4.1 Straling

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 3

Straling

Straling en licht

Zichtbare straling. 

bestaat uit het spectrum, alle kleuren van de regenboog. 

De niet-zichtbare straling kunnen we dus niet zien, 

maar wel bewijzen.  

Bedenk een gevolg van niet-zichtbare straling!

ELEKTROMAGNETISCHE STRALING

Straling afkomstig van elektrische en elektronische apparaten.

Stralingsbron

Plaats die straling uitzendt.

Magnetron

1

microgolfstraling

2

Voedsel

3

2 belangrijke begrippen

Ioniserende straling

Doordringend vermogen

IONISERENDE STRALING

Als de straling wordt geabsorbeerd kan het warmte afgeven of stoffen kapot maken. 

Dat kapot maken noemen we het ioniserend effect. 

Doordringend vermogen

De eigenschap dat straling kan doordringen in een stof.

Rontgenstraling

In 1894 nam Wilhelm Rontgen de eerste rontgenfoto van de hand van zijn vrouw. Tegenwoordig maken we nog steeds gebruik van deze techniek om bijvoorbeeld te kijken of je gaatjes hebt. 

Wat is rontgenstraling?

Heeft dezelfde eigenschappen als licht

Elektromagnetische straling

Verschil zit in de mate van energie (doordringend vermogen)en schadelijkheid (ioniserend vermogen)

Röntgenstraling

Elektromagnetische straling met een groot doordringend vermogen; 

X-straling.

IONISERENDE STRALING

Radioactieve straling

Röntgen straling

Ultraviolet straling (UV)

De eigenschap dat straling kan doordringen in een stof.

Uv straling

UV straling 

Zonlicht bestaat uit:

95% UV-A straling: huidveroudering

5% UV-B straling: bruin worden (en ook verbranden en daaropvolgend huidkanker) en vitamine D productie

UV straling

• Drinkwater bedrijven gebruiken uv straling om bacterie in water te doden.
• Bijen zien UV straling.
• UV straling zorgt er voor dat je bruin wordt
• Wordt tegen gehouden door atmosfeer

        (ozonlaag, stof en wolken)

• UV kan stoffen laten oplichten (fluorescentie) 

0

Kernstraling

n de natuur komen stoffen voor die uit zichzelf straling uitzenden. 

De straling van deze radioactieve stoffen noem je kernstraling.

Meten van kernstraling

Geigerteller

Een Geiger-Müllerteller; een instrument om te meten hoeveel kernstraling er is.

Nevelvat

In een nevelvat zit een speciaal gas. 

Als er straling door het gas gaat, dan laat de straling 

een condensspoor achter in het vat. 

Je ziet dus niet de straling zelf, maar het spoor dat de straling maakt

NIET-IONISERENDE STRALEN

Radiogolven

Wifi golven

IR straling

De eigenschap dat straling kan doordringen in een stof.

3 soorten kernstraling

Alpha

Beta

Gamma