grammatica 4/5 aanwijzend en vragend voornaamwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Programma

1) Bespreken huiswerk

2) Opdrachten met LessonUp/ vragen?

3) Uitleg voorzetsel

4) Opdrachten

5) huiswerk

Lesdoel:

Je kent de aanwijzende en vragende voornaamwoorden zijn!

Ook ken je het zelfstandig naamwoord, bepaald en onbepaald lidwoord en het bijvoeglijk naamwoord!

Wat zijn de aanwijzende voornaamwoorden?

1. de, het, een, die, deze, dit, dat
2. die, deze, dit, dat
3. wie, wat, welke, wat voor een
4. die, deze, dat, dit, zulke, zo'n, dergelijke, zelf, hetzelfde, dezelfde

Wat zijn de vier vragende voornaamwoorden?

1. wie, wat, welke, waarom
2. hoe, wanneer, waarom, waar
3. wie, wat, welke, wat voor een

aanwijzend voornaamwoord

(aanw.vnw)

vragend voornaamwoord (vr.vnw)

Geen aanwijzend of

vragend voornaamwoord

deze

daar

die

wie

dit

wat

waar

welk

dat

Bespreken opdracht 1, blz. 121

• 1 zulke = aanw.vnw; die = aanw.vnw
• 2 welke = vr.vnw; dat = aanw.vnw
• 3 wie = vr.vnw
• 4 deze = aanw.vnw
• 5 dit = aanw.vnw; hetzelfde = aanw.vnw
• 6 wat = vr.vnw; dergelijke = aanw.vnw

Bespreken opdracht 4, blz. 121

• (1) Wat (vr. vnw) is een marathon? 
• (2) Dat is een (olw) hardloopwedstrijd over 42,195 kilometer. 
• (3) De eerste marathon werd (hww) in 490 v.Chr. gelopen door een Griekse (bn) soldaat. 
• (4) Deze soldaat moest van Marathon naar Athene (zn) rennen om de overwinning van de Atheners op de Perzen te melden. 
• (5) Toen hij zijn tocht volbracht (zww) had, sprak hij tot de mannen aan wie (x) hij de boodschap moest brengen, deze (aanw.vnw) woorden: ‘Verheug u, wij hebben gewonnen.’ 

Bespreken opdracht 4, blz. 121

• (6) Daarna viel de boodschapper dood neer: hij had een (olw) zonnesteek opgelopen (zww). 
• (7) Het is jammer (bn) dat aan de waarheid (zn) van zo’n (aanw.vnw) mooi verhaal wordt getwijfeld.
• (8) In 1896 werden in Griekenland de (blw) eerste Olympische Spelen gehouden. 
• (9) Daar stond (zww) de marathon op het (blw) programma. 
• 10) In 2014 verbeterde Dennis Kimetto in Berlijn het (blw) wereldrecord. 

Bespreken opdracht 4, blz. 121

• ((11) In welke (vr.vnw) tijd? 
• (12) Hij deed over de afstand 2.02.57: gemiddeld liep hij 20,59 kilometer per uur (zn). 
• (13) Dat (aanw.vnw) haal jij niet eens als je naar school fietst.

gisteren

in

?

,

zelfstandig naamwoord (zn)

bepaald lidwoord (blw)

onbepaald lidwoord (olw)

bijvoeglijk naamwoord (bn)

zelfstandig werkwoord (zww)

hulpwerkwoord (hww)

aanwijzend voornaamwoord 

vragend voornaamwoord

Wie

heeft

ontmoet

de

ijskoude

ongezellige

sporthal

Hansje

met

mij

.

zelfstandig naamwoord (zn)

bepaald lidwoord (blw)

onbepaald lidwoord (olw)

bijvoeglijk naamwoord (bn)

zelfstandig werkwoord (zww)

hulpwerkwoord (hww)

aanwijzend voornaamwoord 

vragend voornaamwoord

Die 

aardige 

wil

gaan

chatten

gast

in

zelfstandig naamwoord (zn)

bepaald lidwoord (blw)

onbepaald lidwoord (olw)

bijvoeglijk naamwoord (bn)

zelfstandig werkwoord (zww)

hulpwerkwoord (hww)

aanwijzend voornaamwoord 

vragend voornaamwoord

De

Dom

Utrecht

heeft

zo'n

prachtig

carillon

?

van

zelfstandig naamwoord (zn)

bepaald lidwoord (blw)

onbepaald lidwoord (olw)

bijvoeglijk naamwoord (bn)

zelfstandig werkwoord (zww)

hulpwerkwoord (hww)

aanwijzend voornaamwoord 

vragend voornaamwoord

Welke

buurman

die

deze

kleine

kinderen

heeft

bal

afgepakt

Heb je nog vragen over de woordsoorten die we tot nu toe hebben gehad?

voorzetsels

Een voorzetsel geeft aan:

1) Plaats voor, in, achter, tussen, onder, boven, naast,bij, op.... (het kooitje)

2) tijd: na, tijdens, gedurende .... (de vakantie)

3) reden/oorzaak: vanwege, door, ondanks... (de vakantie)

Delen van splitsbare werkwoorden horen bij het zww. (Hij keurde het af.> afkeuren)

Soms is een voorzetsel deel van een vaste combinatie: op iemands hulp rekenen/in verband met..

Een voorzetsel staat meestal voor een lidwoord of een voornaamwoord. (met de fiets/voor deze mensen). Soms ontbreekt het lidwoord. (in bed/aan tafel..)

Als een voorzetsel achter het zelfstandig naamwoord staat, geeft het vaak een richting aan.

Noteer een zin waarin een voorzetsel voorkomt die een plaats aangeeft.

Noteer een zin waarin een voorzetsel voorkomt die een tijd aangeeft.

Noteer een zin waarin een voorzetsel voorkomt die een reden/oorzaak aangeeft.

Maken/Huiswerk

Maak de startopdracht en opdracht 1 t/m 3  van de digitale opdrachten van grammatica H5 woordsoorten (voorzetsels).