Debatteren: argumentatieleer

• NCZ
• Secundair onderwijs

Debatteren: argumentatieleer

Duel

Werkwijze:

1. Kies om de beurt een stelling
2. Leerling die stelling kiest, neemt een standpunt in
3. Andere leerling moet het tegenovergestelde standpunt innemen.
4. Geef om de beurt een argument om hun standpunt te onderbouwen
5. Winnaar?

Bespreking

• Welke stellingen leidden tot de meeste discussie? Waarom?
• Is het vinden van argumenten moeilijk? 
• Is kennis hebben over het onderwerp belangrijk? Waarom?

Procesdoelen

Verantwoordelijkheid

Moreel denken

Wat is debatteren?

• Discussiëren en debatteren is NIET hetzelfde
• Debatteren is formeler en volgens bepaalde spelregels
• Debatteren is maatschappelijk fenomeen (bv. politiek, rechtssysteem, in bedrijven, ...)
• Debatteren als wedstrijd 

Debatteren en argumenteren

Een debat is geen serie monologen.

Er is pas sprake van een debat als men inhoudelijk op elkaars argumenten ingaat.

Wat is een argument?

• Argument: toont WAAROM jij overtuigd bent van een bepaald standpunt of oordeel.
• Argument onderbouwt jouw standpunt
• Wanneer je debatteert, hou je een betoog
• Betoog = verzameling van argumenten

Wat is een argument?

Oefening

Wat is een argument?

Drogredenering

• Niet alle argumenten zijn goede argumenten
• Drogredenen = een reden of redenering die niet per se klopt, maar wel aannemelijk lijkt.
• Tegenstander probeert te ontkomen aan zijn plicht om op het argument zelf in te gaan
• Risico: ontmaskert worden en dan werkt de drogreden in je nadeel.
• demagogie = doelbewust drogredenen inzetten bv. Hitler

Drogredenen

Soorten drogredenen

• Persoonlijke aanval (Ad Hominem)
• Autoriteitsdrogreden
• Populistische drogredenen (ad populum)
• Stromanredenering 
• cirkelredenering
• manipulatie
• Verschuiven van de bewijslast
• Overdrijven van voor- of nadelen
• Onjuist beroep op ooraak-gevolgrelatie
• Vals dilemma

www.google.com

Oefening

Drogredenen herkennen

Van deze wasmachine worden je kleren zo schoon dat je ze nooit meer hoeft te wassen!

1. Vertekenen van standpunt
2. Persoonlijke aanval
3. Het overdrijven van voor-of nadelen

"Het is waar, want ik heb het op Facebook gelezen

1. Cirkelredenering
2. Onjuist beroep op autoriteit
3. Bespelen van publiek/manipulatie

"De leraar zegt dat ik een onvoldoende heb, dus hij zegt eigenlijk dat ik geschorst moet worden!"

1. Vertekenen van een standpunt
2. Verschuiven van bewijstlast
3. Persoonlijke aanval

"Dat weet iedereen, dat hoef ik niet uit te leggen."

1. Onjuist beroep op autoriteit
2. Onjuist ooraak-gevolgrelatie
3. Ontduiken van bewijslast

"Elke keer dat ik mijn schoolboeken onder mijn kussen leg voor het slapen gaan, haal ik de volgende dag een voldoende!"

1. Onjuist beroep op autoriteit
2. Onjuist beroep op oorzaak-gevolgrelatie
3. Vals dilemma

Zelf drogreden maken:
School moet pas op 9 uur beginnen, want...

Afsluitende oefening: je bent betrapt met spieken.

Jij moet de leerkracht overtuigen om je géén nul te geven voor het spieken. 

Voorbereiding: 5 min.