Hardy Weinberg oefenles 2

• Nask / Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,6

Hardy - Weinberg

Oefenen met het rekenwerk binnen de populatiegenetica

Hardy Weinberg formule 1

Ik noem de allelfrequentie van het 

dominantie allel p.

Ik noem de allelfrequentie van het

recessieve allel q.

Dan is p + q = 1.

Hardy Weinberg formule 2

genotypefrequentie AA is p2

genotypefrequentie Aa is 2pq

genotypefrequentie aa is q2

Dan is  p2 + 2pq +  q2 = 1

Hardy Weinberg evenwicht

Als er in een populatie géén sprake is van geneflow, genetic drift en natuurlijke selectie of mutaties dan blijven de allelfrequentie en genotypefrequenties over de generaties hetzelfde.

Kijk maar.....

Hardy Weinberg evenwicht

Stel er is een populatie van 50 katten.

Dat betekent dus dat de genenvoorraad voor elk gen uit 100 allelen bestaat, want de katten hebben van elk gen 2 allelen.

De haarkleur van een kat wordt bepaald door gen A met 

A: zwart haar, a: wit haar

Hardy Weinberg evenwicht

Van alle allelen in de populatie is 20% allel voor wit haar

De allelfrequentie voor a is dan 0,2

De allelfrequentie voor A is dan 1 - 0,2= 0,8

(want p+q=1)

Hardy Weinberg evenwicht

Volgende generatie

Hardy Weinberg evenwicht

De nieuwe generatie bestaat dus uit:

64% met AA, 32% met Aa, 4% met aa

Deze hebben de volgende allelen:

A met een frequentie van: 0,64 + ½ x 0,32 = 0,8

a met de frequentie van: 0,04 + ½ x 0,32 = 0,2

Gelijk aan de vorige generatie!

Gebruik wet Hardy-Weinberg

• Berekenen allelfrequenties vanuit genotype frequenties en andersom
  
• Aantonen of een populatie voldoet aan de wet of niet door te kijken of de allelfrequentie verandert per generatie
  

Opdracht 1

In een populatie worden 50 katten geteld, 2 hebben witte haren, 48 hebben zwarte haren. Het allel voor witte haren is recessief.

(1) Bereken de allelfrequentie van A en voor a

(2) Welk deel van de zwartharige katten is heterozygoot?

(1) Bereken de allelfrequentie van A en voor a

genotypefrequentie van aa = 4% of 0,04

Dus q2 is 0,04

Dus q = 0,2 (dit is de allelfrequentie van a)

Als q = 0,2 en p + q = 1 

dan is p = 0,8 (dit is de allelfrequentie van A)

(1) Antwoord: Allelfrequentie A = 0,8 en a = 0,2

(2) Welk deel van de zwartharige katten is heterozygoot?

Zwartharige katten zijn AA of Aa.

Genotypefrequentie van AA is 0,8 * 0,8 = 0,64

Genotypefrequentie van Aa is 2 * 0,8 * 0,2 = 0,32

Totaal 0,96 waarvan 0,32 heterozygoot.

0,32 / 0,96 * 100% = 33% van de zwartharige katten is heterozygoot

Zelfstandig aan de slag

Vraag 1

Een populatie van 10.000 individuen voldoet wat betreft de onderlinge voortplanting aan de voorwaarden, genoemd in de wet van Hardy-Weinberg. Van deze populatie is

bekend dat 169 individuen homozygoot dominant zijn.

Wat is de frequentie van het recessieve allel in deze populatie?

Vraag 1:
Van deze populatie is bekend dat 169 individuen homozygoot dominant zijn.
Wat is de frequentie van het recessieve allel in deze populatie?

Vraag 2: Van deze populatie is bekend dat 169 individuen homozygoot dominant zijn.
Hoeveel individuen hebben het recessieve kenmerk (fenotype)?

Vraag 2

In een grote populatie blijkt, dat 90% van de allelen dominant R zijn. Het andere allel is de (recessieve) r. 

Hoeveel personen in een steekproef van 40 personen zullen naar verwachting resuspositief (het dominante fenotype) zijn?

In een grote populatie blijkt, dat 90% van de allelen dominant R zijn. Het andere allel is de (recessieve) r.

Hoeveel personen in een steekproef van 40 personen zullen naar verwachting resuspositief (het dominante fenotype) zijn?

Vraag 3

Behalve de ABO–bloedgroepen zijn er bij de mens ook andere bloedgroepensystemen. De MN–bloedgroepen komen tot stand door de allelen LM en LN. Een groep van 208 bedoeïenen in de woestijn van Syrië werd getest op de aanwezigheid van de M en N antigenen. Bloedgroep M (LMLM) werd gevonden bij 119 mensen, MN (LMLN) bij 76 mensen en N (LNLN) bij 13 mensen.

Bereken de allelfrequentie voor LM en voor LN.

Hint

208 mensen -> 416 allelen

Antwoord vraag 3

Vraag 4

Bij mannen is het gen voor een bepaalde vorm van kaalheid dominant en niet X-chromosomaal. Bij vrouwen worden alleen individuen die homozygoot zijn voor deze vorm van kaalheid, min of meer kaal op latere leeftijd. In een steekproef van 10.000 mannen uit een populatie die in Hardy Weinberg evenwicht is, hebben 7225 mannen het genotype waardoor ze niet kaal zullen worden. Kaalheid op jeugdige leeftijd heeft geen invloed op huwelijks of voortplantingskansen.

Bereken voor een vergelijkbare steekproef van 10.000 vrouwen uit deze populatie het aantal vrouwen dat helemaal niet kaal zal worden.

Hint

7225 / 10000 zijn homozygoot recessief (aa)

Antwoord vraag 4

Vraag 5

In een maispopulatie vinden we lange maisplanten en dwergmaisplanten. Dwergmais is homozygoot voor de stengellengte en heeft het genotype dd. De frequentie van het recessieve allel d is 0,2. De populatie is in (Hardy Weinberg) evenwicht met betrekking tot dit gen. Twee willekeurige lange maisplanten uit deze populatie worden gekruist.

Bereken de kans dat de eerste nakomeling die ontstaat uit deze kruising, een dwergmaisplant is. Geef je antwoord in de vorm van een breuk.

Hint

dd = dwergmais

q=0,2

p=0,8

Antwoord vraag 5

Het oplossen van Hardy-Weinberg vraagstukken vind ik

😒🙁😐🙂😃