P1 week 6 - Socrates

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Leg uit wat het verschil is tussen wijsheidstradities, mythen en de manier waarop natuurfilosofen te werk gingen.

Vraag: Vind jij het logisch om te veronderstellen dat er een oerstof moet zijn? Geef een argument voor of tegen.   

Vraag: waarin lijkt dit op wat de natuurfilosofen deden?

Leerdoelen

Aan het einde van deze les...

13) ik kan uitleggen waarom Socrates wordt gezien als keerpunt.

14) ik kan uitleggen wat de vroedvrouwmethode inhoudt.

NB verwachting 'maak': schrijf op in je schrift.

Socrates

• filosofeert over de mens en hun handelen
• stelt vooral vragen
• 'het niet onderzochte leven is het leven niet waard'
• 'Het enige dat ik zeker weet is dat ik niets zeker weet'

Wie is intelligenter: een docent die twijfelt of een docent die nooit durft te twijfelen?

De vroedvrouwmethode 

Kennis over wiskunde, goedheid, schoonheid, waarheid zit al in ons als 'geesteskind'.

Socrates als vroedvrouw.

De socratische methode

1) vraag

2) definitie

3) weerlegging

4) verwarring

5) nieuwe definitie

kennis

Aannames/vooronderstellingen

1Wat is vriendschap?

twee mensen die elkaar helpen

stel nu dat ik jou help, omdat ik daar zelf geld mee verdien?

ok, helpen is niet voldoende. maar wat dan?

vriendschap is elkaar helpen uit zorg voor het welzijn van de ander

Lees 5 op p.25 en beantwoord de volgende vragen:

1) De Romeinse filosoof Cicero zei Socrates filosofie 'van de hemelen naar de marktplaats haalde'. Wat bedoelde hij hiermee?

2) Welke overeenkomst heeft Socrates met de natuurfilosofen?

3) Leg uit waarom Socrates de 'horzel van Athene' werd genoemd. Hebben we tegenwoordig nog horzels? Vind je dat we die nodig hebben?

4) Socrates werd ter dood veroordeeld. Leg uit waarom filosofie voor hem gevaarlijk was. 

Leerdoelen

Aan het einde van deze les...

13) ik kan uitleggen waarom Socrates wordt gezien als keerpunt.

 14) ik kan uitleggen wat de vroedvrouwmethode inhoudt.

 

NB verwachting 'maak': schrijf op in je schrift.

Is dit mooi of vind je dit mooi?

Vandaag

1. Socratisch rationalisme uitleggen en toepassen (Lessonup)

2. Uitleg objectivisme vs relativisme

3. gesprek over schoonheid

4. uitleg sofisten en oefening (Lessonup)

NB verwachting 'maak': schrijf op in je schrift.

Leerdoelen

Aan het einde van deze les...

15) kan ik uitleggen wat socratisch rationalisme is

16) kan ik de verschillen benoemen tussen Socrates en de sofisten en hun visies toepassen

17) kan ik de begrippen ‘objectief’ en ‘relativisme’ uitleggen

.

 

NB verwachting 'maak': schrijf op in je schrift.

Stelling: Kennis van het goede leidt ook tot goed handelen.

Eens

Oneens

Wat is Socratisch rationalisme?

Je geeft een vriend(in) informatie over de schadelijke gevolgen van roken. Je bent ervan overtuigd die vriend(in) met deze informatie zal besluiten te stoppen met roken. Dit is een voorbeeld van socratisch rationalisme omdat...

Een goede filosoof kan nooit een slecht mens zijn volgens Socrates. Waarom niet?

Is dit mooi of vind je dit mooi?

Objectivisme: de opvatting dat wat mooi/goed/waar is onafhankelijk is van tijd, plaats of omstandigheden.

Relativisme: de ontkenning van het bestaan van één waarheid. Wat mooi/goed/waar is, is afhankelijk van de persoon. 

Aan de slag

1) Vertel wat je mee hebt genomen en wat je mooi vindt aan je voorwerp. Probeer zo precies mogelijk te zijn: is het de vorm, de kleur, de afkomst, de betekenis of iets anders?

2) Is je gesprekspartner het daarmee eens? 

3) Zou iedereen het daarmee eens zijn?

4) Bepaal of de schoonheid van jouw voorwerp objectief of relatief is.

Leerdoelen

Aan het einde van deze les...

15) kan ik uitleggen wat socratisch rationalisme is. 

16) kan ik de verschillen benoemen tussen Socrates en de sofisten en hun visies toepassen. 

17) kan ik de begrippen ‘objectief’ en ‘relativisme’ uitleggen. 

.

 

NB verwachting 'maak': schrijf op in je schrift.

Sofisten: rondreizende leraren die lesgaven in de kunst van het overtuigen (retorica).

• relativisten: dé waarheid bestaat niet
• het draait om gelijk krijgen, niet om gelijk hebben
• de rede is er om mensen te overtuigen

Socrates

sofisten

Er bestaat één waarheid

waarheid bestaat niet

relativisme

objectivisme

doel is gelijk hebben

Doel is gelijk krijgen

reflectie en onderzoek

overtuigen

filosofie

retorica

Een advocaat staat in een rechtszaak altijd aan de kant van de verdachte. Een advocaat doet er alles aan om een zo’n gunstig mogelijke uitspraak te verkrijgen. Dit doet hij door ontlastend bewijs te verzamelen, of door op zoek te gaan naar andere aspecten die in het voordeel van de verdachte zijn.

Leg uit of de werkwijze van de advocaat meer aansluiten bij Socratische werkwijze of bij die van de sofisten.