T1 Werkwoordspelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 1-4

Werkwoordspelling

Doelen

Aan het einde van deze lessenserie kun je:

- persoonsvormen in de tt en vt juist spellen

- het voltooid deelwoord juist spellen

- een bijvoeglijk naamwoord maken van een      

   voltooid deelwoord

- een onvoltooid deelwoord juist spellen

Tegenwoordige tijd enkelvoud

Als de persoonsvorm (pv) in de tegenwoordige tijd staat, zijn er 3 mogelijkheden:

1. ik-vorm

2. ik-vorm + t

3. Hele werkwoord (bij meervoud)

Niet zeker? Gebruik het werkwoord lopen

ik	ik-vorm	jij?
jij	ik-vorm+t
hij/zij/u/het	ik-vorm+t
wij/jullie/zij	hele ww

Voorbeelden

Vul de goede werkwoordsvormen in:

1. (houden) ... je broer van detectives of (herkennen) ... hij zich niet in politieagenten?

2. Ik (vinden) ... het plezierig als u de agenda een week voor de vergadering (versturen) ...

3. Mijn wang (bloeden) ... altijd als ik mij (snijden) ... tijdens het scheren.

(houden) ... je broer van detectives of (herkennen) ... hij zich niet in politieagenten?

Ik (vinden) ... het plezierig als u de agenda een week voor de vergadering (versturen).

Mijn wang (bloeden) ... altijd als ik mij (snijden) ... tijdens het scheren.

Werkwoorden in de vt

/

/

Dus:

     Zit de laatste letter van het hele werkwoord -en WEL in 't kofschip?        schrijf dan          of te / ten                             fietsen                 fietste

      Zit de laatste letter van het hele werkwoord -en NIET in 't kofschip?        schrijf dan         de / den                               bellen                    belde

Even oefenen

1. De politie (verrichten) ... wekenlang onderzoek naar de inbraken.

2. Toen ik mijn toets Frans (maken) ... (duimen) ... Janita voor mij.

3. We (durven) ... niet te kijken toen de geheime politie op de deur (bonken) ...

4. Terwijl ik (tobben) ... over mijn cijfers, (krassen) ... Sandra haar naam in het tafelblad. 

Antwoorden

1. De politie verrichtte wekenlang onderzoek naar de inbraken.

2. Toen ik mijn toets Frans maakte, duimde Janita voor mij.

3. We durfden niet te kijken toen de geheime politie op de deur bonkte.

4. Terwijl ik tobde over mijn cijfers, kraste Sandra haar naam in het tafelblad. 

Voltooid deelwoord

/

/

Even oefenen

1. De jongens zijn gisteren (verhuizen).

2. We hebben vanmorgen een potje (voetballen).

3. Heb je dat hele stuk (fietsen)?

4. Ik heb zijn verhaal nooit (geloven).

5. Heb je lekker (chillen)?  

Antwoorden

1. verhuisd

2. gevoetbald

3. gefietst

4. geloofd

5. gechild 

Werkwoord als bijv.nw.

Sommige woorden zijn afgeleid van een werkwoord. 

Ik ben altijd de gebeten hond. (van een vdw)

De bijtende hond werd gevangen door zijn baas. (van een odw)

Schrijfwijze: altijd zo kort en eenvoudig mogelijk. 

Werkwoord als bijv.nw.

Voltooid deelwoord op -en? --> bnw ook op -en 

               De deur is gesloten. --> De gesloten deur. 

Voltooid deelwoord op -d of -t? --> bnw maken door +e en zo kort mogelijk.

Het ... (verbreden) fietspad is mooi aangelegd.

De ... (verbazen) man zat achter in de klas te kijken naar de geweldige docent.

De ... (blaffen) hond trok aan de lijn.

Ik (waxen) mijn benen gisteravond.

De buren hebben hun eigen truien (breien)

Hoe oud (worden) je tante morgen?

De (vergroten) foto hangt aan de muur.

Het  onvoltooid deelwoord

Het onvoltooid deelwoord maak je door achter het hele werkwoord een -d te zetten. Bijvoorbeeld: lachend, stotterend, staand.

Je kunt een onvoltooid deelwoord, net als een voltooid deelwoord, ook als bijvoeglijk naamwoord bij een zelfstandig naamwoord gebruiken. Dan zet je er soms nog een -e achter. Bijvoorbeeld:

– Op de foto staat een lachend meisje.

– De lachende kinderen moesten het lokaal verlaten.

Het  onvoltooid deelwoord

 Bijvoorbeeld:

– Op de foto staat een lachend meisje.

– De lachende kinderen moesten het lokaal verlaten.

De jongen komt altijd ... (lopend) naar school?

De ... (klagen) vrouw krijgt haar geld niet terug.