Per 2 les 1 Organismen ordenen LLN

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: JdW-map, etui 

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

Weet je nog wat een organisme is?

Wat is het kleinste deel van een organisme?

Opbouw van een organisme

In een organisme komen onder andere cellen, organen en orgaanstelsels voor.

  

Wat is de juiste volgorde van deze delen, van klein naar groot?

cel   - orgaan   -     orgaanstelsel   -    organisme

Kun je voorbeelden opnoemen van organismen die vliegen?

Kun je voorbeelden opnoemen van organismen die je ziek kunnen maken als ze in je lichaam komen?

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kan jij...

-de kenmerken noemen van cellen van dieren, planten, schimmels en bacteriën.

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kan jij...

- uitleggen wanneer organismen tot dezelfde soort behoren.

Organismen ordenen in groepen

-Welke dieren op het plaatje hebben vier poten?

-Welke dieren op het plaatje kunnen vliegen.

-Welke dieren op het plaatje krijgen levende jongen?

Organismen ordenen in groepen

Ordenen
Bij ordenen verdeel je een verzameling in groepen met hetzelfde kenmerk.

Kenmerk

Is een eigenschap waaraan je een organismen kunt onderscheiden van andere organismen.

Hoe ordenen biologen?

Biologen ordenen organismen door te letten op cel kenmerken.

Ze letten op:

- de bouw van de cellen

- DNA (erfelijke
  eigenschappen) in de celkern

Twee hoofdgroepen

Biologen verdelen al het leven op aarde eerst in twee hoofdgroepen:

1. organismen met een celkern

2. organismen zonder een celkern

Vier rijken

De twee grote groepen zijn verdeeld in vier groepen (rijken)
Rijken:

??????????

Vier rijken

De twee grote groepen zijn verdeeld in vier groepen (rijken)
Rijken:

1. Dieren

2. Planten
3. Bacterien

4. Schimmels

Indeling in vier rijken

Bij de indeling in de vier rijken hebben biologen gelet op drie kenmerken van cellen:

1. celwand

2. bladgroenkorrels

3. celkern

Celkernen

Bij de indeling in rijken kijken biologen naar de cellen van organismen. Ze letten op drie kenmerken van cellen (zie afbeelding 2):

• celkern

• celwand

• bladgroenkorrels

Cellen van dieren

foto van wangslijmvliescel

tekening wangslijmvliescel

Cellen van dieren

Delen van een dierlijke cel:

1. Celmembraan

2. Cytoplasma (celplasma)

3. Celkern

Cellen van planten

Delen van een plantecel:

1. Celmembraan
2. Cytoplasma (celplasma)
3. Celkern
4. Vacuole
5. Bladgroenkorrels
6. Celwand

Cellen van planten

bladgroen-korrels in de cellen van waterpest

Hoe werkt fotosynthese?

De plant heeft nodig:

1. water (grond)

2. koolstofdioxide (lucht)

3. lichtenergie (zon)

1 en 2 zijn grondstoffen.

De plant maakt:

1. glucose
2. zuurstof

Hoe werkt fotosynthese?

In woorden samengevat:

water+ koolstofdioxide + licht----> glucose + zuurstof

nodig voor de fotosynthese   -----> ontstaat bij de fotosynthese

licht= energiebron

Fotosynthese vindt plaats in de bladgroenkorrels van plantencellen.

Cellen van bacteriën

Delen van een cel van een bacterie:

1. Celmembraan
2. Cytoplasma
3. Celwand

Cellen van schimmels

Delen van een cel van een schimmel:

1. Celmembraan
2. Cytoplasma
3. Vacuole
4. Celkern
5. Celwand

Delen van cellen

Delen van cellen

1. Celmembraan: dun vlies (doorlaatbaar)

2. Cytoplasma (celplasma): vloeistof die

     bestaat uit water met opgeloste stoffen

3. Celkern: regelt alles wat in de cel gebeurt

4. Grote vacuole: Blaasje gevuld met vocht

5. Bladgroenkorrels: Hierin vindt fotosynthese plaats

Celwand: Een stevig laagje om de cel

Bouw van de cellen van dieren, planten, schimmels en bacteriën

Kenmerken van cellen uit de vier rijken

Bladzijde 150

Cel kenmer ken	PLant-aardige cellen	Dierlijke cellen	Schimmelcel	Bacterien
celwand
celmembraan
bladgroenkorrels

Kenmerken van cellen uit de vier rijken

Bladzijde 150

Cel kenmer ken	PLant-aardige cellen	Dierlijke cellen	Schimmelcel	Bacterien
cytoplasma
celkern
vacuole

Dit is de cel 

van een.......

plant

celwand

bladgroenkorrel

celkern

vacuole

cytoplasma

Soorten

Organismen behoren tot dezelfde soort als:

- ze zich kunnen voortplanten
- hun nakomelingen
  vruchtbaar zijn.

dezelfde soort, verschillend ras

Een labrador en poedel met hun vruchtbare nakomeling 

Behoren ze tot dezelfde soort?

Een labrador en poedel met hun vruchtbare nakomeling 

Behoren ze tot dezelfde soort?

ja

Twee soorten olifanten

Ze lijken op elkaar.

Kunnen zich niet samen voortplanten.

Welke cel heeft bladgroenkorrels?

1. cel van een dier
2. cel van een plant
3. cel van een schimmel
4. cel van een bacterie

Welke cel heeft geen celwand?

1. cel van een dier
2. cel van een plant
3. cel van een schimmel
4. cel van een bacterie

Welke cel heeft geen celkern?

1. cel van een dier
2. cel van een plant
3. cel van een bacterie
4. cel van een schimmel

Welk deel van de cel is een dun vliesje?

1. cytoplasma
2. celmembraan
3. celwand
4. celkern

Welk deel regelt alles wat in de cel gebeurt?

1. cytoplasma
2. celmembraan
3. celwand
4. celkern

Aan de slag

Maken 

-bladzijde 153 opdracht 2

- bladzijde 155 opdracht 4 en 5

Nabespreking

Begrippen uit deze les

Begrippen uit deze les

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen