1.2 Rivieren inrichting

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

1.2 Rivieren inrichting

Welke vormen van inrichting zie je op deze afbeelding?

Programma

• Bespreken huiswerkopdracht
  
• Herhaling §1
  
• Uitleg §2
  
• Tekenopdracht
  
• Start §2 / werken aan PO
  

Lesdoelen:

• Een dwarsprofiel van de benedenloop van een rivier kunnen beschrijven.
• Begrijpen hoe het overstromingsgevaar van een gebied wordt beïnvloed door de ruimtelijke inrichting, zowel binnen- als buitendijks.
• Verklaren hoe het menselijk ingrijpen in het stroomgebied leidt tot een onregelmatiger neerslagregiem, verkorting van de vertragingstijd en een verhoogde piekafvoer.

Debiet

Het verloop van het debiet van het water uit de Rijn en Maas volgens de Bosatlas > 

Piekafvoer

Sneeuwopbouw tussen 8 en 11 april 2022

Gevolg: verlegging rivierloop

Neem 1 /m 5 over in je schrift en schrijf de juiste begrippen erachter. Kies uit:                 Stroomrug, rivierloop, oeverwal, komgrond, verlaten rivierloop.

Voeg bij 2, 4 en 5 de juiste ondergrond toe. Kies uit zand, klei en veen. 

1.2 Het ingerichte landschap:

Wonen in het rivierengebied

Niet alle maatregelen hebben de veiligheid bevorderd

Wonen in het rivierengebied

Krib

• Houdt rivier in midden van stroomgeul
  
• houdt de rivier bevaarbaar
  

• Meanderen wordt voorkomen
  

Uiterwaard

Een uiterwaard moet kunnen overstromen

Bebouwing in uiterwaarde

-> verhoging zomerdijk

-> geen overstromings-mogelijkheid voor de rivier

Dijken

aanleg of verhoging van dijken

-> sedimentatie in winterbed

-> ophoging rivier

-> verhoging dijken 

Kanaliseren

• Stuwen en sluizen: regelen waterstand
  

• Bochten afsnijden: hogere stroomsnelheid
  

Verstedelijking

Verstening/verharding = groter oppervlakte straten, wegen en bebouwing.

-> kortere vertragingstijd en piekafvoer 

Maak een tekening van het dwarsprofiel langs een Nederlandse rivier met daarin de volgende begrippen: Uiterwaard, Winterdijk, Zomerdijk, Vaargeul, Winterbed, Oeverwal, Komgrond, Bebouwing, Akkers, Natuur, Vee

Wat is de functie van de zomerdijken?

1. Het beschermen van dorpen tegen overstromingen
2. Het houden van water in het zomerbed
3. Het voorkomen van erosie in de rivierbochten
4. Het dienen als winterbed voor de rivier

Wat is de invloed van ontbossing op de rivier?

1. Het vergroot de bevaarbaarheid van de rivier
2. Het zorgt ervoor dat water sneller in de rivier terechtkomt
3. Het vermindert de piekafvoer bij regenval
4. Het vertraagt de stroomsnelheid van de rivier

Wat zijn kribben in de rivier?

1. Stuwen om de waterstand te reguleren
2. Kleine stenen dammetjes die vanaf de oever de rivier in steken
3. Kanalisatie van de rivierbochten
4. Natuurlijke begroeiing langs de oevers

Lesdoelen:

• Een dwarsprofiel van de benedenloop van een rivier kunnen beschrijven.
• Begrijpen hoe het overstromingsgevaar van een gebied wordt beïnvloed door de ruimtelijke inrichting, zowel binnen- als buitendijks.
• Verklaren hoe het menselijk ingrijpen in het stroomgebied leidt tot een onregelmatiger neerslagregiem, verkorting van de vertragingstijd en een verhoogde piekafvoer.