dekolonisatie (10.1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Dekolonisatie (10.1)

Nationalisme in  koloniën

Er ontstaat een gevoel van antikolonialisme in kolonies door toenemend nationalisme

Oorzaken

• Economische uitbuiting
• Geen inspraak, wel onderwijs
• Steun grootmachten --> Wilson

Woodrow Wilson

• Vrijheid voor alle volken: elk volk moet een eigen land hebben, met eigen grenzen 

(= zelfbeschikkingsrecht)

De Japanse bezetting

• Strijd tussen Nederland en Japan duurde van januari-maart 1942

• Veel Nederlanders worden gevangen gezet in de interneringskampen (Jappenkampen)

• Soekarno wordt vrijgelaten en gaat met Japanners samenwerken (in ruil voor onafhankelijkheid)

Indonesië Onafhankelijk

• Op 17 augustus, 2 dagen na de capitulatie van Japan, riep Soekarno de Republiek Indonesië uit. 

• Nederland probeerde de orde te herstellen en tegelijk afspraken te maken over onafhankelijkheid. 

• Toen dit niet lukte, koos Nederland op de opstand te onderdrukken. Dit worden de politionele acties genoemd. 

https:

Welke woorden/plaatjes passen bij nationalisme in Indonesië?

Nationalisme

Trots op je eigen land

Kolonisatie

Verdeeldheid onder het volk

Onafhankelijkheid

Hieronder staan vijf gebeurtenissen die te maken hebben met de onafhankelijkheid van Indonesië. Sleep deze gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger maar later. Zet de vroegste gebeurtenis bij 1, de laatste bij 5.

1

2

3

4

5

Indonesië wordt een soevereine staat

Japan bezet Nederlands-Indië na de overgave van het KNIL

Nederland voert politionele acties uit in Indonesië

Soekarno roept de onafhankelijkheid van de Republiek Indonesië uit

Soekarno richt de Partai Nasional Indonesia (PNI) op

Nationalisme

streven naar onafhankelijkheid

streven naar herstel soevereiniteit

Nationalisme

van wie?

van wie?

gevolg

gevolg

Nederland

Indonesië

Bersiap

'politionele' acties

India, Pakistan en Vietnam

• In de rest van Azië konden de Europese landen niet voorkomen doordat zij verzwakt waren door de Tweede Wereldoorlog. 
• De Tweede Wereldoorlog had het nationalisme aangewakkerd. 
• De nieuwe supermachten (Sovjet-Unie en VS) waren tegen kolonialisme. 

India en Pakistan 

Groot-Brittannië wilde zo snel mogelijk van Brits-Indië af. 

Maar in Brits-Indië nam het geweld tussen moslims en hindoes toe. 

Daarom werd Brits-Indië verdeeld in 3 landen: 

1. India (Hindoestaans) 
2. Pakistan (Moslims)
3. Bangladesh (Moslims)

Verzet in Brits-Indië

In 19e eeuw al verzet in Brits-Indië tegen aanwezigheid van Britten

Tijdens Interbellum werd dit verzet geleid door Mahatma Ghandi. 

Kenmerkend voor zijn verzet is geweldloosheid

Goed

Fout

Gandhi gebruikte de methode van geweldloosheid om de Britten uit Indië te verjagen.

Bij de protesten die hij leidde, vielen geen slachtoffers.

Omdat Britten vonden dat ze het alleenrecht hadden op winning van zout, organiseerde Gandhi een zoutmars naar een zoute zee, waar de wandelaars zout konden gaan winnen. 

Gandhi’s aanpak sloeg niet aan bij de Indische bevolking, maar omdat de Britten hem betrokken bij hun plannen, was hij uiteindelijk wel heel invloedrijk.

Gandhi weigerde door onderhandelingen met de Britten tot onafhankelijkheid te komen.

Na de onafhankelijkheid bleef er veel onrust tussen Britse en Indische groepen, waarbij uiteindelijk naar schatting een miljoen mensen om het leven kwamen.

Vietnam

• Frankrijk wilde Indochina eerste behouden.
• Na het vertrek van de Japanners had Ho Chi Minh de onafhankelijkheid uitgeroepen
• 9 jaar lang duurde de oorlog tussen Frankrijk en HO Chi Minh

Onafhankelijkheid Afrika

Britse minister: 

''Onafhankelijkheid geven aan Afrika, is hetzelfde als een kind van tien een huissleutel, een bankrekening en een geweer geven.''

Afrika

In 1962 werd Algerije onafhankelijk van Frankrijk. 

In 1956 waren de Marokko en Tunesië al onafhankelijk geworden van Frankrijk. 

In 1958 werden de andere kolonies van Frankrijk in Afrika onafhankelijk. 

Afrika

Geleerd van het nationalisme in Azië wilden de Groot-Brittannië, België en Frankrijk zonder geweld van hun kolonies af in Afrika. 

1. Tussen de jaren 1957 en 1964 werden meer dan 30 Afrikaanse landen onafhankelijk. 

Paars = onafhankelijk
Grijs = nog een kolonie

Waar liggen deze landen?Tekst

Nigeria

Congo

Kenia

Zuid-Afrika

Marokko

Egypte

Het Statuut voor het koninkrijk der Nederlanden

Het Statuut

- 1948  de onderhandelingen met Suriname en de 

Nederlandse Antillen. 

- 15 dec. 1954 Het 'Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden', voltooid ofwel kortweg het Statuut. 

Veranderde verhoudingen

De Nederlandse Antillen bestaan uit 6 eilanden:
Aruba, Bonaire, Curaçao, Saba, St.Eustatius en St. Maarten

1975: Suriname onafhankelijk

1986: Aruba zelfstandig

2010: St.Maarten en Curaçao zelfstandig

De overige 3 eilanden werden speciale gemeenten.

Suriname

In 1975 werd Suriname onafhankelijk. De nieuwe regering was corrupt -> economische neergang

Er kwam al snel een einde aan de democratie:

•1980: staatsgreep o.l.v. Desi Bouterse

•1982: decembermoorden

•1992: herstel democratie

•2012: amnestie (vrijstelling van straf of vervolging) voor Bouterse

https:

Einde van het westerse overwicht

De dekolonisatie maakte een einde aan de westerse hegemonie in de wereld. 

Door economische macht en soms door oude banden hielden westerse landen wel invloed in de 'Derde Wereld.'

Neokolonialisme 

De kolonie is zelfstandig.

Maar... de economie nog steeds 

afhankelijk van export  

grondstoffen en import industrieproducten uit Westerse landen.  

-> Nigeria v.s. Groot-Britannie. 

Waarom begonnen de verhoudingen in de wereld rond 1945 te veranderen?

1. nieuwe grootmachten uit de oorlog
2. nationalisme in de kolonien
3. verlies van oude grootmachten

De juiste volgorde van dekolonisatie is:

1. Afrika, Azië, Zuid-Amerika.
2. Azië, Zuid-Amerika, Afrika.
3. Zuid-Amerika, Azië, Afrika
4. er vond geen dekolonisatie plaats.

Zet in de juiste volgorde van vroeger naar nu.

1. Vrijhandel, 2. handels-kolonialisme,
3 dekolonisatie, 4. industrieel kolonialisme

1. 1, 2, 3, 4
2. 2, 4, 1, 3
3. 2, 4, 3, 1
4. 4, 2, 3, 1

Wie leidde de opstand tegen de Nederlandse overheersing in Nederlands-Indië

1. Ghandi
2. Ho Chi Minh
3. Soekarno
4. Che Guevara