3V 3.2. De Russische Revolutie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

H3 De Sovjet-Unie

Basis 2 De Russische Revolutie

Rusland vóór 1917

Rusland voor 1917

• Keizerrijk (Russische keizer is een tsaar).

• Grote verschillen tussen arm en rijk.

• Bondgenoot van Engeland en Frankrijk vóór en tijdens de Eerste Wereldoorlog (tot 1917).
  
  
• Een agrarische samenleving die nog niet geïndustrialiseerd is.

De Romanov familie was al sinds 1613 aan de macht in het Tsarenrijk Rusland.

Raspoetin 

• Monnik uit Siberië.
  
  
• Overtuigd van zijn spirituele gaven.
  
  
• Toeval zorgt ervoor dat het bloeden van tsarevitsj Aleksej stopt. 
  
  
• Vanaf dan invloed op tsaar en tsarina. Hij en de tsarina zijn onafscheidelijk

Situatie in Rusland

• Veel volken in een land
• Adellijke grootgrondbezitters (hadden geen baat bij industrialisatie)
• Lieten hun land bewerken door boeren (80% vd bevolking)
•  Eind 19de eeuw komt industrialisatie een beetje op

Karl Marx (1818-1883)

• Bedenker van het communisme

• Tegen het kapitalisme ( = streven naar winst) en de klassentegenstellingen (arm-rijk)

• Zegt: Klassenstrijd is onvermijdelijk

• Roept arbeiders op om een revolutie te starten en het kapitalisme te vernietigen  

 

Dus:

Arbeiders worden uitgebuit door de rijken.

Arbeiders grijpen via een revolutie de macht.

Arbeiders verdelen alles gelijk onder iedereen. Iedereen heeft dan evenveel macht en bezit.

Maar: In Rusland zijn nauwelijks arbeiders...

Vladimir Lenin

• Revolutie kan uitgevoerd worden door een strak georganiseerde partij
• Aanhangers Lenin: bolsjewieken
• Lenin wordt verbannen naar Siberië 

Bloedige Zondag

1905

• Ongewapende burgers demonstreerden bij het Winterpaleis
• Uit paniek op het volk geschoten.

Gevolg: ontstaan Doema (volksvertegenwoordiging)

In de praktijk weinig verandering

• Doema mocht: wetten goed- en afkeuren
• Maar: tsaar mocht de Doema naar huis sturen

In praktijk dus weinig macht.

Twee revoluties in een jaar (1917) 

1. Februarirevolutie

2. Oktoberrevolutie

Rusland in de 

Eerst Wereldoorlog

• Veel boeren moeten het leger in
  gevolg: daling voedselproductie = hongersnood
• Grote verliezen aan het front.
• Tsaar: treedt hard op tegen eigen bevolking en geen goede legerleider

Het volk komt in opstand

Februarirevolutie

Februari 1917

• Voedselrellen en stakingen
• Demonstraties tegen de tsaar (opgezet vanuit sovjets) Dus: soldaten kiezen de kant van de demonstranten

• Er komt een voorlopige regering (bestaand uit liberalen en sociaaldemocraten)

• Tsaar treedt af en wordt gearresteerd

Russische Revolutie 

Aprilstellingen van Lenin

april 1917

• Alle grond aan de boeren
• Alle macht aan de sovjets (plaatselijk raad)
• Alle fabrieken aan de arbeiders
• Vrede met Duitsland

Oktoberrevolutie

Oktober 1917

• Onrust in Rusland blijft (groeien)
• Communisten o.l.v. Lenin en Trotski grijpen de macht en de voorlopige regering wordt afgezet
• Bolsjewieken onder leiding van Lenin hebben nu de macht in handen

Burgeroorlog ´de Witten´ tegen ´de Roden´

Burgeroorlog (1)

• Oekraine
• Russisch Polen
• Baltische Staten (Es, Let, Lit)
  
• Finland

De Witten (tegenstanders van Lenin)

- Officieren trouw aan de tsaar

- Zonen van adel / bourgeouisie

- Boerengroeperingen
- Nationalisten, gesteund door Westen

  

• Tsarenfamilie dreigt bevrijd te worden door de Witten.
• 17 juli 1918: De familie Romanov wordt op bevel van Lenin geëxecuteerd.

Burgeroorlog (2)

De Roden 

• Arbeiders
• Arme boeren

Het Rode Leger (onder dwang gevormd door Trotski)

1918: 430.000 man

1920: 5.300.000 man

1922: De Roden (communisten) winnen de burgeroorlog

Sovjet-Unie: een eenpartijstaat waarbij alleen de Communistische Partij toegestaan was. Vanaf nu was iedereen gelijk. 

SU werd een eenpartijstaat waarbij alleen de Communistische Partij toegestaan was. Vanaf nu was iedereen gelijk.