Herhaling SA / 1.5

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

2 berichten van de NOS

Vraag

Waarom is de uitbarsting van de Hawaïaanse Mauna Loa veel minder explosief dan de uitbarsting van de Semeru op het Indonesische eiland Java ?

uitleg

Welke richting beweegt de plaat?

Waar komen nieuwe eilanden erbij?

De Semeru is een vulkaan in het oosten van Java (Indonesië), die deel uitmaakt van een lange keten van vulkanen.

Geef:

- een beschrijving van de wijze waarop de vulkanen in deze keten zijn ontstaan

- de namen van de tektonische platen die hierbij betrokken zijn.

(3 punten) 

- er voor de kust van Java een oceanische plaat onder een continentale plaat duikt / subductie optreedt (1p)

- waarbij de onderduikende plaat smelt en er omhoog gerichte magmastromen ontstaan (1p)

- Euraziatische plaat en de Indisch-Australische plaat (1p)

Vulkanisme bij convergentie

Subductie

Sinds de uitbarsting van de vulkaan Semeru hebben de bewoners van het Indonesische eiland Java last van kilometershoge rookpluimen. Dat vormt een groot contrast met Hawaï. Bij de uitbarsting van de Hawaïaanse Mauna Loa ontstonden eind november geen gigantische rookpluimen en aswolken. Hoe zit dat?

Foutje in filmpje

Haal het foutje uit het filmpje van nu.nl

Foutjes in filmpje

Rond 0:35

• Stratovulkanenen ontstaan niet bij platen die uit elkaar bewegen dan ontstaan juist schildvulkanen.
• De stratovulkaan zit recht boven de subductiezone in het filmpje 
• De tekening geeft 2 continentale platen weer. 

Rond 0:47 min 

• hotspot maar er worden 2 pijlen getekend alsof het een divergente plaatgrens is.
• hotspot vloeibare lava stroomt juist snel

www.nu.nl

Waar zal in de toekomst een nieuwe vulkaan ontstaan in de keten?

1. ten noordwesten van Hawaii
2. ten zuidwesten van Hawaii
3. ten noordoosten van Hawaii
4. ten zuidoosten van Hawaii

Schildvulkanen hebben hellingen met veel graniet.

1. juist
2. onjuist

A is fout: een schildvulkaan bestaat uit basalt dat gemakkelijk uitvloeit, en niet uit graniet, dat een dieptegesteente is.

Pyroclastische uitbarstingen komen voor bij stratovulkanen.

1. juist
2. onjuist

9C is goed: pyroclastische stromen komen voor bij explosieve vulkanen, dus bij stratovulkanen.

Een krater in een vulkaan heet een caldeira.

1. juist
2. onjuist

D is fout: een caldeira is ontstaan bij een zeer grote, ingestorte magmakamer.

Het magma van stratovulkanen is explosiever dan dat van spleeterupties.

1. juist
2. onjuist

is goed: door de andere samenstelling (meer continentaal gesteente) is het gesteente taaier en heeft het een veel hogere stroperigheid. Bovendien bevat het gesteente meer water en koolzuur, wat zeer explosief is.

Een pyroclastische stroom bestaat uit heel erg hete ... ?

1. Lava
2. As
3. Stoom
4. Puin

Voor de kust in een subductiezone ontstaat een heel erg diep stuk in de zeebodem, dit heet een ...

1. Trog
2. Rog
3. Ravijn
4. Vallei

Hoe heet het soort vulkanen dat bij een subductiezone ontstaat?

1. Hotspot
2. Schildvulkaan
3. Subductievulkanen
4. Stratovulkanen

Welk kenmerk hoort bij een SCHILDVULKAAN?

1. Steile helling
2. Explosief
3. Effusief
4. Stroperige magma

Een trog ontstaat bij:
Kies het beste antwoord

1. Convergentie
2. Divergentie
3. Transversale beweging
4. Subductie

Hoe komt het dat de hellingen van een stratovulkaan steil zijn?

Leg uit waarom een uitbarsting van een stratovulkaan bijna altijd gevolgd wordt door een rustige periode

wat is subductie?