Leestekens

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Vandaag:

Uitleg over leestekens (spelling). 

Vandaag: interpunctie

Vandaag leer je wanneer je bepaalde leestekens moet gebruiken in teksten.

Wat is interpunctie?

Interpunctie is het plaatsen van punten,

 komma's, puntkomma's, dubbele punten,

 aanhalingstekens, uitroep- en vraagtekens

 

Waarom interpunctie?

• Bij een tekst zonder interpunctie is de kans groot dat er verwarring ontstaat.

•  Interpunctie pas je toe om er zeker van te zijn dat mensen jouw woorden lezen zoals jij ze hebt bedoeld.

De leestekens

Punt.

Komma,

Puntkomma;

 Dubbele punt:

  'aanhalingstekens'

 Uitroepteken!

 Vraagteken?

De punt (1)

Zet je na een zelfstandige mededelende zin.

Fout:

Paulien gaat morgen naar Amsterdam, ze was vorige week ziek.

Goed:

Paulien gaat morgen naar Amsterdam. Ze was vorige week ziek.

De punt (2)

• Bij afkortingen gebruik je één of meer punten:

11 oktober jl. heb ik een toets Nederlands gemaakt.

Wil jij mij z.s.m. laten weten of je morgen komt?

• Bij titels en voorletters gebruik je ook een punt:

Prof. dr. C. van Abeelen

De komma (1)

• Zet je voor verbindingswoorden:  bv. In deze zin gebruik je een komma, want er staat een verbindingswoord in de zin.

Andere verbindingswoorden zijn o.a. : maar, omdat, daardoor, waardoor, dat, dus, terwijl, zodat, totdat, nadat, etc.

De komma (2)

•  Schrijf je bij opsommingen:  
  Hier is een opsomming van mooie, grappige, lange, korte en moeilijke antwoorden.
•  Schrijf je tussen 2 persoonsvormen:   
  Als komma's tussen persoonsvormen staan, begrijp je de zin beter. 

De komma (3)

• Achter een briefaanhef:

Beste mevrouw Jonkers,

• Rondom een uitspraak:

Tom, kom je zo naar beneden?

Weet jij het antwoord op deze vraag, Lisa?

Hé, doe dat eens niet!

De komma (4)

Betekenisverschillen:

De man met een mes in de rug gestoken.

Puntkomma ;

• Als twee zelfstandige zinnen met elkaar samenhangen, kun je een puntkomma gebruiken, maar een punt mag ook.

a. Iedereen is welkom op mijn verjaardag; ik hoop echter dat m'n neef Peter wegblijft.

a. Iedereen is welkom op mijn verjaardag. Ik hoop echter dat m'n neef Peter wegblijft.

b. Het eerste schooljaar ligt achter ons; 2020-2021 is geschiedenis. 

Dubbele punt (1)

• Opsomming
  

 Deze foto heeft nogal wat kleuren: rood, groen, bruin, geel en oranje.

• Conclusie 

 Daarom besluiten wij: verbied het jagen op ganzen.

Dubbele punt (2)

• Citaat
  

 Net zoals Peter dat wel eens zei: "Da's een verrekt goed idee!"

• Verklaring/reden

 Een lama moet je niet uitdagen: dan spuugt hij misschien.

(Je kunt zo'n dubbele punt vervangen door  komma + want

Aanhalingstekens ''...'' of '...'

• Bij citaten:
  Henk zei: ''Dat vind ik niet erg aardig van je!''
  Op de deur stond: ''Niet betreden''.
• Om een zelfbedacht woord:
  Dit zijn 'weetwoorden' en de andere zijn 'leerwoorden'.
• Bij woorden die je niet serieus of letterlijk bedoelt:
  De dief werd 'liefdevol' in zijn kraag gepakt.