Par 7.2 Grootmacht Rusland?

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Par 7.2 Grootmacht Rusland?

Lesdoelen: 

1. Je weet wat de overgang van een planeconomie naar een vrijemarkteconomie betekende voor Rusland

2. Je weet wat de huidige kenmerken zijn van de Russische economie

3. Je weet wat BRICS landen zijn

Sovjet-Unie

Historie van de Sovjet-Unie

- Lenin de eerste leider in 1922, grondlegger van het communisme

- Stalin volgt Lenin op en regeert met harde hand tot 1953. Bedenker van de planeconomie

- Enorme verliezen in WOII zorgt voor kritiek op regering en verschil demografie

- Economische crisis en interne problemen zorgen voor einde 1991

Sovjet-Unie

- Veel natuurlijke hulpbronnen

- Groot en sterk leger. In WOII 34 miljoen militairen

- Communisme had invloed op de rest van de wereld

- Eén partij had alle macht en de staat was de eigenaar van de productiemiddelen natuur en kapitaal. Ieder mens was ook gelijk, ongeacht hoeveel je verdiend.

Vragen filmpjes

Wat valt op bij de mentaliteit van de mensen van ieder filmpje?

Is dit te koppelen aan de ideeën van het communisme?

Waarom zijn ze zo trots op hun verleden en de militairen?

nos.nl

Vragen filmpjes

Wat valt op bij de mentaliteit van de mensen van ieder filmpje?

Is dit te koppelen aan de ideeën van het communisme?

Waarom zijn ze zo trots op hun verleden en de militairen?

Planeconomie in de Sovjet-Unie

-Staat geeft een vijfjarig plan waarin staat wat geproduceerd moet worden door wie. Kan niet van worden afgeweken.

-Opbrengst wordt erlijk verdeeld, toch?

-Sovjet made producten waren vaak van slechtere kwaliteit

-Slechte economie zorgde in de late jaren 80 voor de val van de Sovjet-Unie. Alle landen gingen zelfstandig verder in 1991.

Vrijemarkteconomie in Rusland

- Begin ging het slecht en bleef de economie de eerste jaren flink dalen.

- Bedrijven konden niet opvechten tegen westerse bedrijven.

- Veel armoede en werkloosheid

planeconomie (Sovjet-Untie)

1. Eens per 5 jaar nieuwe plannen
2. Staat bepaald wat gemaakt wordt
3. Prijzen bepaald door de staat
4. Geen concurrentie --> slechtere kwaliteit
5. Eerlijke verdeling was er niet door veel corruptie

vrijemarkteconomie (Rusland)

1. Geen plannen, markt draait op vraag en aanbod
2. Vrije markt
3. prijzen worden bepaald door de markt
4. Vrije concurrentie tussen bedrijven
5. Corruptie verminderde, maar was niet helemaal weg

-Russische economie groeide langzaamaan en werd lid van BRICS (opkomende landen)

- Verdient veel met export van grondstoffen (welke?)

- Nadeel: Rusland is erg afhankelijk van de wereldwijde markt en vraag naar grondstoffen

oec.world

www.investopedia.com

Par 7.2 Grootmacht Rusland?

Lesdoelen: 

1. Je weet wat de overgang van een planeconomie naar een vrijemarkteconomie betekende voor Rusland

2. Je weet wat de huidige kenmerken zijn van de Russische economie

3. Je weet wat BRICS landen zijn

Par 7.2 Grootmacht Rusland?

Lesdoelen: 

1. Je weet waarom Rusland veel politieke macht heeft
2. Je weet wat de oorzaken zijn van de demografische ontwikkeling in Rusland
3. Je weet wat de gevolgen zijn van de demografische ontwikkeling in Rusland

Gaat het tegenwoordig goed of slecht met de Russische economie? Leg uit waarom.

Politieke macht

- Grote speler op het wereldtoneel

- Bij de VN hebben ze een permanente zetel met vetorecht. Dit geeft ze het recht om een wet die al goedgekeurd is door andere landen, alsnog af te keuren.

Militaire macht

- Een van de grootste legers van de wereld 

- Besteed ruim 4% van het BNP aan defensie

Wat is ook alweer de demografie van een land?

Demografie in Rusland

- Na de val van de Sovjet-Unie sprake van demografische krimp

- 148,5 miljoen in 1991 > 143,8 miljoen in 2023

Krimp of afname van de bevolking. Heet ook bevolkingskrimp.

Oorzaken

1. Afname geboortecijfer: Veel onzekerheid over hun inkomsten door nieuwe economie. Vanaf 2009 pas een overschot

2. Hoog sterftecijfer: Met name mannen :( 

Komt door slechte arbeidsomstandigheden, slecht voedsel, alcoholisme en slechte gezondheidszorg

Welke oorzaak/oorzaken voor een hoog sterftecijfer zijn nog niet benoemd?

www.statista.com

www.statista.com

Positief migratiesaldo

Na de val van de Sovjet-Unie zijn er veel migranten naar Rusland gekomen. Dit loste het probleem niet op, maar verminderde het wel

Gevolgen

Veel ontgroening door laag geboortecijfer:

1. Aantal dienstplichtigen neemt af --> slechtere defensie?

2. Aantal arbeiders neemt af --> geen economische groei?

3. Beroepsbevolking krimpt: Minder belasting en dus ook minder geld voor zorg, pensioen en defensie

Afname van het aandeel jongeren (onder de 20 jaar) in de totale bevolking

Par 7.2 Grootmacht Rusland?

Lesdoelen: 

Je weet waarom Rusland veel politieke macht heeft

Je weet wat de oorzaken zijn van de demografische ontwikkeling in Rusland

Je weet wat de gevolgen zijn van de demografische ontwikkeling in Rusland

HW

Opdracht 5,6,7