blok 2 spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Spelling 

Blok 2

Leerdoelen KBL en BBL

-Aan het eind van de les 

• kun je de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd goed schrijven;
• weet je wanneer je een enkele of dubbele klinker moet schrijven;'
• weet je wanneer je een enkele of dubbele medeklinker moet schrijven
• weet je hoe je woorden met een i of ie moet schrijven.

Leerdoelen TL:

Aan het einde van de les:

• kun je klankveranderende (sterkte) werkwoorden onderscheiden van     klankvaste (zwakke) werkwoorden
• kun je de persoonsvorm vervoegen naar de verleden tijd
• kun je het voltooid deelwoord vervoegen

Start vast met opdracht 18, 19 en het doorlezen van de theorie van spelling blok 2

Schrijf de stam en de ik-vorm op van het woord:
'Halen'

-De stam is het hele werkwoord - -en.

-Soms moet je de stam aanpassen om de ik-vorm te krijgen. --> klinker toevoegen/ medeklinker weglaten/ een letter veranderen (z>s, v>f)

Schrijf de stam en de ik-vorm op van het woord:
'Remmen'

-De stam is het hele werkwoord - -en.

-Soms moet je de stam aanpassen om de ik-vorm te krijgen. --> klinker toevoegen/ medeklinker weglaten/ een letter veranderen (z>s, v>f)

Persoonsvorm in de tegenwoordige tijd 

-De persoonsvorm is een vorm van het werkwoord. 

-Werkwoorden zijn doe-woorden. Ze vertellen wat er gebeurt of wat iets of iemand doet.

-Een werkwoord kan verschillende vormen hebben. Het past zich aan, aan wie of wat het doet. 

Persoonsvorm in de tegenwoordige tijd 

Als je de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd goed wilt spellen, gebruik je de volgende regels: 

1. Bij ik schrijf je de ik-vorm;

2. Bij jij, u, hij, zij en het schrijf je de ik-vorm + t;

3. Bij wij, jullie en zij (meervoud) schrijf je het hele werkwoord. 

	Verliezen	Hopen
Enkelvoud
Ik	Verlies	Hoop
Jij/u	Verlies t	Hoop t
Hij/zij/het	Verlies t	Hoop t
Meervoud
Wij	Verliez en	Hop en
Jullie	Verliez en	Hop en
Zij	Verliez en	Hop en

Persoonsvorm in de tegenwoordige tijd 

Let op: 

-Als de ik-vorm eindigt op een t, dan hoef je geen extra t te schrijven. 

Voorbeeld: karten - (ik) kart - (hij) kart

-Als je achter het werkwoord staat, hoef je geen t toe te voegen. Je schrijft in dit geval de ik-vorm.

Voorbeeld: Je vraagt me de oren van mijn hoofd. 

Vraag je nog even aan je ouders of je mee mag? 

(nemen t.t.) 3. ...... je liever de andere weg?

(moeten t.t.) 4. Je ...... op een paar dingen letten

(spelen t.t.) 8. Het elftal ........ vandaag thuis.

Korte en lange klanken 

1. Je kunt een woord in stukjes verdelen. Elk stukje is een klankgroep. Een woord kan uit een of meer klankgroepen bestaan. 
2. In elke klankgroep zit een korte of lange klank. 

Brood	Brood	Een klankgroep
Kroket	Kro-ket	Twee klankgroepen
Hagelslag	Ha-gel-slag	Drie klankgroepen

Kroket
Kro-	Je hoort oo; lange klank
Ket	Je hoort e; korte klank

Het woord school heeft een:

1. kort klank
2. lange klank

Het woord hand heeft een:

1. korte klank
2. lange klank

Het woord olifant heeft:

1. 1 klankgroep
2. 2 klankgroepen
3. 3 klankgroepen

Korte en lange klanken 

Woorden die een korte klank hebben, houden de korte klank als je ze langer maakt. Als je aan het einde van een klankgroep een korte klank hoort, dan schrijf je twee dezelfde medeklinkers als je het woord langer maakt. 

Zon

• Je hoort een o, dus het is een korte klank 
• Zon eindigt op één medeklinker, dus als je het woord langer maakt, komt er een medeklinker bij: zonnen. 

Korte en lange klanken 

Woorden die een lange klank hebben, houden de lange klank als je ze langer maakt. Als de klankgroep op twee dezelfde klinkers eindigt, dan haal je een klinker weg. 

Kaart - kaarten 

• Als je het woord kaart langer maakt, hoor je kaar-ten. De eerste klankgroep is kaar, dus het is een lange klank. 
• De eerste klankgroep eindigt op een medeklinker, dus je schrijft twee klinkers, kaarten.

 Korte en lange klanken

Als de lange klankgroep op twee dezelfde klinkers eindigt, dan haal je een klinker weg als je het woord langer maakt. 

Zoon

• Als je het woord zoon langer maakt, hoor je zoo-nen
  
• De eerste klankgroep is zoo, dus je haalt een klinker weg: zonen

Maak het woord af:
Appelk...en (ist/isst)

Maak het woord af:
Winkelstr...en (at/aat)

Maak het woord af:
Huism...en (us/uss)

I of ie? 

De meeste klinkers kun je verdubbelen om er een lange klank van te maken: hor - hoor, tut - tuut.

Dit kan niet bij de i. De lange klank ie schrijf je soms met ie en soms i. De spelling van deze woorden moet je uit je hoofd leren: liter, gieter, vakantie, politie. 

i of ie

1. artiest
2. artist

i of ie

1. kielo
2. kilo

i of ie

1. februari
2. februarie

Opdrachten 

Blok 2 Spelling 

BBL: 17, , 19, 20, 21, 22, 23, 24 en (blz 65 t/m 70) + dictee

KBL: 25, 26, 27, 29, 30, 31, en 32 (blz 78 t/m 83) + dictee

TL: instructie

Verschil stam en ik-vorm

Stam en ik-vorm zijn niet altijd hetzelfde!

Stam= hele werkwoord -en

                 lopen       zweven

stam      = lop         zwev

ik-vorm = loop      zweef

PVVT (persoonsvorm verleden tijd)

Sterke werkwoorden
Hebben geen regels! Dit moet je weten door te lezen.

Zwakke werkwoorden 
Kijk bij het sexy fokschaap alleen naar de klinkers!

PVVT (persoonsvorm verleden tijd)

Schrijf eerst de ik-vorm op.

Hij (geloven) mij vorige keer niet.

ik-vorm = geloof

1. gelov

2. v = niet in kofschip dus -de

3. Hij = enkelvoud dus = geloofde

VD (voltooid deelwoord)

1. Zoek eerst de persoonsvorm!

2. Is deze een vorm van 'hebben', 'zijn' of 'worden'?
3. Ja? Begint het laatste ww in de zin met ge-, be-, ver-, ont-, er-, her-, mis-.

Dan heb je een VD. 

Opdrachten 

Blok 2 Spelling 

BBL: 17, , 19, 20, 21, 22, 23, 24 en (blz 65 t/m 70) + dictee

KBL: 25, 26, 27, 29, 30, 31, en 32 (blz 78 t/m 83) + dictee

TL: 18, 19, 20, 21, 23, 24, 26 + dictee

Wat hebben jullie geleerd?

1. Wat is het verschil tussen de stam en ik-vorm?
2. Wat komt er altijd achter de ik-vorm bij de hij-vorm?
3. Wat is het verschil tussen een sterk en zwak werkwoord?
4. Wat ging er goed deze les?