Bloed 3.1

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Transport en afweer

alles wat je moet weten over bloed en het transport in hiervan in ons lichaam. 

Hoeveel bloed heeft een volwassen persoon?

Leerdoelen

1. Je kunt de bestanddelen  van bloed noemen met hun kenmerken en functies. 

De functie van bloed

het vervoer van alles wat nodig is om het lichaam te laten functioneren, zoals zuurstof, warmte en voedingsstoffen. 

Wat is de functie van een rode bloedcel

1. Bacteriën dood maken
2. Voedsel vervoeren
3. wondjes dicht maken
4. zuurstof vervoeren

Wat is de functie van witte bloedcellen

1. Bacteriën doden
2. vervoeren van zuurstof
3. zorgen dat wondjes dicht gaan
4. voedsel vervoeren

Wat zijn de witte plaatjes in de afbeelding? 

Wat zijn de witte plaatjes van de vorige afbeelding?

samenstelling bloed

Bloedplasma vervoert koolstofdioxide, afvalstoffen en voedingsstoffen.

Fibrinogeen = plasma eiwit --> bloedstolling

Functie rode bloedcellen

• Rode bloedcellen vervoeren vooral zuurstof. 
• Ze bevatten het eiwit hemoglobine dat een rode kleur heeft. 
• Hemoglobine kan zuurstof vasthouden en ook weer loslaten.
• Daardoor kunnen de rode bloedcellen zuurstof vervoeren en afgeven.
• Geen celkern --> leven 4 maanden
• Worden gemaakt in stamcellen in roodbeenmerg (pijpbeenderen)

Feitjes

- Er kunnen extra rode bloedcellen aangemaakt worden als je op plekken bent met weinig zuurstof (topsporters)

- Hemoglobine bevat ijzer. een tekort zorgt voor bloedarmoede (een tekort aan rode bloedcellen) weinig zuurstof --> altijd moe

- Rode bloedcellen per mm3 vijfmiljoen

- witte bloedcellen per mm3 7000

Witte bloedcellen

•  wel een celkern
• De cellen hebben geen vaste vorm.
• Daardoor kunnen ze door kleine openingen in de wand van de kleinste bloedvaten heen (zie afbeelding ). 

type witte bloedcellen

- cellen die dode celresten opruimen

- cellen die ziekteverwekkers bestrijden door antistoffen te vormen

- cellen die bacteriën bestrijden

Witte bloedcellen

Insluiten

Witte bloedcellen

Antistoffen

_Leukemie

- Ontstaat in beenmerg

- Er worden grote hoeveelheden onrijpe witte bloedcellen gevormd

- Witte bloedcellen functioneren niet goed en daardoor is het lichaam niet goed beschermt tegen infecties.

- Er worden minder rode bloedcellen en plaatjes geproduceerd 

Bloedplaatjes

• Bloedplaatjes zijn geen cellen, maar delen van uiteengevallen cellen
• Ze hebben geen celkern. 
• In een kubieke millimeter bloed zitten ongeveer driehonderdduizend (300 000) bloedplaatjes.

Functie bloedplaatjes

• Bloedplaatjes zijn nodig voor de bloedstolling. 

Opdrachten maken

Blz. 103 werkboek

opdracht 1: voor wie nog goed het verschil wil weten tussen alle onderdelen van bloed

opdracht: 2-3-5-6 voor iedereen

7 + 8 voor wie alle opdrachten erg makkelijk waren en opdracht 1 hebben overgeslagen

Klaar: maak de test-je-zelf online