7.5 Een populatie vol allelen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

7.5 Een populatie vol allelen

Leerdoel

11.   Je legt uit hoe allelfrequenties in een stabiele populatie veranderen.

12.   Je berekent genotype- en allelfrequenties in een stabiele populatie met behulp van de regels van Hardy-Weinberg

Genetic drift

Bij genetic drift verandert een genenpool door puur toeval. Bij kleine populaties heeft dit grote gevolgen.

Founder effect (= drift)

Deel populatie gaat ergens anders wonen

Nieuwe populatie ziet er anders uit dan origineel

Founder effect

Bottleneck effect

Veranderingen in allelfrequenties als gevolg van stichten nieuwe populatie uit toevallige, niet gelijke allelfrequentie bij stichters

Veranderingen in allelfrequenties als gevolg van achterblijvers na gebeurtenis met toevallige, niet gelijke allelfrequentie

Wat is genetic drift?

1. verschijnsel dat in kleine populaties door toeval grote verschuivingen in allel frequenties optreden
2. Organismen best aangepast aan hun omgeving geven genen door
3. invloed van milieufactoren op de genetische variatie in een populatie
4. Het ontstaan van meerdere soorten door geografische scheiding

Wanneer zal genetic drift het duidelijkst zichtbaar zijn in een populatie?

1. als de populatie erg klein is
2. als er een sterke neiging is tot voorkeur bij de paring
3. als er weinig mutaties optreden
4. als het milieu sterk varieert

De fokker moet ook rekening houden met ‘genetic drift’: verandering van allelfrequenties binnen een populatie door toevalsfluctuaties.
Welke bewering is juist?
1- Inteelt leidt in een populatie tot afname van heterozygotie
2- Door genetic drift kan in een populatie verlies van allelen optreden
3- Hoe kleiner de populatie, hoe groter het effect van genetic drift

1. alleen bewering 1
2. bewering 1 en 2
3. bewering 2 en 3
4. bewering 1, 2 en 3

Door het slingeren van een rivier in een tropisch regenwoud raken enkele tientallen vierkante kilometers oerwoud geïsoleerd van de rest.
In de daar levende kleine groep apen blijken een aantal jaren later heel andere allelfrequenties voor te komen dan bij de grote groep verderop.
– Wat is de oorzaak daarvan?
– Welke naam wordt gebruikt voor dit verschijnsel?

1. geen toeval, natuurlijke selectie
2. geen toeval, genetic drift
3. toeval, natuurlijke selectie
4. toeval, genetic drift

Leerdoel

11. Je legt uit hoe allelfrequenties in een stabiele populatie veranderen.

12. Je berekent genotype- en allelfrequenties in een stabiele populatie met behulp van de regels van Hardy-Weinberg

Welke fenotypefrequentie kun je direct afleiden met behulp van de waargenomen fenotypen in de populatie?

1. homozygoot dominant (AA) = p2
2. homozygoot recessief (aa) = q2
3. heterozygoot (Aa) = 2pq

In een populatie van 20 kevers zijn er 4 bruin en 16 groen. Groen is dominant over bruin. Hoe groot is de genenpool in deze populatie? Wat is de fenotype frequentie van het recessieve allel?

1. 20 genen, 0,2
2. 20 genen, 0,8
3. 40 genen, 0,2
4. 40 genen, 0,8

In een bepaalde, geïsoleerde groep mensen komen individuen voor met meer dan tien vingers en/of tenen. Deze afwijking heet polydactylie. De afwijking wordt veroorzaakt door een dominant gen L. Een student onderzoekt 896 men- sen uit deze groep. 200 mensen daarvan hebben een normaal aantal vingers en tenen. De student neemt aan dat deze groep van 896 mensen beschouwd kan worden als een populatie die voldoet aan de Hardy-Weinberg-regel.
Bereken op basis van deze gegevens de frequentie van het gen L in deze populatie.

Hoe goed heb je het begrepen? Wat ga je nu doen?

1. Ik had de vorige vraag goed, ik snap het goed, ik ga nu huiswerk maken
2. Ik had de vorige vraag fout maar ik snap het nu wel, ik ga nu huiswerk maken
3. Ik had de vorige vraag fout, ik snap het nog niet echt, ik ga nu een extra uitlegfilmpje kijken en daarna huiswerk maken
4. Ik had de vorige vraag fout, ik snap het nog niet echt, ik ga nu het boek goed doorlezen en daarna huiswerk maken

Een populatie is in Hardy Weinberg evenwicht voor 2 niet gekoppelde genen A en B. (a) Wat is de frequentie van het genotype AaBB wanneer de frequentie van het recessieve allel a 0.60 is en de frequentie van het recessieve allel b 0.20 is?