Toets literatuurgeschiedenis: middeleeuwen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Informatie vooraf

De volgorde van de  31 vragen ligt vast.

Je kunt niet terugbladeren!

Overleg is vanzelfsprekend niet toegestaan. 

Wanneer waren de middeleeuwen?

1. 1000 v. Chr. - jaar 0
2. 500 v. Chr. - 500 n. Chr.
3. 500 - 1500
4. 1600-1700

Wat was het motto van de middeleeuwen?

1. Carpe diem
2. Memento mori
3. Absit omen
4. Gloria in excelsis deo

Wat was in de Middeleeuwen de bron van kennis?

1. De werken van Jacob van Maerlant
2. De Bijbel
3. Werken van Griekse wetenschappers
4. De universiteit

Geef een ander woord voor:
Diets

Geef een ander woord voor:
beginletter

Wie vond de boekdrukkunst uit?

1. Laurens Janszoon Coster
2. Johannes Gutenberg
3. Mariken van Nieumeghen
4. Karel Elegast

Wanneer werd de boekdrukkunst uitgevonden?

1. Rond 1250
2. Rond 1350
3. Rond 1450
4. Rond 1550

Wat was geen gevolg van de uitvinding van de boekdrukkunst?

1. boeken werden veel goedkoper
2. steeds meer mensen gingen lezen
3. er werden veel meer boeken gemaakt
4. er kwam een eind aan de geestelijke boeken

Geef een ander woord voor:
karelroman

Zet de namen en begrippen in de juiste historische volgorde: 

1

2

3

4

5

6

Antwerps liedboek

boekdrukkunst 

 Reinaert de vos

 Karel de Grote 

 Mariken van Nieumeghen 

ridderroman

WAAR

NIET 

WAAR

Einde van de middeleeuwen kwam door een grote oorlog.

Verhalen stonden vooral op schrift.

De meeste mensen konden niet lezen.

Wetenschap is belangrijker dan religie.

Memento Mori is de spreuk van de middeleeuwen.

In de middeleeuwen is er sprake van een standenmaatschappij, die van invloed is op middeleeuwse cultuur. Noem de drie standen en de daarbij horende kenmerken van de middeleeuwse cultuur.

De oudsteNederlandse tekst luidt: ‘Hebban olla vogela nestas hagunnan hinase hic anda thu wat unbidan we nu?’
Wat betekent deze zin?

Waarom begint de West-Europese literatuurgeschiedenis rond 1100?

Leg uit waarom de middeleeuwse teksten op rijm zijn geschreven?

Leg uit in max. 25 woorden: ‘De middeleeuwse kunst is gemeenschapskunst’.

Wat was het literaire gevolg van de uitvinding van de boekdrukkunst?

De schrijver van Karel ende Elegast had niet de bedoeling ‘zomaar’ een verhaaltje te schrijven. Welke dan wel?

Leg uit waarom vraagt de engel drie keer aan Karel om uit te gaan stelen?

Hoe vaak vraagt de engel aan Karel om uit stelen te gaan?

1. twee keer
2. drie keer
3. vier keer
4. vijf keer

Hoe lang duurt het verhaal van Karel ende Elegast?

1. van ’s ochtends tot de volgende avond
2. van ’s avonds / ’s nachts tot de volgende avond
3. van ’s middags tot de volgende middag
4. van ’s avonds / ’s nachts tot de volgende middag

De ridderromans vallen uiteen in twee typen. Welke?

Noem de drie belangrijkste verschillen tussen deze twee typen.

Waarom ging Reinaert bij de derde daging mee en bleef hij niet gewoon thuis?

Wie is de schrijver van “Van den vos Reynaerde”?

Van den vos Reynaerde is een satire. Noem drie verschijnselen of bevolkingsgroepen die belachelijk worden gemaakt in het verhaal.

‘De Reinaert is een dierenverhaal.’ Is deze uitspraak geheel juist? Leg uit.

Een van de personages in het verhaal is Cuwaert de haas, een “speaking name” waarmee iets verteld wordt over het karakter van een personage. Wat betekent Cuwaert?

Geef een korte definitie van ‘satire’ en ‘parodie’.

Misschien wel het mooiste lied uit de Middeleeuwse literatuur is het Egidiuslied (blz. 22). Egidius waer bestu bleven?’ zijn de beginwoorden van dit bekende lied. Het is een klaagzang over een overleden vriend.
Hoe wordt een klaagzang ook wel genoemd?

1. ballade
2. elegie
3. canon
4. acrostichon

Waarom verdween de toneeltraditie in de middeleeuwen?