Grammatica zinsontleding H1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 1

Nederlands 31/10

kring 

brief aan de basisschool

lezen (stilte)

grammatica H1

werkfase

eindkring

Grammatica H1

Doelen:

- je kunt de persoonsvorm in een zin vinden

- je kunt de zinsdeelproef gebruiken om zinnen in zinsdelen te verdelen

persoonsvorm en zinsdelen

Persoonsvorm (pv)

In elke zin staan werkwoorden.

Een werkwoord (ww) zegt wat iets of iemand doet of overkomt.

Eén van de werkwoorden in de zin is de persoonsvorm (pv).

De persoonsvorm is dus altijd een werkwoord!

Persoonsvorm (pv)

De persoonsvorm is een werkwoord die zich

aanpast aan het onderwerp.

Verandert het onderwerp, dan verandert de persoonsvorm mee.

Ik loop

Jij loopt

Wij lopen

Persoonsvorm (pv)

De persoonsvorm geeft aan of een zin in de tegenwoordige

of verleden tijd staat.

Ik loop - ik liep

Jij bakt - jij bakte

Wij zien - wij zagen

Weet jij wat werkwoorden zijn?

Wat is het werkwoord?
De kip loopt naar het hok.

Wat is het werkwoord?
De bakker bakt lekkere broodjes.

Bij het ontleden van zinnen is het heel fijn als je weet wat de persoonsvorm is.

In het Nederlands vormt deze de spil bij het opbouw van de zin en daarvan kan je gebruik maken bij het vinden van de zinsdelen.

Daarom begin je bij het ontleden van een zin altijd met het vinden van de persoonsvorm!

1. Tijdproef

Zet de zin in een andere tijd.

Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

2. Vraagproef

Maak van de zin een vraag met precies dezelfde woorden.

Het werkwoord dat vooraan komt te staan, is de persoonsvorm.

Ontleden

Morgen en overmorgen gaat het de hele dag regenen.

STAP 1: zet de zin in een andere tijd

Ontleden

Morgen en overmorgen ging het de hele dag regenen.

STAP 2: zinsdeelstrepen zetten

- altijd voor en achter de persoonsvorm een streep

- alles wat al voor de pv staat is een zinsdeel

Ontleden

Morgen en overmorgen gaat het de hele dag regenen

Morgen en overmorgen | gaat | het | de hele dag| regenen

TIP: Zinsdelen kun je in zijn geheel verplaatsen. 

Wat is de persoonsvorm:
Zij heeft kauwgom in haar haar.

Zijn de zinsdeelstrepen juist verdeeld?
Zij | heeft | kauwgom | in haar haar.

1. ja
2. nee

Wat is de persoonsvorm:
Waarom heb je dat verteld?

Zijn de zinsdeelstrepen juist verdeeld?
Waarom heb | je | dat | verteld?

1. ja
2. nee

Aan de slag

44: 29 okt – 2 nov

L1 H1 Grammatica: zinsdelen (p.30!) Opdr. Start – theorie pv en zinsdelen – opdr. 1 HW: opdr. 2

L1 H1 Grammatica: zinsdelen (p.30!) Opdr. Start – theorie pv en zinsdelen – opdr. 1 HW: opdr. 2

L1 H1 Grammatica: zinsdelen (p.28) Opdr. Start – theorie pv en zinsdelen – opdr. 1 HW: opdr. 2

Leg uit waarom de zinsdelen in beide zinnen goed verdeeld zijn:

Jan | slaat | de man met de boodschappentas.

Jan | slaat | de man | met de boodschappentas.

Zin 1.

Zin 2.

Zin 3. 

Mijn moeder 

doet

altijd

de was

Ik

wil

weer

vakantie

Hij

slaapt

de hele tijd

Wat heb ik vandaag geleerd?