Les 11: De thematische aoristus

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Les 11: De thematische aoristus

De aoristus

De sigmatische aoristus > praesensstam + σ

Pseudo-sigmatische aoristus > stam verlengt + uitgang 

De Thematische aoristus

- Heeft een andere stam dan de sigmatische aoristus 

- uitgangen gelijk aan het imperfectum

-  De stammen van de thematische aoristus zijn onregelmatig: leren dus! 

Vergelijk Nederlands: sterke/zwakke werkwoorden

De Thematische aoristus

-  vervoegingen krijgen het themavocaal ε/ο om de stam met de uitgang te verbinden. Vandaar de thematische aoristus.

Voorbeeld:

λάμβανω > aoritusstam: -λαβ- 

1e pers. ev: ἔ-λαβ-ο-ν 

De uitgangen

λαμβάνω (nemen)                                            aoristustam: λαβ- 

                                   indicativus                   imperativus           infinitivus

Uitgangen:               ἔλαβον                                                           λαβεῖν

                                   ἔλαβες                              λαβέ

                                   ἔλαβε(ν)                       

                                   ἔλαβομεν

                                   ἔλαβετε                           λάβετε

                                   ἔλαβον 

Nog een paar voorbeelden:

πίπτω         stam:  πεσ-               1e ev: ἔπεσον

φέρω         stam: ἐνεγκ-             1e ev: ἤνεγκον 

ὁράω         stam: ἰδ-                     1e ev: εἶδον 

Samenvatting

sigmatische aoristus	praesensstam+σ	ἔλυσα
pseudo-sigmatische aoristus	praesensstam verlengd	ἤγγειλα
thematische aoristus	onregelmatige stam	ἔλαβον

Oefenen

Pak het overzicht van de thematische werkwoorden erbij 

Wat is waar over het woord ἐβαλον?

Hint

Het komt van het werkwoord βαλλω, gooien

1. Sigmatische aoristus
2. Thematische aoristus
3. Pseudo-sigmatische aoristus
4. Imperfectum

Antwoord

ἐβαλον > βαλ-

van het werkwoord: βαλλω (gooien)

welk werkwoord is een thematische aoristus?

1. ἀπέθανεν
2. ἤγγειλαν
3. ἦρξεν
4. ἀπέκτεινεν

Antwoord:

 ἀπέθανεν > αποθαν

van het werkwoord: αποθνῃσκω (sterven)

Wat is de aoristus van ἐχω?

1. εἰχον
2. ἐσχον
3. ἐκχον
4. ἐξον

Antwoord

ἐσχον > -σχ-

 

ἔλιπον is de aoristus van...

1. λείπω
2. ἐλπίζω
3. λέγω
4. ἐλαύνω

Antwoord:

ἔ-λιπ-ον

Wat is de aoristus van λέγω?

1. ἐλεξον
2. εἶδον
3. ἐλπον
4. εἶπον

Antwoord:

εἶπ-ον

Hoe herken je het verschil tussen een imperfectum en een thematische aoristus?

Antwoord

De thematische aoristus heeft een andere stam dan het imperfectum. 

Jij nam

neem!

zij namen

wij nemen

te nemen

ἔλαβον 

ἔλαβες 

λαβεῖν

ἔλαβομεν

 λαβέ

Verder oefenen

Maken: - woordoefening les 11 (p. 129) (staat op teams)