1.4 Nederland: winnaars en verliezers havo 3

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

1.4 Nederland: winnaars en verliezers

Vorige les: ontwikkeling in verschillende snelheden

-Arme en rijke landen

-Interne oorzaken

-Externe oorzaken

-Veel negatieve factoren=grotere kans op armoede

 

Interne oorzaken

 1. Natuurlijke oorzaken 

     -Ontwikkelingskansen (vruchtbaar, neerslag, hulpbronnen)

     -Ligging (t.o.v. de zee)

2. Menselijke oorzaken 

     -Politieke systeem (democratie, corruptie, ondernemen)

     -Bevolkingsgroei & leeftijdsopbouw (bbp, vergrijzing)

     -Mate van ongelijkheid (groter als land ontwikkeld --> onrust)

Externe oorzaken

1. Koloniaal verleden

      -Voormalige exploitatiekoloniën (leverden grondstoffen en              producten, doen arme landen nog steeds--> blijven arm)

      -Vestigingskoloniën (land opgebouwd door kolonisten, rijk)

2. Rol van land in wereldeconomie

      -Aantrekkelijkheid voor mno's (bereikbaarheid, lonen,                        opleidingsniveaus, stabiliteit land)

Deze les: NL: winnaars en verliezers

-Positie Nederland in de wereld

-Globaliseringsindex

-Eindhoven

-Oost-Groningen

Positie in de wereld

Globaliseringsindex=geeft aan hoe sterk een land is verbonden met het buitenland

Positie in de wereld

-Nederland op plek 1 van globaliseringsindex (2018)

-Open en sterk op buitenland gerichte economie

-Mede door hoogwaardige maakindustrie (hightech)

-Veel hightechbedrijven in Eindhoven

Globaliseringsindex

Eindhoven vs. Oost-Groningen

Eindhoven

Brainport

=gebied dat hoort tot de kenniseconomie met een hoge dichtheid aan hightechbedrijven, universiteiten en onderzoeksinstituten

Eindhoven, de slimste

-Wordt slimste regio in de wereld genoemd

-Basis gevormd door Brainport Eindhoven

-Wereldspelers als ASML, DAF en Philips gevestigd

-Gunstige verstigingsfactoren

Gunstige verstigingsfactoren Eindhoven

1. Aanwezigheid bedrijven die elkaar aanvullen en ondersteunen

2. Goed opgeleide beroepsbevolking

3. Nabijheid interessante afzetmarkten 

       -Rondom veel mensen met bovengemiddeld inkomen

Oost-Groningen

Oost-Groningen, krimpgebied met mogelijkheden

-Een van de armste gebieden van Nederland

-Traditioneel landbouw gebied

Pogingen tot ontwikkeling

-Regionaal ontwikkelingsbeleid waarbij Oost-Groningen gesteund werd door de overheid en er daarom wel bedrijven en overheidsdiensten naar dit gebied kwamen

Maar toen de steun stopte, vertrokken ze weer... ontwikkelingspoging mislukt!

Pogingen tot ontwikkeling

Intussen schuift de werkgelegenheid op van landbouw (wat veel voorkomt in Oost-Groningen) en industrie naar hoogwaardige dienstverlening (banken, onderwijs, kantoren)

Maar het lukt Oost-Groningen niet om aan te haken en mee te ontwikkelen... met alle gevolgen van dien:

Gevolgen

-Jongeren vertrekken (voor werk etc.)

-Voorzieningen verdwijnen

-Bevolking krimpt verder

-Bevolking vergrijst

-Leegstand neemt toe

Kansen voor dit gebied

1. Leefomgeving

    -Rust en ruimte

    -Goedkoop wonen

    -Nieuwe natuur

    

Kan aantrekkelijk zijn voor toeristen

Kansen voor dit gebied

2. Energiebeleid 

     -Veel ruimte voor energieproductie

     -Opwekken duurzame energie (zon, wind etc.)

3. Overheidsbemoeinis

    -Overheid gaat fors investeren in dit  gebied

Deze les

-Positie Nederland in de wereld

-Globaliseringsindex

-Eindhoven (winnaars)

-Oost-Groningen (verliezers)

Aan de slag...