7.3 Landschappen in soorten en maten

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

      Welkom! 

Pak je laptop en je boek

1. Zitten volgens plattegrond 
2. Start lesson-up op

      Aan het eind van de les

Aan het einde van de les:

• weet je het verschil tussen een natuurlandschap en een ingericht landschap
• weet je wat reliëf is en wat de verschillen tussen oude en jonge gebergten zijn

Soorten landschappen

Natuurlandschap: een landschap zonder invloed van mensen

Ingericht landschap: een landschap met invloed van mensen 

      Aan het eind van de les

Aan het einde van de les:

• weet je het verschil tussen een natuurlandschap en een ingericht landschap
• weet je wat reliëf is en wat de verschillen tussen oude en jonge gebergten zijn

Lezen blz. 105 

Verschillen tussen landschappen

Natuurlandschap: geen invloed van mensen

Verschillen tussen landschappen

Ingericht landschap:   wel invloed van mensen

Natuurlandschap

Ingericht landschap

Nederland heeft vrijwel geen natuurlandschap meer

Overal lopen wegen, staan huizen of gebouwen 

1. Natuurlandschap
2. Ingericht landschap

      Aan het eind van de les

Aan het einde van de les:

• weet je het verschil tussen een natuurlandschap en een ingericht landschap
• weet je wat reliëf is en wat de verschillen tussen oude en jonge gebergten zijn

Lezen blz. 106 

Waardoor ontstaan bergen?

1. Door botsende zeeplaten
2. Door botsende aardplaten
3. Door trillende aardplaten
4. Ze ontstaan zomaar

Ontstaan bergen

Jonge bergen blijven voor altijd scherpe toppen houden

1. waar
2. niet waar

Jong gebergte 

Oud gebergte 

Oude en jonge gebergten en reliëf

.

Oud gebergte                             Jong gebergte

ronde toppen                               scherpe toppen

weinig reliëf                                 veel reliëf

Wat is reliëf?

1. verschillende soorten bergen
2. verschillende soorten landschappen
3. laagteverschillen in het landschap
4. hoogteverschillen in het landschap

Reliëf = verschil in hoogte 

In oude gebergten is meer reliëf dan in jonge gebergten

1. juist
2. onjuist

      Aan het werk met 7.3

2 t/m 4 (2d niet)

(blz. 104 t/m 106)

      Aan het eind van de les

Aan het einde van de les:

• weet je het verschil tussen een natuurlandschap en een ingericht landschap
• weet je wat reliëf is en wat de verschillen tussen oude en jonge gebergten zijn

      Welkom! 

1. Zitten volgens plattegrond
   
2. Pak je boek - open op blz. 78
3. Nakijken herhaling 6.4 + 7.3: 2 t/m 4 
4. Pak je laptop
5. Start lesson-up op 

Verschillen tussen landschappen

Natuurlandschap: geen invloed van mensen

Verschillen tussen landschappen

Ingericht landschap:   wel invloed van mensen

Oude en jonge gebergten en reliëf

Jong gebergte 

Veel reliëf (=hoogteverschil)

Oud gebergte 

Weinig reliëf 

(= hoogteverschil)

Leerdoelen vandaag

Aan het einde van deze les weet je

• wat verwering is en hoe dit werkt
• wat erosie is en hoe dit werkt

      Aan het eind van de les

Aan het einde van de les:

• weet je het verschil tussen een natuurlandschap en een ingericht landschap
• weet je wat reliëf is en wat de verschillen tussen oude en jonge gebergten zijn

Lezen blz. 107 

Verwering is...

1. Het vervoeren van stenen en zand door een rivier
2. Het uiteenvallen van steen door ijs en wortels
3. De druk van rotsen op een helling.

Verwering

Het kapot gaan van gesteente door:

- water wat bevriest en ontdooid

- plantenwortels die in spleten groeien en de steen doen barsten

      Aan het eind van de les

Aan het einde van de les:

• weet je het verschil tussen een natuurlandschap en een ingericht landschap
• weet je wat reliëf is en wat de verschillen tussen oude en jonge gebergten zijn

Lezen blz. 108 

Erosie =

1. Stenen die afbreken van bergtoppen
2. Slijtage van steen in rivieren waardoor het dieper wordt

Is op de afbeelding sprake van erosie of verwering?

1. Erosie
2. Verwering

Erosie

Erosie

Rivierwater stroomt richting de zee. Het water neemt zand en stenen mee en slijt alles onderweg af. Dit noem je erosie.

Wat gebeurt er als een rivier zorgt voor erosie?

1. De rivier maakt het dal dieper
2. Gesteente op de berg valt uit elkaar
3. De rivier overstroomt

Wat hoort hier bij?

1. Verwering
2. Erosie

Wat is er gebeurd?

1. Water stroomt 

2. Stenen en grind schuren

    de bodem weg (erosie)

3. Al de losse stenen stromen

    naar de zee

.

Nederland is een laagvlakte. Omdat het water hier langzaam stroomt zinkt het materiaal naar de bodem.

Laagvlakte

Rivier stroomt hier snel 

Stenen botsen tegen elkaar en worden kleiner

Zand en klei zakken naar de bodem

Rivier stroomt hier langzaam

Erosie rivieren 

erosie

verwering

      Aan het werk

In het boek

Maken 7.3: 6 t/m 9 

Maken 7.3: herhaling

(blz. 107 t/m 110)