Ondersteunen bij financiën en administratie

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Expertles ondersteunen bij financien

Waar denk je aan bij het ondersteunen bij financiën en administratie?

Je begeleidt de cliënt op het gebied van financiën en administratie

• Administratieve taken
• Kasboek
• Begroten 
• Budgetteren 

Begeleiden bij financiën en administratie 

> Breng de beginsituatie in kaart 

> Inventariseer ondersteuningsbehoefte 

> Het gesprek: wat is nodig? 

Kasboek; overzicht inkomsten en uitgaven 

Budgetplan

Administratie bijhouden, archiveren 

Budgetbeheer, bewindvoering of curatele 

Om te ondersteunen bij financiële problemen is het belangrijk dat je zicht hebt op de soorten uitgaven 

Soorten uitgaven

1. Huishoudelijke uitgaven
   
2. Vaste lasten
   
3. Reserveringsuitgaven
   

De gewone uitgaven die je betaalt van het huishoudgeld (bijv. eten, drinken, persoonlijke verzorging)

De uitgaven die iedere maand of kwartaal terugkomen (bijv. rekening voor gas en elektriciteit, woonlasten, verzekeringen, contributies en abonnementen)

Uitgaven die je niet zo vaak doet of die niet regelmatig zijn (kleding, meubels, vakantie, reparaties)

Uitgaven zijn te verdelen in de volgende groepen: huishoudelijke uitgaven, vaste lasten en reserverings uitgaven.
-Benzine tanken hoort bij de ...

1. Huishoudelijke uitgaven
2. reserveringsuitgaven
3. Vaste lasten
4. Wekelijkse uitgaven

Uitgaven zijn te verdelen in de volgende groepen: huishoudelijke uitgaven, vaste lasten en reserverings uitgaven.
-Tot welke groep behoort de aankoop van een allesreiniger?

1. Persoonlijke uitgaven
2. Huishoudelijke uitgaven
3. Vaste lasten
4. reserveringsuitgaven

Huishoudelijke uitgaven

Boodschappen

Schoonmaakartikelen

persoonlijke verzorgingsartikelen

toiletartikelen

Diversen ( huisdieren voer maar ook benzine etc )

Vaste lasten

Vaste lasten zijn kosten die elke maand terug komen.

Wanneer je een eigen woning hebt (huur of koop), zijn er kosten die elke maand terug komen.

Denk bijvoorbeeld aan:

• Hypotheek of huur
  
• verzekeringen (inboedel en opstal)
• riool- en afvalstoffenheffing
• waterschapslasten
• elektriciteit, gas en water
• telefoon, tv en internet

Reserveringsuitgaven

Betekenis

• Geld opzijzetten (sparen) om hier later grote of onverwachte uitgaven mee te betalen.   
• Je reserveert vooral voor incidentele* uitgaven (vakantie, aanschaf duur apparaat).   
• *incidenteel: af en toe

Voorbeeld

Sophie wil over twee jaar een scooter van € 1.800 kopen.  

Hoeveel moet ze per maand reserveren? 

€ 1.800 : 24 = € 75 per maand reserveren.

Overzicht inkomsten en uitgaven <> budgetplan

- Gedragsverandering

- Inkomsten omhoog

- Uitgaven omlaag

Administratie bijhouden

- Per organisatie                                

- Op alfabet

- Per budgetpost (wonen, verzekeren, vrije tijd etc.)

Aandachtspunten in de begeleiding 

Praten over financiën is een gevoelig onderwerp, probeer voorzichtig bespreekbaar te maken. Stimuleer de cliënt te praten over financiën

Maak samen met de cliënt de (financiële) administratie inzichtelijk

Laat de cliënt zelf oplossingen bedenken, zelf regie houden
 
Signalen financiële problemen kunnen zijn: 

- Er blijven rekeningen liggen of je ziet verschillende poststukken van 1 instantie 

- Er komen deurwaarders langs

- Pinnen lukt niet

- Spullen worden online gekocht en achteraf betaald (je ziet 'grotere uitgaven') 

- financiële administratie is niet op orde 

Welke gesprekstechnieken zet je in?

Wanneer het niet goed lukt

Budgetbeheer 

Inkomen wordt door onafhankelijk derde beheerd. Vrijwillige basis, duur in overleg. 

Schuldhulpverlening (minnelijk traject)

Hulp en begeleiding in het aflossen van schulden, via Gemeente, vrijwillige basis, 1,5 jaar tot maximaal 5 jaar 

Schuldsanering (Wsnp) 

Wet schuldsanering natuurlijke personen

Wanneer schuldhulpverlening er niet uit komt kan de rechtbank om hulp worden gevraagd. Moet hiervoor wel aan voorwaarden voldoen zoals; 

- Niet in staat zijn de schulden af te betalen 

- Te goeder trouw zijn geweest; geen verwijtbare schulden (boetes etc.) en ingespannen om proberen af te betalen

- Verslaving/ psychiatrische problemen minstens jaar onder controle 

- Geen schulden uit misdrijven 

Sinds kort duurt dit traject niet meer 3, maar 1,5 jaar. Einddoel is 'schone lei'

Maak tweetallen

Noteer onderstaande vragen 

Jullie hebt 10 minuten de tijd 

Lees de casus op de volgende dia 

Onderzoek en geef antwoord op de vragen; 

• Hoe kan Annika mevrouw Nkosi ondersteunen? Zoek eventueel aanvullende informatie op internet. 
• Onderzoek wat de mogelijkheden en grenzen zijn als begeleider in deze situatie.

Casus 

Mevrouw Nkosi

Mevrouw Nkosi (82 jaar) woont zelfstandig in een serviceflat. Annika komt wekelijks bij mevrouw Nkosi langs om haar te ondersteunen. Het valt Annika op dat er steeds meer papieren op de eettafel liggen. Op een dag liggen er zoveel ongeopende enveloppen en brieven dat Annika er toch maar eens naar vraagt. Mevrouw Nkosi antwoordt dat ze het ook allemaal niet meer weet. De brieven blijven maar komen en ook rekeningen blijven onbetaald. Maar sinds haar buurvrouw is verhuisd naar een verpleeghuis, heeft mevrouw Nkosi niemand meer die haar bij haar administratie helpt. Ze heeft geen idee wat er allemaal betaald moet worden en waar alle brieven precies voor zijn.

Handelingsonbekwaam

Wanneer is iemand handelingsonbekwaam?

Handelingsbekwaam wordt vastgesteld door rechter en betekent dat iemand geen rechtshandelingen mág verrichten. 

(onder curatele)

Denk aan het afsluiten van een abonnement of een hypotheek, het kopen van een auto of het openen van een rekening. 

Wilsonbekwaam 

Wanneer is iemand wilsonbekwaam?

Wilsonbekwaam wordt vastgesteld door deskundig arts en betekent dat iemand:

• de informatie over zijn zorg en/of behandeling niet kan begrijpen en afwegen;
• niet begrijpt wat de gevolgen van zijn besluit zijn;
• en/of geen besluit kan nemen.

Wettelijke vertegenwoordiger 

De (wettelijk) vertegenwoordiger neemt beslissingen over zaken waarover de cliënt niet  zelf meer kan beslissen.

Wettelijk is vastgelegd wie vertegenwoordiger kunnen zijn:

Een curator of mentor = benoemd door de rechter

Een schriftelijk gemachtigde = benoemd door iemand zelf (in een schriftelijke verklaring)

De echtgenoot, geregistreerde partner of andere levensgezel = niet benoemd

Een ouder / kind / broer / zus = niet benoemd

De volgorde van deze opsomming is van belang. Als u zelf niet kunt beslissen over uw zorg, zal de zorgverlener eerst kijken of u een mentor of curator heeft. Zo niet, dan wordt gekeken of er een schriftelijke gemachtigde is. Zo niet, dan kunnen de partner of de genoemde familieleden vertegenwoordiger zijn.

Neemt beslissingen op persoonlijk vlak

Beheert goederen en/of geld 

Behartigd financiële en persoonlijke belangen 

Mentor 

Bewindvoering 

Curator 

Mentor, bewind, curator 

De kantonrechter kan een een mentor, bewindvoerder of curator aanwijzen. Daarbij beoordeelt de rechter waarover iemand zelf kan blijven beslissen, en waarover niet. 

Een mentor neemt beslissingen op het persoonlijke vlak: over verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding. Hij kan inzage krijgen in het medisch dossier van de cliënt. De mentor gaat niet over geldzaken.

Een bewindvoerder beheert bepaalde goederen en/of het geld van de cliënt. Een bewindvoerder neemt geen beslissingen over de gezondheid en mag het medisch dossier van de cliënt niet inzien.

Een curator behartigt de financiële én persoonlijke belangen van de cliënt. Hij is dus eigenlijk zowel mentor als bewindvoerder. Het is de meest vergaande vorm van vertegenwoordiging. De cliënt kan bijna geen eigen beslissingen meer maken. Volgens de wet is hij dan handelingsonbekwaam.

Bron: Rijksoverheid 

Mentorschap 

Als de cliënt zijn persoonlijke zaken niet meer zelf kan regelen door  zijn geestelijke of lichamelijke toestand dan kan hij handelingsonbevoegd worden voor het nemen van beslissingen over bijvoorbeeld zijn verzorging. De mentor neemt deze beslissingen dan maar  heeft wel de plicht om de betrokkene zoveel mogelijk zelf te laten beslissen en om een zelfstandig optreden van deze persoon te bevorderen.

De mentor beslist over de volgende zaken:

verzorging;

verpleging;

behandeling;

begeleiding.

Dit zijn beslissingen op het persoonlijke vlak. Daarbij kan het ook over feitelijke zaken gaan, zoals een dossier inzien.

Bron: Rijksoverheid 

Bewindvoering 

Beschermingsbewind is voor mensen die hun financiële zaken niet zelf kunnen regelen. Beschermingsbewind kan worden ingesteld als de lichamelijke of geestelijke toestand van de betrokkene daar aanleiding toe geeft. Beschermingsbewind kan ook worden ingesteld bij overmatig geld uitgeven of bij problematische schulden. 

Taken beschermingsbewindvoerder

De bewindvoerder beheert de goederen van de betrokkene. De betrokkene kan alleen na toestemming van de bewindvoerder over zijn goederen beschikken.

De bewindvoerder maakt een lijst met een beschrijving van alle goederen die onder het bewind vallen. De bewindvoerder stuurt een kopie van deze boedelbeschrijving naar de kantonrechter.

Ook maakt de bewindvoerder een plan van aanpak waarin het doel van het bewind staat. En de afspraken tussen de bewindvoerder en de betrokkene.

Bron: Rijksoverheid 

Curator 

Curatele is voor een meerderjarige die zijn financiële en persoonlijke zaken niet zelf kan regelen en voor wie beschermingsbewind en/of mentorschap niet genoeg is. Iemand die onder curatele staat is handelingsonbekwaam. De curator is de wettelijk vertegenwoordiger van de betrokkene.

Taken curator

De curator moet voor praktisch elke handeling en beslissing toestemming geven. De onder curatele gestelde kan wel zelfstandig over zijn leefgeld beschikken dat de curator aan hem geeft.

Een curator beslist over:

Financiële zaken

Geld en goederen.

Persoonlijke verzorging

Verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding.

Bron: rijksoverheid 

Heb jij op de BPV te maken met wettelijke vertegenwoordigers?

Ja

Nee

Welke invloed(en) heeft de wettelijke vertegenwoordiger op het dagelijks functioneren van de cliënt?