Via Vervolg thema 3 spelling en grammatica

• Nederlands
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 4

Via vervolg

Thema 3 spelling en grammatica

Oefenen met persoonvorm en onderwerp

Oefenen met voltooid deelwoord

Oefenen met het werkwoordelijk gezegde

De persoonsvorm

Maak de zin vragend, dan staat de pv vooraan. 

De persoonsvorm is altijd een werkwoord. 

Bijvoorbeeld: Wij drinken onze melk op.

Drinken wij onze melk op?

Drinken is de persoonsvorm. 

De muizen dansen op tafel.

Wat is de persoonvorm?

1. De muizen
2. dansen
3. op
4. tafel

Op de markt verkoop ik twee stoelen.

Wat is de persoonvorm?

1. ik
2. op de markt
3. verkoop
4. twee stoelen

Het hertje schrikt van de auto.

1. schrikt
2. van de
3. van de auto
4. het hertje schrikt

De jager schiet het konijn af.

1. schiet het
2. de jager schiet
3. schiet
4. de jager

Op school krijgen we een blokuur Nederlands.

1. krijgen
2. krijgen we
3. Op school
4. een blokuur

Het onderwerp

Stel de vraag: Wie of wat doet het?

Het onderwerp is altijd een ding of een persoon. 

Bijvoorbeeld: Mijn broer helpt in het weekend met de afwas.

Wie of wat helpt met de afwas?

Het onderwerp is mijn broer.

De man zorgt voor de puppie.

Wat is het onderwerp?

1. zorgt
2. de puppie
3. de man
4. voor de puppie

Het zonneluifel wordt door Joris omlaag gedraaid.
Wat is het onderwerp?

1. Het zonneluifel
2. wordt gedraaid
3. Joris
4. door Joris

Om 2 uur gaan de jongens vissen.

Wat is het onderwerp?

1. de jongens
2. om 2 uur
3. gaan vissen
4. gaan

Het ecoduct wordt veel gebruik door de dieren.
Wat is het onderwerp?

1. wordt
2. veel gebruikt
3. door de dieren
4. het ecoduct

Morgen halen wij ons diploma op.

1. morgen
2. wij
3. halen
4. ons diploma

Ashley en Toon poetsen samen de auto.
Wat is het onderwerp?

1. Ashley
2. Ashley en Toon
3. Toon
4. poetsen

Meerdere werkwoord in 1 zin

In sommige zinnen staat meer dan 1 werkwoord.

De persoonsvorm noem je ook wel het hulpwerkwoord.

Het andere werkwoord kan een voltooid deelwoord zijn.

Voorbeeld: Gisteren zijn wij naar school gegaan. 

Zijn = persoonsvorm/hulpwerkwoord.

gegaan = een voltooid deelwoord.

Voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord begint vaak met ge-, be-, ver- of ont-

Het geeft aan dat iets al is gebeurd.

Voorbeelden:

Ik heb dat niet besloten. 

Wij zijn naar de gymzaal gelopen. 

Vorig jaar hebben wij gefietst door Frankrijk.

Wat is het voltooid deelwoord?
Hij heeft gezegd dat hij van honden houdt.

Wat is het voltooid deelwoord?
De jager heeft het konijn gevangen.

Wat is het voltooid deelwoord?
De hardloper heeft een record gevestigd.

Wat is het voltooid deelwoord?
Ik ben vergeten om mijn gymspullen mee te nemen.

Wat is het voltooid deelwoord?
Ik ben bij de winkel geweest.

Wat is het voltooid deelwoord?
Wij hebben besloten niet te liegen.

Het voltooid deelwoord schrijven

Om te weten hoe je het voltooid deelwoord schrijft, kijken we naar de verleden tijd:

telen - ik teelde --> ik heb geteeld

 branden - ik brandde --> ik heb gebrand

oogsten - ik oogstte --> ik heb geoogst

Wat is het voltooid deelwoord van:
maken

Wat is het voltooid deelwoord van:
verdelen

Wat is het voltooid deelwoord van:
fietsen

Wat is het voltooid deelwoord van:
bellen

Wat is het voltooid deelwoord van:
rekenen

Wat is het voltooid deelwoord van:
tekenen

Voltooid deelwoord schrijven

We hebben al geleerd dat een voltooid deelwoord vaak begint met ge-, be-, ver- of ont-.

We kijken naar de verleden tijd om te weten of je aan het eind een -d of -t schrijft.

Soms eindigt een voltooid deelwoord op -en:

gelopen, gegraven, geslopen, geroken, gestonken.