Creatief Werken Training 1
1 / 30
Lesduur is: 135 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Ik begin dus met de levensverhalen, en die verkrijg je soort door gebruik te maken van narratief werken. Daarbij is het belangrijke dat je werkt met een presente houding, want de oudere moet natuurlijk wel voldoende vertrouwd met je zijn om zich open te stellen. Om dat proces te versterken kun je ook gebruik maken van creatieve werkvormen, en dat behandel ik dan daarna
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat zijn jullie verwachtingen voor periode 4?
Slide 4 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 5 - Tekstslide
In deze bijeenkomst ga je op een creatieve manier aan het werk met ervaringen. Begrippen als 'creatief werken'en 'levensverhalen' staan hierbij centraal
Dit doen we door middel van:
het vertellen van alledaagse gebeurtenissen (op verschillende manieren)
presentie en narratief werken
een koppeling leggen met de literatuur
Slide 6 - Tekstslide
zowel toets 1.4.1 als 1.4.2 te koppelen aan de methodieklessen. Ze maken beiden deel uit van de methodische cyclus die de studenten hiermee doorlopen. 1.4.1 is met name de oriëntatie en analyse fase en 1.4.2 is met name de doelformulering, keuze interventies, planning, uitvoering en evaluatie
Slide 7 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 8 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Waar denk je aan bij het begrip: "narratief werken"?
Slide 9 - Woordweb
Geef adhv hun antwoorden uitleg over het begrip narratief werken.
Ook alvast vragen: wat voor functies zou narratief werken kunnen hebben?
Slide 10 - Tekstslide
Wat is narratief werken nou eigenlijk? Narratief betekent vertellend. Iedere mens is een verteller en de behoefte om te vertellen is misschien al zo oud als de mens zelf. En door te vertellen geven we betekenis aan de wereld om ons heen. We hebben verhalen over onze jeugd, over onze vrienden, over familie., Maar altijd gaan die verhalen over onszelf. Door te vertellen reflecteren we op ons leven. We vertellen waar we vandaan komen, waar we nu zijnen waar we naartoe willen. Bij oudere mensen, zien we de behoefte om te vertellen vaak als vanzelf optreden. De uitkomst van d it verhaal maakt dat mensen tevreden of ontevreden op hun leven kunnen terugkijken. De narratieve methode stelt dat ieder mensen meerdere verhalen heeft. En de manier waaróp mensen hun vertaal vertellen, bepaalt hoe ze in het leven staan. Er zijn net zoveel waarheden als er verhalen te vertellen zijn. En is het zo dat we dingen doen die niet kloppen met het verhaal dat we over onszelf hebben, dan gaat dit wrikken, dat roept schuldgevoelens op. Dus eigenlijk is het zoeken naar ‘klopt het verhaal nog met wie we zijn?’ belangrijk om helderheid te krijgen over werken we in overeenstemming met waar we voor staan? En als dit wrikt kan het helpen om daar helderheid in te krijgen.
Narratief werken heeft een aantal belangrijke functies. Jullie hebben daar al over kunnen lezen in het boek, maar kijk eens naar het volgende filmpje en probeer te ontdekken welke functies van narratief werken je hierin terugziet. Dan komen we er straks op terug
Slide 11 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Welke 5 functies van narratief werken ben je tegen gekomen in het filmpje?
Slide 12 - Woordweb
Verwijs ook naar het boek, waar ze ter voorbereiding vd les ook over de 5 functies hebben gelezen
Slide 13 - Tekstslide
Geven van inzicht: door het verhaal te vertellen vanuit het perspectief van nu kan de verteller nieuwe inzichten krijgen. Het kan heel goed mogelijk zijn dat je nieuwe dingen hebt geleerd en daardoor anders tegen de situatie aankijkt en naar je eigen rol in een situatie
Bewustwording van zichzelf: door je verhaal te vertellen plaats je aantal belangrijke levensgebeurtenissen naast elkaar. Als verteller luister je ook naar je eigen verhaal en kunnen onderwerpen die eerst niet belangrijk waren toch belangrijk worden.
Identiteitsvorming: Door over jezelf te vertellen wordt ook steeds duidelijker wie je eigenlijk zelf bent en wie je wilt zijn. Het vraagt ook om enige creativiteit om je levensverhaal te vertellen
Stabilisering en verwerking: als je weet wie je bent en hoe je in leven staat geeft geeft je een gevoel van zelfvertrouwen en stabiliteit. Door een nieuwe betekenis te geven aan gebeurtenissen in je leven (omdat je het in een ander perspectief hebt gezet) maak je ook verbinding tussen de gebeurtenissen. Door te vertellen over moeilijke ervaringen, wat soms lastig is, wordt ook de moeilijke ervaring onderdeel van jezelf, je integreert het in jezelf. Ook dit leidt tot meer stabiliteit.
Bewustwording van het toekomstperspectief en hier sturing aan geven: door na te denken over je eigen verleden ga je vaak ook nadenken over de toekomst, wat wil (nog) met mijn leven. Door het nadenken over succelvolle ervaringen in het leven kun je ook kracht en zelfvertrouwen krijgen voor moeilijke momenten in de toekomst.
Slide 14 - Tekstslide
Helpen helderheid te krijgen, dat is eigenlijk wat de narratieve methode doet. De narratieve methode maakt gebruikt van belangrijke levensverhalen van iemand om mensen te helpen om hun probleme n teverminderen. De methode veronderstelt dat onze identiteit gevormd wordt door alle herinneringen in ons leven die terugkomen in de manier waarop we ons levensverhaal vertellen. Dus als je je eigen verhaal onderzoekt en je helpt iemand daarbij dan leidt dit eigenlijk tot opnieuw naar jezelf kijken en opnieuw definiëren van wie jij bent en wat jouw identiteit is. Dus door je eigen verhaal op te pakken met hulp dan kun je ook kijken of je daarin tot zelfacceptatie kan komen. De narratieve methode helpt je om te zoeken naar persoonlijke betekenis om zo in het nu meer te begrijpen hoe je zo geworden bent en wie je nu bent en waarom je doet wat je doet.
Nou hoe werkt de narratieve methode? In eerste instantie is het een gespreksmethode, maar, en dat is wat jullie net gedaan hebben, het is ook goed mogelijk om bijvoorbeeld aan de hand van foto’s en videos of muziek herinneringen op te roepen en aan de hand daarvan een verhaal te vertellen. De narratieve methode kan bijvoorbeeld heel goed gebruikt worden bij online begeleidingstrajecten.
Het gebruiken van voorwerpen of muziek dat wordt ook wel reminiscentie genoemd. Daar komen we later in de trainingen nog op terug. Het bijzondere vd narratieve methode is dat ze op allerlei diversiteiten zijn toe te passen. Het is namelijk zo, dat een mens zijn verhaal verteld vanuit zijn eigen culturele context. En als toehoorder wordt jij uitgenodigd om binnen die context van iemands leven te luisteren naar iemands verhaal. Dus het verhaal krijgt betekenis binnen die context. Daarmee is het geschikt om met heel veel verschillende soorten groepen te werken. Want vaak zijn de meeste gespreksmethode zijn eigenlijk heel westers georiënteerd, maar deze methode gaat daaraan voorbij. Het gaat meer over wie ben ik, je bent nooit in je eentje geworden wie je bent. Het gaat altijd over: je bent door je omgeving mede bepaald in wat je nu denkt, ziet, voelt en hoe je je uit.
Slide 15 - Tekstslide
Zorg dat je er werkelijk bént
De relatie is maatgevend
Streef naar aansluiten
Dichtbij, trouw en aanspreekbaar
Niet volgens protocollen maar in de omgeving van de ander
Slide 16 - Tekstslide
Verwijs studenten ook naar het filmpje van prof dr Andries Baart die ze als het goed is hebben bekeken ter voorbereiding (staat op Moodle)
Slide 17 - Video
https://youtu.be/AFGEwJKR2Ns
Welke kenmerken van presentie
herkende je in het filmpje?
Slide 18 - Woordweb
Beschrijf nu in je eigen woorden wat presentie is en wat dit betekent in de opdracht ‘Van verhaal tot activiteit’.
Slide 19 - Tekstslide
Bespreek dit plenair na!
Eventueel deze tip voor na de les: https://www.handjehelpen.nl/userdata/file/De%20presentiebenadering%20in%20een%20notendop.pdf
Slide 20 - Tekstslide
Slide 21 - Tekstslide
Draai het daarna om en doe het nog een keer, maar dan vanuit positieve hoek (zie boek). (Empowerment)Bespreek de kenmerken van actief luisteren: Je hoort en ziet wat de ander zegt/ je verwerkt de boodschap/ je laat – verbaal en non-verbaal – blijken dat je de ander begrijpt. Actief luisteren onstaat wanneer luisteren om te reageren overgaat in luisteren om te begrijpen en er echt contact ontstaat. Ga na bij de studenten of zij dit ook zo hebben ervaren tijdens de oefening en waarom wel/niet.
=> koppeling narratief werken: de manier waarop je het verhaal vertelt bepaalt hoe je in het leven staat.
Slide 22 - Tekstslide
De oefening die jullie net gedaan hebben, is eigenlijk een kennismaking met de narratief werken light. Een aantal kenmerken hebben we namelijk meegenomen in de oefening. Jullie hebben de ander laten vertellen adhv een foto. Iets dat iemand zelf heeft uitgezocht., Vervolgens heb je iemand laten vertellen en het enige wat je hebt gedaan is naar de betekenis gevraagd, of verdiepende vragen gesteld en misschien soms helemaal niets gevraagd. Daarnaast heb je onvoorwaardelijk geluisterd. Je was erop gericht om iemand de ruimte te geven om zijn verhaal te vertellen en vervolgens plenair heb je iets teruggegeven om er een nieuwe kleur aan te geven. Dus nu heb je verteld iets wat jij erbij ervaren hebt, maar je zou ook iets wat je opvalt : een rode draad of een patroon, herhaling, ontdekken. Dus je zou iets kunnen teruggeven op het moment dat iemand verteld heeft. Dat hoeft niet altijd, het kan ook zijn dat iemand dat zelf gaat ontdekken. Dit zijn niet alle technieken, er zijn er nog meer waar we later in de trainingen op terugkomen.
Maar een die jullie wel hebben geoefend net, is wanneer iemand negatief op zijn of haar verleden terugkijkt, dan kun je ook een vraag stellen waardoor iemand terug kijkt op kleine succesjes of iets wat iemand kracht gegeven heeft. Zo krijgt het verhaal weer een andere kleur en kan het ook empowerment stimuleren.
Slide 23 - Tekstslide
Mooi voorbeeld: https://s-teun.nl/over-teun/
Over Teun (21) afgestudeerd verpleegkundige. Zijn project Oud en Nieuw (een artfashion-show met mensen met dementie) is een prachtige creatieve manier om met levensverhalen te werken. Op instagram staan filmpjes en ook op de site is de aftermovie te vinden
Waar denk je aan bij 'creativiteit'?
Slide 24 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 25 - Video
Link met opdracht 'van ontwerp tot activiteit: stukken informatie bij elkaar brengen tot een eindproduct dat van tevoren nog niet is vastgesteld.
En: creativiteit gaat verder dan 'knutselen', het erom dat je vanuit een andere hoek een situatie bekijkt.
Slide 26 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 27 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 28 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Welke tip of top geef jij deze les?
Slide 29 - Woordweb
Deze slide heeft geen instructies
Slide 30 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
