Paragraaf 8

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

§ 8

Brandstof uit de diepte

Wat hebben we gedaan?

De vorige keer hebben we het gehad over:

• het inkolingsproces en het ontstaan van steenkool.

Wat is het inkolingsproces? leg je antwoord in eigen woorden uit.

Vandaag:

• daarna gaan we het hebben over aardgas.
• dan gaan we het hebben over dagbouw en schachtbouw.
• tot slot blikken we nog even terug op de les

Aardgas deel 1

Naast de steenkool worden bij het inkolingsproces ook nog andere stoffen geproduceerd een van deze is aardgas. Doordat de druk en temperatuur hoger worden wanneer je dieper in de bodem komt ontsnapt het aardgas.

Aardgas deel 2

Het aardgas zoekt zich dan een weg omhoog en komt zo in een andere sediment laag en daarna verdwijnt het meestal de lucht in. Maar in Groningen is het aardgas niet ontsnapt dit komt doordat hier na het Carboon een zee is geweest en deze een dikke laag zand en steenzout heeft neergelegd.

Aardgas deel 3

De laag steenzout is ondoordringbaar voor het gas en vormt in de sedimentlaag hieronder, dus in het zand, een gasveld. 

Waarvoor gebruiken
we aardgas

Definitie aardgas

Gas dat ontstaat tijdens het inkolingsprocesof tijdens de vorming van aardolie.

Definitie steenzout

lagen zout die in de aardkorst voorkomen

§ 8 brandstof uit de diepte

Wat hebben we gedaan?

De vorige keer hebben we het gehad over het ontstaan van aardgas.

Waardoor komt het dat er aardgas ontstaat bij het inkolingsproces?

Waardoor is het aardgas in Groningen niet ontsnapt en in andere delen van Nederland wel

Wat gaan we vandaag doen?

• Vandaag gaan we kijken naar verschillende soorten mijnbouw.
• daarna gaan we het hebben over de steenkoolvoorraden over de wereld.  
• nakijken opdrachten paragraaf 7

Moeder- en reservoirgesteente

In het geval van het aardgas is het moedergesteente de laag steenkool en het reservoirgesteente is dan de zandstenenlaag.

Dus het moedergesteente is het gesteente waarin het gas is ontstaan. Het reservoirgesteente is de poreuze laag waar het gas ligt opgeslagen.

Verschillende soorten mijnbouw

dagbouw: Filmpje

schachtbouw: Filmpje

Wat is nu volgens jou het grootste verschil tussen deze twee vormen van mijnbouw?

Definitie dagbouw

De winning van steen- en bruinkool in de openlucht

Definitie schachtbouw 

Winning van steenkool door aanleg van verticale en horizontale gangen.

Steenkoolvoorraden

Welk land had op de
afbeelding de grootste
voorraad steenkool.

Welke 4 landen
verbruiken de
meeste steenkool

Wat is het moedergesteente van aardgas en wat is het reservoirgesteente?

Nakijken opsrachten § 8