2.8 Het Nederlandse landschap ontstaat (les 2 Hoog NL)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Paragraaf 2.8: Het Nederlandse landschap ontstaat

Wat heb je deze les nodig?

- Tekstboek (blz. 42 + 43)

- Aantekeningenschrift  + pen 

- Opdrachtenboek (E-books)

Meld je aan via lessonup op je Chromebook en voor de code in!

Wat gaan we deze les doen?

- Afmaken aantekening 2.8

--> Hoog Nederland
--> Stuwwallen, smeltwaterdalen en zwerfstenen
- Aan de slag!

Leerdoelen 2.8

1. Aan het einde van paragraaf 2.8 kun je uitleggen wat het verschil is tussen hoog en laag Nederland;

2. Aan het einde van paragraaf 2.8 weet je wat een stroomgebied is en hoe deze ontstaat;

3. Aan het einde van paragraaf 2.8 weet je wat stuwwallen zijn, waar deze zich bevinden in Nederland en hoe ze zijn ontstaan.

Rivieren in NL

- De Rijn, de Maas en voorlopers van deze rivieren, hebben vele stroomgebieden gehad 

- Deze rivieren hebben dikke lagen grind , klei en zand afgezet in heel Nederland

Wat denk je? Welke 3 kenmerken (van Nederland en de rivieren de Rijn en de Maas) hebben ervoor gezorgd dat in heel Nederland dikke lagen zand en grind zijn neergelegd?

1. 1. NL = Benedenloop 2. lage stroomsnelheid 3. sedimentatie
2. 1. NL = Benedenloop 2. hoge stroomsnelheid 3. sedimentatie
3. 1. NL = Benedenloop 2. hoge stroomsnelheid 3. sedimentatie
4. 1. NL = Benedenloop 2. lage stroomsnelheid 3. erosie

Rivieren in NL

- De Rijn, de Maas en voorlopers van deze rivieren, hebben vele stroomgebieden gehad 

- Deze rivieren hebben dikke lagen grind , klei en zand afgezet in heel Nederland

De stroomsnelheid van rivieren in Nederland is erg langzaam, daarom worden hier veel sedimenten (zand en grind) neergelegd (=sedimentatie)

Hoog Nederland

Met het zand en grind is iets gebeurd en is te vinden in het landschap van Hoog Nederland!

Bekijk bron 35  in je tekstboek

Het landschap van hoog Nederland is vooral gevormd in de koude perioden tussen 200.000 jaar en 10.000 jaar geleden

Bekijk bron 35. De zwarte lijn in bron 35 geeft aan:

1. De gemiddelde wintertemperatuur in NL tijdens de afgelopen 1 miljoen jaar
2. De gemiddelde zomertemperatuur in NL tijdens de afgelopen 1 miljoen jaar
3. De gemiddelde herfsttemperatuur in NL tijdens de afgelopen 1 miljoen jaar
4. De gemiddelde lentetemperatuur in NL tijdens de afgelopen 1 miljoen jaar

Ontstaan hoog Nederland

Tijdens de voorlaatste ijstijd schoof landijs vanuit Scandinavië Nederland binnen.

Het landijs kwam tot de denkbeeldige lijn
H - U - N (Haarlem - Utrecht - Nijmegen)

Stuwwallen

Het landijs duwden de voorkant en de zijkant van de grond omhoog tot stuwwallen.

Stuwwallen bestaan uit zand en grind dat door rivieren in NL is neergelegd

Aan het einde van de ijstijd trok het landijs zich terug maar de stuwwallen vind je nog steeds in het landschap!

Voorbeelden stuwwallen NL: 
Utrechtse Heuvelrug & Veluwe

Stuwwallen vind je in ...

1. Laag Nederland
2. Hoog Nederland

Bewijs van dit alles?

Ten noorden van de grote rivieren vind je enorme keien (zwerfstenen). Deze zijn meegenomen door het landijs en blijven liggen toen het ijs smolt!

Hoe zijn stuwwallen ontstaan?

1. door rivieren
2. door wind
3. door ijs
4. rivieren gingen ineens anders lopen

Vragen?

Leerdoelen 2.8

1. Aan het einde van paragraaf 2.8 kun je uitleggen wat het verschil is tussen hoog en laag Nederland;

2. Aan het einde van paragraaf 2.8 weet je wat een stroomgebied is en hoe deze ontstaat;

3. Aan het einde van paragraaf 2.8 weet je wat stuwwallen zijn, waar deze zich bevinden in Nederland en hoe ze zijn ontstaan.

Aan de slag!

1. Lees voordat je begint aan de opdrachten paragraaf 2.8

2. Bij paragraaf 2.8 maak je de volgende opdrachten uit het opdrachtenboek: 1 t/m 4 
3. Maak online box 3a + 3b : ´Hoog en laag Nederland´
4. Klaar? Lever je werk in via Classroom

NIET AF = HUISWERK

Let op! De atlasopdrachten kun je ook maken met behulp van het internet!