Presentatie H2 'Nederland verandert' (3h)

H2: Nederland verandert

Leefbaarheid

• Wat is leefbaarheid?
• Mate waarin een woonwijk geschikt is om er te leven

Leefbaarheid

• Wat is er nodig om de leerbaarheid in de stad Rotterdam te verbeteren?

H2: Hoe kun je de leefbaarheid van Nederland verbeteren door de ruimtelijke inrichting aan te passen?

Dit onderzoeken door....

• §1. Rotterdam: op welke wijze zorgt stedelijke vernieuwing voor een levendige, aantrekkelijke en leefbare stad?
• §2. Rotterdam: waarom blijft de leefbaarheid in de Afrikaanderwijk zo achter? Welke ruimtelijke maatregelen kun je nemen om de leefbaarheid daar te verbeteren?
• §3. Nederland: wat zijn de oorzaken van de snelle mobiliteitsgroei in Nederland? Welke problemen  veroorzaakt deze groei?
• §4. Regio's: op welke wijze tast demografische krimp de leefbaarheid aan de randen van Nederland?

Voorzieningen

Afrikaanderwijk: ruimtelijke maatregelen ter verbetering van de leefbaarheid 

Mobiliteitsgroei in Nederland

Bevolkingskrimp aan de randen van Nederland

§1: Waarom is het stadscentrum van Rotterdam verandert?

 Historische binnenstad

Historische binnenstad: stadsdriehoek. Eeuwenlang Rotterdam niet veel groter dan de driehoek.

Stadsuitbreiding

Na 1870: uitbreiding haven vanwege aan- en afvoerhaven industriegebied Ruhrgebied.  

§1: Waarom is het stadscentrum van Rotterdam verandert?

Bombardement 14 mei 1940: verwoesting historische binnenstad.

Oplossing: stedelijke vernieuwing. Snel en doelmatig opbouwen.

Na 1980: ander doel vernieuwing

• Werken, wonen en vrije tijd als uitgangspunt
• Fabrieken moesten plaatsmaken voor Nieuwe kantoren. Deze waren noodzakelijk voor commerciele dienstverlening en niet commerciele dienstverlening; quartiare sector. 

Geef eens een voorbeeld van een organisatie uit de quartiare sector.

gezondheidszorg, onderwijs, defensie, brandweer.

Beschrijf de inrichting van de stadsdriehoek Rotterdam per periode :

1870 - 1940

1940 - 1980

1980 - nu

Inrichting stadsdriehoek per periode

• 1870 - 1940. Het oude stadscentrum aan de zijrivier van de Maas, de Rotte ontstaan.
• 1940 - 1980. WO II -> stedelijke vernieuwing -> centrale zakenwijk.
• 1980-2018. Aantrekkelijk maken wonen, werken, vrijetijd.

De oude havens in de binnenstad werden te klein voor moderne scheepvaart

Op welke manier heeft er herinrichting plaatsgevonden van het oude havengebied?

De oude havens in de binnenstad werden te klein voor moderne scheepvaart

• Nieuwe kantoren, musea, terrassen aan de noordoever van de Nieuwe Maas.
• Kop van Zuid met hoogbouw aan gelegenheid om uit te gaan en verbinding door Erasmusbrug. 

Re-urbanisatie. Verklaar waarom hier in Rotterdam sprake van is. 

Re-urbanisatie in Rotterdam ontstaan door...

• Door verandering en uitbreiding stadscentrum
• Aandacht voor wonen
• Met als gevolg: meer voorzieningen, zoals restaurents, bioscopen en theaters

BB 164: 

• Door verstedelijking van het platteland (suburbanisatie) nam bevolking van steden af.
• Gevolg: meer stad bouwen -> oude bedrijventerreinen plaatsmaken voor woonwijken. Ook in binnenstad meer woningen. Bouwen tegen stad aan = compact stad-beleid.

Aantekening (1) 

• Door verstedelijking van het platteland (suburbanisatie) nam bevolking van steden af.
• Gevolg: meer stad bouwen -> oude bedrijventerreinen plaatsmaken voor woonwijken. Ook in binnenstad meer woningen. Bouwen tegen stad aan = compact stad-beleid.

B 166: Model van een stad.

1. Historische binnenstad/stadscentrum - kantoren

2. oude woonwijken - industrie

3. nieuwe woonwijken - ruimte

BB 168: Grondprijs en ruimtegebruik 

• Ruimtegebruik = gebruik voor winen, werken, verkeer of recreatie.
• Verband grondprijs en afstand binnenstad.
• Hoe dichter bij het stadscentrum, hoe hoger de prijzen en hoe hoger de bevolkingsdichtheid. 

§2. Afrikaanderwijk

• Achtergrond naam: vroeger Zuid-Afrika Republiek.
• Straatnamen: kaapstraat, bloemfonteinstraat.

Wat zeggen deze foto's over de leefbaarheid in de Afrikaanderwijk?

§2. Profiel Afrikaanderwijk

• 1900: nieuwe havens zuidoever Nieuwe Maas
• Gevolg: veel werk havenarbeiders -> ontstaan Afrikaanderwijk
• Kenmerken: goedkope woningen: klein, slechte staat, dicht op elkaar. 

§2. Profiel Afrikaanderwijk

• Nu: profiel Afrikaanderwijk verandert
• Oorzaak: komst arbeidsmigranten Middellandse Zee 
• Kenmerken: bevolking 75% niet-westerse allochtonen
• Nieuwe situatie: havens stadscentrum te klein -> veel verlaten de wijk.
• Gevolg: selectieve migratie. Achterstand in de wijk.

§3 Nederland bereikbaar

• Vijf factoren waardoor de mobiliteit in Nederland is toegenomen.
• Mobiliteit = versplaatsing van mensen en goederen met behulp van een vervoermiddel. 

§3 Nederland bereikbaar

• Vijf factoren waardoor de mobiliteit in Nederland is toegenomen

1. Toename woon-werkverkeer
2. Groei van de bevolking
3. Groei van de welvaart
4. Meer vrije tijd
5. Afname relatieve afstand door aanleg en verbetering snelwegen,

Aantekening §3 

• Vijf factoren waardoor de mobiliteit in Nederland is toegenomen

1. Toename woon-werkverkeer
2. Groei van de bevolking
3. Groei van de welvaart
4. Meer vrije tijd
5. Afname relatieve afstand door aanleg en verbetering snelwegen,

§3 Nederland bereikbaar

• Vier maatregelen files te verminderen en bereikbaarheid te verbeteren

1. Uitbreiding infrastructuur. Nieuwe of verbrede snelwegen. Waarom is het effect vaak tijdelijk?
2. Efficiente gebruik snelwegen. 
3. Compacte stad-beleid. Bouwen in en tegen de steden
4. Verbetering openbaar vervoer

Aantekening §3 

• Vier maatregelen files te verminderen en bereikbaarheid te verbeteren

1. Uitbreiding infrastructuur. Nieuwe of verbrede snelwegen. 
2. Efficient gebruik snelwegen. 
3. Compacte stad-beleid. Bouwen in en tegen de steden
4. Verbetering openbaar vervoer

In de Afrikaanderwijk is sprake van selectieve migratie. 

Wat betekent selectieve migratie?

• Migratie vanwege bepaalde kenmerken.
• Voorbeelden: leeftijd, inkomen, opleidingsniveau.

Noem nog twee speerpunten van stedelijke vernieuwing in de Afrikaanderwijk

1. Verbetering inrichting: opruimen oude spoorweg. Straten aansluiten op hoofdwegen
2. Verbetering voorzieningen: nieuwe scholen, betere sportvoorzieningen.

Na 1970 verhuisden duizenden inwoners van Utrecht naar Nieuwegein.

Waarom is hier sprake van suburbanisatie?

• Verstedelijking van het platteland

Wat is een forens?

• Iemand die in een andere plaats woont dan hij werkt

Wat is mobiliteit?

• Verplaatsing van mensen en goederen met behulp van een vervoermiddel

Dagelijks doen zich files in Nederland voor.

Benoem vier manieren om files te verminderen.

1. Uitbreiding infrastructuur
2. Slimmer gebruik snelwegen
3. Aanpassing van de inrichting
4. Aanleg extra sporen in het OV