mensen in ontwikkeling, tot aan de volwassenheid
• De zorg voor het kind wordt bepaald door het ontwikkelingsniveau
• Het kind wordt gezien als een socio-psychosomatische eenheid (holistisch)
• Kind en ouders worden als eenheid gezien
• De kinderverpleegkundige is in staat de wisselwerking tussen de sociale omgeving en het kind te onderkennen, in stand te houden en de zorgbehoefte en planning hierop af te stemmen
• Kinderparticipatie!

Veilig thuis

Kinderparticipatie: https://kindenziekenhuis.nl/wp-content/uploads/2019/05/Handboek-Kinderparticipatie-in-het-Ziekenhuis.pdf

Wetgeving WGBO

Om een behandeling te starten moet de arts informatie geven en toestemming vragen:

• Tot 12 jaar toestemming ouders/ voogd
• 12 tot en met 15 jaar dubbele toestemming, ouder en kind
• vanaf 16 jaar kind heeft zelf recht op informatie en het geven van toestemming

Kinderafdelingen en kinderziekenhuizen blijven steeds in ontwikkeling om de beste zorg voor kinderen te bieden

Verschil uitleggen kinderziekenhuizen (UMC'S) en kinderafdelingen topklinische en algemene ziekenhuizen. Categorale ziekenhuizen zoals het prinses Maxima centrum.

Indeling kinderafdeling

Family Centered Care en Moeder Kind Centrum

Indeling naar leeftijdsgroep

Box-verpleging (omgekeerde) isolatie

Soms indeling naar ziektebeeld (RS virus) of ingreep (dagopname)

Max. 4 kinderen op een kamer

Rooming in mogelijkheden ouders/ verzorgers

Speelkamer

Voedingskeuken

Onderzoeks- en behandelkamer

Boxen

kinderkamers

zuigelingen/ neo

Welke hulpverleners kom je tegen
op de kinderafdeling?

Hulpverleners op de kinderafdeling

• (kinder) verpleegkundige, neonatologie verpleegkundige
• Kinderarts, neonatoloog
• Pedagogisch medewerker
• Logopedist, fysiotherapeut, ergotherapeut
• Kinderpsycholoog
• Maatschappelijk werker
• Voedingsassistent, diëtist
• Cliniclown

Ronald McDonald kinderfonds

Het Ronald McDonald Kinderfonds brengt families met een ziek of zorgintensief kind dicht bij elkaar in de Ronald McDonald Huizen, Huiskamers en vakantiehuizen.

11 Ronald mc Donald huizen

12 Ronald mc Donald huiskamers

3 vakantie huizen

Geen subsidies: draait op vrijwilligers, sponsors en donaties.

(Kinder)verpleegkundig proces

Anamnese afnemen

Aansluiten bij de zorgbehoefte van kind op basis van zijn leeftijd en ontwikkeling

Goede voorbereiding en voorlichting op onderzoek of ok

Rekening houden met culturele verschillen

Klinisch redeneren 

Voeding op basis van leeftijd en ziektebeeld

Pijn observatielijsten

Voorbereidingen

Verpleegkundige observaties kinderen

• Huid: kleur, aspect en turgor
• Vitale functies (PEWS)
• Houding en beweging
• Bewustzijn
• Verandering in gedrag
• Reacties op gebeurtenissen
• Ontwikkeling
• Slaap
• Voeding en eetgewoontes
• Uitscheidingspatroon etc. 

Wat zijn de verschillen tussen een spoedopname en een geplande opname?

Spoedopname:

Voorbereiding niet mogelijk

Emotionele impact ouders/ kind

Informatie behoefte

Verpleegkundige: voorbereidingen treffen, kind wegen, arts assisteren, ouders/kind informeren en geruststellen

Geplande opname:

Goede voorbereiding (thuis)

Tijd om uitgebreide anamnese af te nemen

Tijd voor voorlichting 

Betere samenwerking kind en ouders

Minder emotionele impact zoals angst

Bas (6 jaar) wordt 6 dagen opgenomen op de kinderafdeling i.v.m. een operatie. Hij komt samen met zijn ouders op de afdeling. Als kinderverpleegkundige moet jij de anamnese afnemen.

Welke specifieke vragen stel je aan Bas en zijn ouders?

Uitvoeren van zorg, oa

• Preventie en voorlichting geven
• Bewaken vitale functies o.a. PEWS
• Pijnobservaties
• Toedienen van medicijnen
• Ondersteunen bij voeding
• Zorg voor psychische- en sociale aspecten
• Begeleiden ouders: ouderparticipatie en rooming in
• Rapporteren en evalueren

Comforttalk en focustaal

Comfort Talk 

• het bewust inzetten van positief en herstel bevorderend taalgebruik in de medische setting
• het protocollair aanbieden van oefeningen voor bepaalde belastende ingrepen

Ontslag

Opname in het ziekenhuis zo kort mogelijk: afhankelijk van conditie, draagkracht en thuissituatie. Veel zorg kan ook thuis!

Ontslaggesprek en eventuele overdracht

• Ontslag naar huis
• Ontslag naar huis met kinderthuiszorg
• Ontslag naar een andere instelling

Ik weet nu meer over het verplegen van zieke kinderen op de kinderafdeling

😒🙁😐🙂😃