Introductie Lezen voor de lijst (H4-H5)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,5

Eindtermen literatuur

Netflix vs. lezen

1. Netflix gaat sneller;
2. Verhalend weinig verschil: fictie, andere wereld;
3. Je kunt tijdens een serie of film eenvoudig appen, snappen of posten.

Fragment

En bij het zien van al die roerloze, omhoogkijkende mensen overal in de straten zetten toen ook de automobilisten hun wagens aan de kant en stapten snel uit, in de afwachting een luchtgevecht, een komeet of een vliegende schotel te zien. Maar daar was de grijze lucht en de muziek.

Doel en afronding:

Een inhoudelijk diepgaand gesprek van 50 minuten in een leesclub over drie literaire werken. 

Samenwerking

Een groep met 3 of 4 leerlingen.

Planning

Je plant in havo 5 of vwo 6 een afspraak met de docent Nederlands voor de leesclub. Je doet dit in periode 1 of in periode 2. Let op: eigen verantwoordelijkheid.

Leesclub: samen over literatuur praten

Je vormt zelf een leesclub van drie of vier personen.

Je bespreekt 3 gemeenschappelijke boeken

Jullie kiezen en lezen drie dezelfde boeken. Hierover praat en discussieer je 50 minuten (SE).

Zoals de personages in De zee zien hun hele leven hebben moeten omgaan met de schuldvraag, zo moet ook Anton uit De aanslag omgaan met zijn kwestie: wie is er schuldig aan de dood van mijn familie? De Duitsers, Fake Ploeg, Peter, de buren of het verzet?

Je legt verbanden met de andere 5 boeken

Je moet diepgaande verbanden leggen met de andere literaire werken. 

Toelichting: 

Jongeren zien personages, culturen, situaties of emoties die lijken op hun eigen leefwereld. Dit bevestigt hun identiteit en laat hen voelen dat ze ertoe doen. Voor jongeren uit minder gerepresenteerde groepen is dit bijzonder belangrijk; ze krijgen het signaal: jouw verhaal is ook waardevol.

Literatuur als spiegel

Boeken als spiegels laten lezers zichzelf herkennen in een verhaal.

Toelichting: 

Lezers kijken mee in het leven van anderen, met andere achtergronden, ervaringen of perspectieven. Dit vergroot begrip, empathie en wereldbeeld. Het helpt ook om stereotypen of vooroordelen te doorbreken.

Literatuur als venster

Boeken als ramen bieden zicht op werelden die anders zijn dan de eigen wereld.

Toelichting: 

Dit gaat een stap verder dan kijken. Het is actieve verbeelding: lezers leven zich in, maken keuzes mee, voelen mee met personages. Die ervaring verrijkt hun zelfkennis én hun kijk op de wereld.

Literatuur als schuifdeur

Boeken als schuifdeuren nodigen lezers uit om binnen te stappen in andere werelden en tijdelijk onderdeel te worden van een ander leven.

Welke emoties in het verhaal komen jou bekend voor?

Zijn er gedachten of keuzes van Kees die jij zelf ook zou kunnen hebben?

Hoe zou jouw eigen verhaal eruitzien als jij in Kees’ schoenen stond?

Hoe helpt het verhaal je om te begrijpen hoe iemand zich voelt?

Is er een scène die je laat binnenkijken in een wereld die ver van jouw leven afstaat?

Welke verschillen vallen je op tussen het leven van # en dat van jou?

Als je Kees een brief zou mogen schrijven, wat zou je hem dan vragen of zeggen?

Wat zou jij doen als je Kees was en je dat geheim kende?

Wat neem jij mee uit dit verhaal wat jou misschien op een ander moment in je leven kan helpen?

Diepgaande verbanden tussen boeken

Stof tot nadenken: welke inzichten deed jij op?

In hoeverre hebben de boeken als deuren gediend voor jou?

Wat heb jij over jezelf geleerd door de gelezen boeken?

In hoeverre is jouw wereldbeeld veranderd?

Vragen?

Welke vraag heb jij nog?

(In H5/V6) krijg je nog informatie over de inhoud)

Groep vormen: uiterlijk in lesweek 2 van '25/'26

Je krijgt in de eerste lesweek een formulier van je docent om je groep door te geven.

3 boeken voor de leesclub

Op hetzelfde formulier geef je de boekenlijst door.

Let op: je boek moet voldoen aan eisen (incl. niveau).