6.1 - A - Het Midden-Oosten en Noord-Afrika

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 3

6.1 - Het Midden-Oosten 

en Noord-Afrika

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen welke politieke ontwikkelingen plaatsvonden in den nieuwe staten in het Midden-Oosten en Noord-Afrika.  
  
  
• Je kunt uitleggen hoe het conflict tussen Israël en de Arabieren zich ontwikkelde. 

Waar denk je aan bij
het Midden-Oosten?

Het Midden-Oosten

Israël

🇮🇱

Saoedi-Arabië

🇸🇦

Irak

🇮🇶

Iran

🇮🇷

Syrië

🇸🇾

Libanon

🇱🇧

Turkije

🇹🇷

Egypte

🇪🇬

Jordanië

🇯🇴

Palestijnse Gebieden

🇵🇸

Rode Zee

Perzische Golf

Koeweit

🇰🇼

Middellandse Zee

Nieuwe staten

• Na de Eerste Wereldoorlog valt het Ottomaanse Rijk uiteen. 
  
  
• Veel staten zien een mogelijkheid om onafhankelijk te worden. Er komt een bloei periode van het Arabisch nationalisme.
  
  
• Tegelijkertijd proberen westerse mogendheden hun positie te versterken in het Midden-Oosten. 

1952 Egypte

In 1952 wordt Egypte een republiek.
1956 Egypte wordt een dictatuur on president Nasser.

1923 Republiek Turkije

1932 Stichting Saudi-Arabië

Een absolute monarchie zonder grondwet. 

1979 Iran

Islamitische Revolutie

Saoedi-Arabië

• Onder Ibn Saoed werden woestijnstammen verenigt door de bouw van moskeeën en islamscholen.
  
  
• In 1932 werd Saoedi-Arabië een koninkrijk. De normen en waarden van de heersende stam werden in heel het land ingevoerd.  
  
  
• Engelsen erkenden de nieuwe machthebber. (Men wist nog niets van de olievoorraden!)  

Koran werd grondwet. 
Wahabieten. 
Veel onderdanen van Westerse imperia waren moslim en daarom erkenning want Mekka ligt in SA. 

Turkije moderniseert

• In 1923 wordt de republiek Turkije geboren onder Atatürk. 
• Modernisering door  westers onderwijs, westers alfabet,
  afschaffing van de sharia.
• Verbod op polygamie.
• Vrouwenkiesrecht.

Egypte

• Egypte kwam onder leiding te staan van Gamal Abdel Nasser, militair dictator.  Nasser wilde Egypte bevrijden van de Britse overheersing en pleitte voor landhervormingen en betere sociale voorzieningen. 
  
  
• Het Arabisch socialisme o.l.v. Moslimbroederschap kwam niet van de de grond. 

Israël en Palestina

• Palestina was onder Engelse overheersing.
  
• Na de Tweede Wereldoorlog vertrokken veel Joden naar Israël. Zij waren zionisten (Joods nationalisme) die streefden naar een Joodse Staat.
  
• De Engelsen maakten een dubbele afspraak: De Joden kregen Palestina beloofd, maar de Arabieren ook... 
  

- De  Britten hadden Joodse geldschieters nodig om WOI te winnen.

- De Britten wilden een westerse enclave voor invloed in het Midden Oosten
- De Britten wilden de Turken verslaan en hadden een pact met de Arabieren waarbij de Arabische wereld verdeelden, zo ook Palestina...

Door schuldgevoel van de Tweede Wereldoorlog wil de VN een tweestaten-oplossing. De Joden accepteren dit voorstel, de Arabieren verwerpen het. 

Inmiddels ziet de verdeling van Israël er zo uit, waarbij de Palestijnse gebieden onder sterke controle van de Israëlieten staan...

1940

1950

1960

1970

1980

1990

2000

1948 -1973

Als reactie op de stichting van Israël vallen de Arabische buurlanden Israël binnen. Israël wint deze oorlog en krijgt er gebieden bij. Omliggende landen erkennen de staat Israël niet. 

700.000 Palestijnen slaan op de vlucht en komen, o.a. terecht in Gaza. De vluchtelingenkampen bestaan nog steeds. 

1967

Israël veroovert de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem, de Gazastrook en de Sinaïwoestijn

1979

Israël sluit vrede net Egypte. Egypte krijgt de Sinaï terug.  
Egypte laat de Palestijnen "vallen".

1964

Oprichting van de PLO (Palestijnse verzetsgroepen). 

1987-1993

Een langdurige volksopstand de intifada. 

Conflict Israël/Palestina

1994

Vrede met Jordanië. Jordanië laat de Palestijnen "vallen". 

Eerste Intifada

Eisen waren het stoppen van bouwen in de Palestijnse nederzetting en een onafhankelijke Palestijnse staat. Daarnaast werd Hamas opgericht, een islamitische verzetsbeweging. 

PLO

Hield zich bezig met trainen van guerillastrijders, bouw van scholten, hospitalen en bedrijven in vluchtelingkamen. Daarnaast pleegden zij ook terroristische acties. 

1948

Stichting van de staat Israël

Zesdaagse Oorlog

Na een aantal incidenten valt Israël Jordanië, Syrië en Egypte aan. Uitkomst: Israël verovert de Sinaïwoestijn op Egypte, de Westelijke Jordaanoever, de Gazastrook en de Golan. 

Hier worden nederzettingen gebouwd voor Joodse kolonisten

Jom Kippoer

Tijdens deze Joodse feestdag werd Israël aangevallen. Met behulp van Amerika wist Israël de Arabieren te verslaan. 

Oslo-akkoorden/Camp David

• Er zou een tweestaten oplossing komen.
• Nog steeds discussie over de stad Jeruzalem.  
• Maar dan wordt de Israëlische premier vermoordt door een Joodse extremist...
• In 2000 begint een Tweede Intifada.
• 2006 Hamas wint verkiezingen, 2007 oorlog met Hezbollah.

Hamas

• Won de vrije verkiezingen in Gaza. Hamas wil een Palestijnse staat zonder Israël. 
  
  
• Hielp aanvankelijke de Palestijnse bevolking met liefdadigheid. 
  
  
• Hamas beschikt over moderne wapens, met name door financiering vanuit Iran. Inmiddels een terroristische organisatie die veel aanslagen pleegt.