6.3 Consensus en Nieuwe tegenstellingen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Vandaag:

- Vorige les

- Jaren 50 t/m 80

- Vanaf de Jaren 90

-

Vorige les

- Geleide loonpolitiek + Marshallplan 

- Uitbereiding sociaal vangnet (verzorgingsstaat)

- Polarisatie van het politiek veld 

- Ontzuiling en deconfessionalisering 

Voor de Jaren 50

Nederland als emigratieland

Verandering

45. De dekolonisatie maakte een eind aan de westerse hegemonie in de wereld

47. De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren '60 van de 20e eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

Het gaat goed met Nederland:

1. Nederlanders raken allemaal hoogopgeleid
2. De Nederlandse Economie draait hard

Dekolonisatie 

Door de dekolonisatie trekken veel Indonesiërs, Molukken en Surinamers naar Nederland

Laag geschoold werk

- Nederlanders zijn minder bereidt dit werk te doen. 

- Eerste instantie zuid-Europese gast arbeiders 

- tweede instantie Turken en Marokkanen .

Wederzijdse afhankelijkheid zorgt voor permanent

verblijf 

Einde van de stijgende lijn

Jom Kipoer-oorlog (Israël versus arabische landen)

Arabische landen zijn niet langer kolonie en ontdekken een

pressiemiddel. 

Oliecrisis (1973 - 1976)

Autoloze zondag

Angst voor industrie (Rotterdam)

Olicrisis zorgt voor einde van

'de wonderjaren' de economie

blijkt niet onstopbaar.

Jaren 80' Werkeloosheid stijgt

Er moet iets gebeuren

Ruud Lubbers (CDA)

1982 

CDA en VVD

- De Nederlandse staat was 'groot' en 'log'  geworden door de

verzorgingsstaat. 

Neoliberalisme

Politieke stroming die van mening is dat er een 'kleine' overheid moet zijn

De overheid heeft een rol in het beschermen van mensen en hun rechten maar moet daarin niet doorslaan. 

Bezuinigingspolitiek onder lubbers I

Bezuinigingspolitiek

Inperken verzorgingsstaat:

- Minder uitkeringen

- Hardere grenzen voor uitkeringen

Bezuiniging staat

- Salarissen ambtenaren en docenten omlaag

Privatisering:

- Nederlandse spoorwegen

- Busmaarschappijen 

Akkoord van Wassenaar (1982)

Werknemers eisen hogere lonen....

Werkgevers kunnen dit niet betalen....

Werkgevers, werknemers en de overheid gaan in onderhandeling

Loonmatiging wordt afgesproken in ruil voor werktijdsverkorting

Poldermodel

Omdat deze manier van overleggen en onderhandelen succesvol was werd het wereldweid bekend als dutch miracle. 

Consensuspolitiek

Jaren 90

Het polderen lijkt te werken en de economie kruipt omhoog. 

Nederland gaat stevig inzetten op Europese samenwerking. 

Dit zorgt ook voor polarisatie binnen Nederland

Jaren 80 - 90

Ideaalbeeld van multiculturele maatschappij

Eigenlijk weinig tot geen aandacht voor integratie of asielbeleid 

Nederland raakt verder vedeeld

9/11 en terrorisme zet de gemoederen op scherp. 

Neoliberalisme zorgt voor grote verdeling rijk en arm

Hoog opgeleid versus laag opgeleid 

(concurrentie andere Europese werkers)

Nederland polariseert 

(verdeeld in verschillende groepen)

Politiek als spiegel van de samenleving

Minder centrum partijen

Minder polderen

Meer populisme: Partijen die inspelen op de sentimenten van sommige bevolkingsgroepen. Vaak met extreme en niet haalbare standpunten om hun groep voor zich te winnen. 

= Gevolg van Polarisatie. 

Lees beide partijprogramma's 

Benoem per programma:

- Wat is het grootste probleem in Nederland op dit moment? 

- Naar welke 'doelgroep' schrijven de partijen? 

- Zijn er punten waar beide partijen hetzelfde over denken ?