10.1 Verloop Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

10.1 Verloop Koude oorlog

Programma 

1. Terugblik (10 min.)
2.  Uitleg: Leiders van de SU (20 min.) 
3.  Samenvattingsopdrachten (Rest van de Les)

Leerdoelen

1. Je kunt met voorbeelden toelichten hoe verschillende gebeurtenissen in de periode 1947-1949 de spanningen tussen het Westblok en het Oostblok vergrootten 
2. Je kunt de Cubacrisis beschrijven en je kunt uitleggen dat de Cubacrisis een hoogtepunt in de Koude oorlog was
3. Je kunt verklaren waarom Gorbatsjov Perestrojka en glasnost noodzakelijke vond en je kunt beschrijven wat de gevolgen daarvan waren voor het Oostblok en voor de Koude Oorlog 

KA's: 

40. De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie

46. De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog

Ijzeren Gordijn	Breznevdoctrine	Collectivisering
Winst maken	Sovjet Unie	Machtsblokken
Warsawpact	Wapenwedloop	NAVO
Indirecte oorlog	Trumandoctrine	Amerika

Voorbeeld van een juist antwoord:

Koude Oorlog: Ijzeren Gordijn, Wapenwedloop, Machtsblokken, Indirecte oorlog 

Kapitalisme: Winst maken, NAVO, Trumandoctrine, Amerika 

Communisme: Collectivisering, Warsawpact, SU, Breznevdoctrine

Ijzeren Gordijn	Breznevdoctrine	Collectivisering
Winst maken	Sovjet Unie	Machtsblokken
Warsawpact	Wapenwedloop	NAVO
Indirecte oorlog	Trumandoctrine	Amerika

Van invloedsferen naar 2 staten

Jurk DDR

Jurk BDR

Trabant (DDR)

Flats (DDR)

Opdracht chronologisering 

De Koude Oorlog is een lange periode. Om het overzicht te bewaren, gaan we het volgende doen. Aan de hand van de leiders van de SU lopen we door de Koude Oorlog heen

1. Joseph Stalin- 1924-1953
2. Nikita Chroesjtsjov – 1953 - 1964
3. Leonid Brezjnev – 1964 - 1982
4. Michail Gorbatsjov – 1985 - 1991

Joseph Stalin- 1924-1953

• Opvolger van Lenin
• Bekend vanwege zijn industrialisatie, collectivisering en Terreur. 
• Zijn beleid drukte hij koste wat het kost door: leidde tot miljoenen doden. Bv. Holomor in Oekraïne en Gulags in Siberië 
• Buitenland: Wantrouwde het Westen en gebruikte Oost-Europa als buffer.
• Koude Oorlog spanningen liepen op
• Belangrijke gebeurtenis: Korea-Oorlog 

Nikita Chroesjtsjov – 1953 - 1964

• Binnenland: Destalinisatie: brak met binnenlandse beleid Stalin: liet veel politieke gevangen vrij 
• Door sommige satellietstaten gezien als signaal om eigen weg te bewandelen. Bv. Hongaarse Opstand. Werd hard neergeslagen 
• Buitenland: wilde betere relaties met de VS. Mislukte door slechte communicatie en wederzijdse provocatie. 
• Juist tijdens zijn bewind grootste spanning in de Koude Oorlog en bijna een kernoorlog. 
• Gebeurtenissen: Hongaarse opstand, Bouw Berlijnse Muur, en Cubacrisis 

Cubacrisis: hoogtepunt van spanning

• In aanloop naar Cubacrisis was de spanning hoog al hoogopgelopen: BRD lid van de NAVO, Warschaupact opgericht en Berlijnse Muur gebouwd. 
• Vrijwel geen communicatie tussen machtsblokken. 
• Amerika ontdekte SU kernraketten op Cuba: Eiste verwijdering en blokkeerde Cuba. 
• SU-schepen kwamen alsnog. Maakten op het laatste moment ommekeer. Kernoorlog voorkomen 
• Conflict opgelost:

1. SU Kernraketten uit Cuba 
2. VS Kernraketten uit Turkije 
3. Directe telefoonverbinding VS-SU: Dergelijke escalatie moest worden voorkomen 

Leonid Brezjnev – 1964 - 1982

• Binnenland: Breznevdoctrine: Er moet alles aan gedaan worden om te voorkomen dat een land het communisme verlaat. Gevolg: Neerslaan Praagse Lente 
• Buitenland: Detente = ontspanning. Brezjnev verbeterde de relatie met Amerika. Gevolgen: 

1. Presidenten/leiders ontmoeten elkaar 
2. DDR en BDR erkennen elkaar 
3. SALT: Verdragen gesloten over het verminderen van kernwapens. 

• Detente eindigt na SU inval in Afghanistan en komst President Reagan. 
• Gebeurtenissen: Vietnamoorlog, Afghanistanoorlog, Praagse Lente 

Michail Gorbatsjov – 1985 - 1991

Deze leider gaan jullie zelf uitzoeken. Vragen: 

1. Welk binnenlands en buitenlands beleid voerde hij?
2. Wat zijn Perestroijka en Glasnost en hoe leidden deze begrippen tot de val van de SU?
3. Waarom wordt Gorbatsjov door veel hedendaagse Russen als en verrader gezien

• Zoek dit alles uit in tweetallen aan de hand van opgaves 11 en 12 (blz. 214)

historiek.net