Geneesmiddelenkennis 3.3 - Week 1

• Apothekersassistente
• MBO
• Studiejaar 3

Geneesmiddelenkennis

Blok 3, week 1

Wat gaan we doen deze themakaart? 

• Week 1: noodanticonceptie
• Week 2: zelfzorgstandaarden menstruatiepijn en maagklachten
• Week 3: Interacties
• Week 4: Interacties en herhaling

Waar denk je aan als je het woord 'noodanticonceptie' hoort?

Noodanticonceptie

• Een noodmethode die het risico op zwangerschap verkleint nadat een vrouw recent onbeschermde geslachtsgemeenschap heeft gehad. 
• Ook wel de morning-after pil genoemd. 

Soorten noodanticonceptie

• Norlevo (levonorgestrel) kan tot 72 uur na de onbeschermde geslachtsgemeenschap gebruikt worden
• EllaOna (ulipristal) kan tot  120 uur na de onbeschermde geslachtsgemeenschap gebruikt worden
• Koperspiraal kan tot 120 uur na de onbeschermde geslachtsgemeenschap gebruikt worden

Na inname van de morning-after pil wordt er geadviseerd om nog aanvullende maatregelen te nemen. Wat zouden aanvullende maatregelen inhouden?

Zelfzorgstandaard 'Noodanticonceptie'

• Gebruik voor het geven van advies (altijd) de stroomschema's (download deze voor thuis, die heb je nodig voor de inleveropdracht!)
• Wanneer er noodanticonceptie nodig is, zijn een aantal punten belangrijk om te melden:            1.   Neem de tablet zo snel mogelijk in                                                                                                                        2.  Bij braken of waterdunne diarree binnen 3 uur na inname: direct een nieuwe tablet                  3.  Blijft de menstruatie langer dan twee weken uit: doe een zwangerschapstest
• De morning-after pil beschermt niet tegen SOA's 
• De morning-after pil is niet 100% betrouwbaar
• Naar de huisarts: als de onbeschermde geslachtsgemeenschap langer dan 5 dagen is geleden, bij een aantal aandoeningen of als de cliënt na bespreking van de mogelijkheden voorkeur heeft voor de koper-spiraal.

Er belt een mevrouw (33 jaar) naar de praktijk. Ze is pas moeder geworden en heeft gisteren onbeschermde gemeenschap gehad. Ze vertelt je dat ze geen anticonceptie gebruikt maar dat ze niet gelijk weer zwanger wilt worden. Jij als assistente komt tot de conclusie dat ze in aanmerking komt voor de morning-after pil. Dan vertelt ze dat ze borstvoeding geeft. Mag ze de morning-after pil gebruiken?

1. Nee, dat mag niet want het is schadelijk voor haar baby
2. Ja, dat mag. Er zijn geen schadelijk effect bekend
3. Ja, maar dan alleen de Norlevo
4. Nee, ze komt alleen in aanmerking voor de koperspiraal

Noodanticonceptie en borstvoeding

• Levonorgestrel (norlevo) gaat over in de moedermelk. Adviseer daarom de tabletten direct na een voeding in te nemen en gedurende ten minste 8 uur daarna de borstvoeding over te slaan.
• Ulipristal (EllaOne) gaat over in de moedermelk. De fabrikant adviseert na het innemen gedurende ten minste 1 week geen borstvoeding te geven.

Welke soorten anticonceptie zijn er?

Soorten anticonceptie 

(zie https://seksualiteit.nl/anticonceptietool/) 

• De combinatie pil:  een anticonceptiepil met een oestrogeen en progestageen
• De minipil: een anticonceptiepil met een progestageen
• De hormoonspiraal: een spiraal dat een progestageen bevat waardoor de vrouw onvruchtbaar is.  
• De koperspiraal: een spiraal dat koper bevat waardoor de vrouw onvruchtbaar is. 
• De anticonceptiering: een vaginale ring die gedurende 3 weken een oestrogeen en progestageen afgeeft.
• De prikpil: een injectie met een progestageen die 12 weken werkzaam is
• De anticonceptie pleister: een pleister die gedurende een week een oestrogeen en progestageen afgeeft.
• De condoom 

Mevrouw gebruikt mercilon. Ze is 3 pillen vergeten in tweede week. Daarna heeft ze gemeenschap gehad, dat is nu 1 dag geleden. Wat is jouw advies?

1. Ze kan noodanticonceptie, de levonorgestrel pil (Norlevo) gebruiken
2. Ze kan noodanticonceptie Ulipristal gebruiken voor de Norlevo is het nu te laat.
3. De enige oplossing is nu nog een koperspiraal laten zetten.
4. Er is niets aan de hand, stel de klant gerust.

Mevrouw gebruikt Cerazette. Ze neemt de pil altijd rond 22.00 uur in. De dokter had verteld dat dit heel nauw komt. Toch is ze dit deze keer vergeten. Ze heeft gemeenschap gehad en staat nu om 8 uur ’s ochtends in de apotheek voor een morning afterpil. Wat is je advies?

1. Ze kan noodanticonceptie, de levonorgestrel pil (Norlevo) gebruiken.
2. Ze kan noodanticonceptie Ulipristal gebruiken voor de Norlevo is het nu te laat.
3. De enige oplossing is nu nog een koperspiraal laten zetten.
4. Er is niets aan de hand, stel de klant gerust, wel pil voor 10.00 uur innemen.