Het zenuwstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Het 

Zenuwstelsel                                      

Het  zenuwstelsel

• Centrale zenuwstelsel --> hersenen en ruggenmerg (Binnen)

• Perifeer zenuwstelsel --> hersenzenuwen en ruggenmergzenuwen (buiten)

Functies zenuwstelsel

- Zintuigelijke (sensorische) informatieverwerking

- Opname van informatie

- Motorische coördinatie

- Regulatie van het gedrag

Wat is de functie van het zenuwstelsel?

1. stoffen vervoeren
2. je lichaam stevig houden
3. zorgen dat alle orgaanstelsels goed samenwerken
4. voedingsstoffen opnemen

Werking zenuwstelsel

1. Zintuigen vangen de prikkels op
2. Zintuigcellen zetten deze om in impulsen 
3. Impulsen gaan via de zenuwen naar het ruggenmerg.
4. Ruggenmerg naar de hersenen
5. De hersenen verwerken de impulsen wat zorgt voor bewustzijn
6. De hersenen verwerken de impulsen wat zorgt voor bewustzijn
7. De impulsen gaan via de zenuwen naar de spieren en klieren
8. De spieren en klieren zorgen voor bepaalde reactie 

Zenuwstelsel = regelcentrum

Je hersenen ontvangen informatie (prikkels) van je zintuigen en verwerken deze informatie.

De informatie komt via de zenuwen bij de hersenen.

Hersenen + ruggenmerg + zenuwen noemen we het zenuwstelsel.

Sensorische en motorische zenuwcellen

Een sensorisch neuron loopt van perifere zenuwstelsel naar het centrale zenuwstelsel

1. waar
2. niet waar
3. Beide
4. nee andersom

............ vormt een isolatielaag rondom de zenuwen in het centraal zenuwstelsel.

1. Witte stof
2. Grijze stof
3. Myeline
4. alle drie de antwoorden zijn goed

Wat is een prikkel?

1. Een orgaan reageert op invloed uit de omgeving
2. Electrische signalen die naar je hersens gaan
3. Een invloed uit je omgeving
4. Een cel die impulsen opvangt

Perifere zenuwstelsel

- Animaal                        Hier heb je zelf invloed op

                                            Verzorgt bewuste reacties en reflexen

                                             Bijvoorbeeld: aanspannen spieren

- Autonoom                    Hier heb je zelf geen invloed op

                                             Zorgt voor homeostase (evenwicht)

                                             Bijvoorbeeld: hartslag, ademhaling

Wat past bij een sympatische werking van het zenuwstelsel?

1. Vernauwde pupillen
2. Vertraagde hartslag
3. Vertraagde ademhaling
4. Vertraagde spijsvertering

Het autonome zenuwstelsel werkt

1. zonder onze wil
2. door aansturing van bloedvaten
3. in samenwerking met het hart
4. het willekeurige zenuwstelsel

Het perifere zenuwstelsel is verantwoordelijk voor

1. Prikkels verwerken
2. Vervoeren van prikkels
3. Bewustwording prikkels
4. Regelen de bloeddruk

In welke richting loopt de impuls in een motorische zenuwcel?

1. Van de motorische schors in de hersenen, via de hersenstam naar het doelorgaan
2. Van de spieren in het lichaam, via het ruggenmerg naar de grote hersenen.

Autonome zenuwstelsel

• Sympatisch zenuwstelsel
                 Fight-or-flight

• Paraympathisch zenuwstelsel
                 Rest-and- digest

Parasympatisch zenuwstelsel

Sympatisch zenuwstelsel

 grotere productie van spijsverteringssappen

snellere darmbeweging

snellere nierwerking

verlaagt  de hartslag- en ademhalings-frequentie

hogere hartslagfrequentie

remt de spijsvertering

verwijdt de pupillen

Stimuleert afgifte van adrenaline

Als je parasympathische zenuwstelsel meer doet dan je sympatische zenuwstelsel, dan ben je...

1. in rust
2. in actie

De hersenen bestaan uit:

- grote hersenen: cerebrum

- kleine hersenen: cerebellum

- tussenhersenen:  diencephalon

- hersenstam: truncus cerebri

Spraakcentrum van Wernicke: Speelt een rol bij het kunnen interpreteren, herinneren en begrijpen van het geschreven woord.

Komt maar een 1 kant van de hersenen voor.

Grijze en witte stof

 Grijze stof

- Buitenste laag van de hersenen

- bestaat uit cellichamen van zenuwcellen 

Witte stof

- Bevat de lange uitlopers (de axonen) van deze zenuwcellen.

- Bevindt zich rondom de grijze stof

Hersenvocht (liquor)

• Bescherming van de hersenen
• Transport voedingsstoffen
• Afvoer afvalstoffen
  
  
  
  Diagnostiek --> lumbaalpunctie 

In welke volgorde kom je je hersenvliezen tegen van buiten naar binnen?

1. zacht hersenvlies - hard hersenvlies - spinnenwebvlies
2. Spinnenwebvlies - hard hersenvlies
3. Spinnenwebvlies - hard hersenvlies - zacht hersenvlies
4. Hard hersenvlies - spinnenwebvlies - zacht hersenvlies

Wat voor functie heeft het hersenvocht?
(meerdere antwoorden mogelijk?

1. vervoer van stoffen
2. geleiding van prikkels
3. schokdemping
4. afvoer afvalstoffen

De taak van de grote hersenen

1. het regelen van de evenwichtscontrole
2. het regelen van de ademhaling
3. het verwerken van gevoelens

Kleine hersenen

De kleine hersenen coördineren houding,

bewegingen en motorische vaardigheden

Bij een verstoring in de kleine hersenen

zou je ongecontroleerde, houterige

en schokkerige bewegingen maken. 

De taak van de kleine hersenen

1. het regelen van samenwerking van de spieren
2. het reguleren van emoties
3. het verwerken van prikkels

Bij welke hersenfuncties zijn de gebieden van Broca en Wernicke betrokken?

1. Geheugen
2. Reuk
3. Spraak
4. Zicht

Als een zorgvrager een herseninfarct heeft gehad en daarna onsamenhangend spreekt, de taal eigenlijk niet lijkt te begrijpen dan is er een beschadiging in:

1. spraakcentrum van Wernicke
2. spraakcentrum van Broca

De hersenstam is verantwoordelijk voor .......

1. Controleert en reguleert het animale zenuwstelsel
2. Zorgt voor demping en bescherming van de hersenen
3. Zorgt voor sensorische en motorische vaardigheden
4. Controleert en reguleert het autonome zenuwstelsel

In welke volgorde kom je je hersenvliezen tegen van buiten naar binnen?

1. zacht hersenvlies - hard hersenvlies - spinnenwebvlies
2. Spinnenwebvlies - hard hersenvlies
3. Spinnenwebvlies - hard hersenvlies - zacht hersenvlies
4. Hard hersenvlies - spinnenwebvlies - zacht hersenvlies

Het Limbisch systeem

- midden in de hersenen

- betrokken bij: emotie, emotieregulering, emotioneel geheugen, genot en motivatie.

- onderdeel vd grote hersenen

- Bestaat uit: hippocampus (blauw), amygdala (groen), thalamus en hypothalamus (rood)

Emoties

Ontstaan in Limbisch Systeem.

Hebben een functie in:

• Emoties: gekoppeld aan sensorische info (lachen, huilen etc)
• Motivatie
• Gedrag
• Geheugen 

Daarnaast ook koppeling met basis functioneel gedrag (agressie, seksualiteit,  etc)

Koppelt emotionele ervaringen aan lichamelijke functies; bv. versnellen hartslag bij een soortgelijke situatie.

Limbisch systeem ook gekoppeld aan hersenschors--> fysieke response.

Referentie

Plaatje afkomstig uit Campbell ed. 9 Hoofdstuk 49

Limbus = grens; centra van het limbisch systeem grenzen aan de hersenstam.

Koppelt emotionele ervaringen (amygdala in limbisch systeem) aan lichamelijke functies; bv. versnellen hartslag bij een soortgelijke situatie. 

Limbisch systeem ook gekoppeld aan hersenschors--> fysieke response.

Referentie:

Plaatje afkomstig uit Campbell ed. 9 Hoofdstuk 49

Soorten Pijn

Nociceptieve pijn: weefsel beschadiging 

Somatische pijn: weefsel schade van huid, spieren, botten

Viscerale pijn: beschadiging van orgaanweefsel

Referred pain: pijn op andere plaats gevoeld 

Neuropatische pijn: bij zenuwbeschadiging

Fantoompijn

Vragen?

Volgende 2 filmpjes zijn voor jezelf om te kijken en meer informatie hierdoor op te doen