Groepsdieren

• Wereldoriëntatie
• Basisschool
• Groep 5,6

Introductie

Samen sta je sterk. Zo denken niet alleen veel mensen, maar ook veel diersoorten erover. De olifant, de wolf, de mier, de dolfijn en de spreeuw hebben een ding met elkaar gemeen: ze leven in groepen. Niet gek, want dat vergroot hun kans om te overleven. En het is ook nog eens gezelliger.

Groepsdieren

_{Leven in een groep} 

Wat weet jij al?

Welke dieren leven er allemaal in een groep, denk je? Maak samen met je schoudermaatje een lijst. 

Vragenmuur & Weetmuur

Wat zou jij willen weten over groepsdieren? Schrijf jouw vragen op en plak ze op de vragenmuur!

Dit ga je leren

Wereldoriëntatie 

Na deze les:

• kan ik vijf dieren noemen die in groepen leven. 
• kan ik uitleggen hoe deze dieren samenleven in een groep. 
• weet ik waarom sommige diersoorten in groepen leven. 

Woordenschat

• Na deze les weet ik wat de moeilijke woorden betekenen die met groepsdieren te maken hebben. 

Taal

• Na deze les kan ik een informatieve tekst schrijven over een dier dat in een groep leeft. 

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

_{Verdiepende tekst}

Lees de tekst. Arceer de woorden die je niet goed begrijp geel.  Arceer in ieder geval: 

• trouw zijn 
• hecht
• de kudde
• op sterven liggen
• begraven
• sluw
• de roedel 
• de kolonie
• stichten
• bevruchten
• verdedigen
• paren
• speels
• sociaal
• de school (vissen)
• overwinteren
• zwerven

_Woordenschat

Hulpkaart

eten

het ontbijt

de lunch

het diner

Staan er woorden in de tekst waarvan je de betekenis nog niet kent? Schrijf deze woorden met de betekenis op in je logboek. Horen er woorden bij elkaar? Maak dan een woordparaplu, -kast of -trap. De hulpkaart kan je helpen. 

groot

klein

muis

olifant

Woordenschat

Bespreek de moeilijke woorden met uw leerlingen.

_Woordenschat

groepen van dieren

de roedel

Hechte groep dieren in het wild (wolven, herten, honden).

In de dierentuin gingen wij als eerst langs de roedel wolven. 

de kudde

Grote groep samenlevende zoogdieren.

In Afrika leven veel kuddes olifanten. 

Hulpkaart

de kolonie

Groep dieren die met elkaar samenleeft.

Mieren leven in een kolonie. 

de school

Een grote groep vissen van dezelfde soort. 

In de zee zag ik een grote school vissen zwemmen. 

Woordenschat

Bespreek de moeilijke woorden met uw leerlingen.

Heb jij het artikel goed begrepen?

Test je kennis!

Hoe noemen we een groep van deze dieren? Slepen maar!

de olifant

de wolf

de mier

de spreeuw

de dolfijn

kudde

zwerm

roedel

kolonie

school 

..
.

WAAR 

of 

NIET WAAR?

Een olifantenjong verlaat na verloop van tijd de groep om een eigen kudde te starten. 

1. 
2. 

.

Waar kan je aan merken dat olifanten in een hechte groep leven? Noem minstens vier voorbeelden. 

Heb jij het goed begrepen?

Test je kennis!

..
.

WAAR 

of 

NIET WAAR?

Wolven werken altijd samen bij het vangen van een prooi. 

Meer leren over de wolf?

Klik hier!

1. 
2. 

..
.

Heb jij de tekst goed begrepen? Test je kennis!

Wat staat er niet op het menu van de wolf?

1. eland
2. muis
3. bever
4. aap

Heb jij het artikel goed begrepen?

Test je kennis!

Een kolonie van mieren wordt gesticht door een mierenkoningin. Hoe gaat dat eigenlijk? Slepen maar!

Meer leren over de mier?

Klik hier!

1

2

3

4

5

6

De mieren-

koningin is bevrucht.

De mieren-

koningin legt eitjes

Uit de eerste eitjes komen werksters.

Bij een groot nest groeien sommige larfjes uit tot mannetjes of koninginnetjes.

De mannetjes en koninginnetjes krijgen vleugels en paren in de lucht.

Het mannetje sterft en het vrouwtje verliest haar vleugels.

..
.

Heb jij de tekst goed begrepen? Test je kennis!

Wat is geen taak van een mierenwerkster?

1. het verzorgen van de koningin haar eitjes
2. het zoeken van voedsel
3. het leggen van eitjes
4. het verdedigen van het nest

..
.

Heb jij de tekst goed begrepen? Test je kennis!

Wat doen dolfijnen graag samen?

Meer leren over de dolfijn?

Klik hier!

1. jagen
2. kwebbelen
3. spelen
4. A, B en C is goed

.

Waar kan je aan merken dat dolfijnen intelligent zijn?

Heb jij het goed begrepen?

Test je kennis!

.

Heb jij weleens zo'n mooie dans van een groep vogels (bijvoorbeeld spreeuwen) gezien? Hoe zag dat eruit? Bespreek het met je schoudermaatje. 

Heb jij het goed begrepen?

Test je kennis!

Meer leren over de spreeuw?

Klik hier!

.

Lees: 'Langzaam dansen ze naar hun slaapplaats. Bijvoorbeeld wat bomen, of een rietveld. Daar laten ze zich met zijn allen uit de lucht vallen, en gaan slapen. Want dat is samen wel zo veilig.'

Waarom is dat wel zo veilig, denk je? 

Heb jij het goed begrepen?

Test je kennis!

.

Waarom werken dieren in groepen eigenlijk samen? 

Heb jij het goed begrepen?

Test je kennis!

_{Verwerkingsopdracht}

Help! De schrijfster is vergeten om nog een dier toe te voegen aan de tekst. Ze vraag jou om dit te doen. Jij gaat straks dus een informatieve tekst schrijven over een dier dat ook in een groep leeft. Maar welk dier dan? En hoe schrijf je zo'n tekst? Ik ga je helpen!

Verwerkingsopdracht

Bekijk en lees de tekst(en) nog eens goed. 

Wat valt je op?

Hoe weet je dat dit een informatieve tekst is? Wat maakt die tekstvorm anders dan andere teksten? 

Wat valt je op aan de kopjes?

..
.

Wat is het doel van de schrijver vooral?

1. De schrijver wil je informeren.
2. De schrijver wil je overhalen om iets te doen.
3. De schrijver wil je vermaken.
4. De schrijver wil je overtuigen van zijn/haar mening.

.

Welke informatie vind je allemaal terug in de tekstjes over de dieren? Bespreek het met je schoudermaatje. 

Conclusie

Je leest informatie over:

• de manieren waarop de dieren samenleven en samenwerken.
  
• de naam van de groepsvorm waarin de dieren leven.
  
• de manier waarop de dieren communiceren.
  
• kenmerkende weetjes over de dieren.

Het doel van de schrijver is informeren

De tekst bestaat uit ongeveer 10 tot 15 zinnen. 

Bij de tekst staat een passende afbeelding.

Elk stukje tekst over een dier heeft een kop waarmee het dier wordt beschreven.

De opdracht

Zoek en kies een dier dat nog niet in de tekst staat maar ook in een groep leeft. Vind je dat lastig? Draai dan aan het rad voor een dier. 

Zoek informatie over dit dier op in boeken en op internet.  

Welke informatie heb jij nodig voor jouw tekst? 

Het schrijfkader kan je helpen bij het schrijven van de tekst. 

De checklist helpt je om te controleren of je alle informatie in jouw tekst hebt staan en of de tekst voldoet aan de eisen. 

Aan de slag! 

Gebruik het schrijfkader voor het schrijven de tekst. Klaar? 
Controleer aan de hand van de checklist of jouw tekst voldoet aan de eisen. 

Feedback & aanpassen

Wissel je tekst uit met een klasgenoot. Vul de checklist voor elkaar in en pas je tekst aan op basis van de feedback die je hebt gekregen.

_Publiceren

Bundel de teksten tot één boekje. Op deze manier kunnen alle kinderen in de klas de teksten lezen en meer leren over dieren die in groepen lezen. 

Denken jullie dat wanneer iemand dit boek leest, meer heeft geleerd over groepsdieren?

Verwerkingsopdracht

_Reflectie

Draai aan het rad en bespreek de vraag.

Verwerkingsopdracht

_{Leven in een groep} 

Wat weet jij al?

Klopt het lijstje dat je aan het begin van de les hebt gemaakt?

Streep eventueel dieren door of vul het lijstje aan.  

Dit weet ik nu ... & Dit kan ik nu ... 

Wereldoriëntatie 

• Ik kan vijf dieren noemen die in groepen leven. 
• Ik kan uitleggen hoe deze dieren samenleven in een groep. 
• Ik weet waarom sommige diersoorten in groepen leven. 

Woordenschat

• Ik weet wat de moeilijke woorden betekenen die met groepsdieren te maken hebben. 

Taal

• Ik kan een informatieve tekst schrijven over een dier dat in een groep leeft. 

Schrijf in je projectschrift op wat jij hebt geleerd. Plak je ook (een foto van) je stripverhaal in je schrift?

Terugkoppeling lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Vragenmuur & Weetmuur

• Op welke vragen hebben jullie deze les antwoord gekregen? 
• Welke vragen zijn nog onbeantwoord? 
• Hoe kun je ervoor zorgen dat je toch achter het antwoord op deze vragen komt?
  

              Tot de volgende keer!