Reactiemechanisme substitutie

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Welkom bij scheikunde

Pak je spullen (boek, binas, schrift, rekenmachine en pen)

Leg je schrift open voor aantekeningen

Doe je mobiel in de tas

PO Redox

donderdag 30 maart

(6/7 uur)

Leerdoelen

Na de les kan je...

• de stappen van radicaalmechanisme benoemen, herkennen en in een reactievergelijking opstellen.
• reactiemechanisme tekenen van ionair mechanisme.

Substitutie

• Substitutie: Vervanging van een atoom of atoomgroep door een ander atoom of atoomgroep.
• Algemene vorm: A + B -> C + D
• Verloopt via reactiemechanisme: verschillende stappen die laten zien hoe de reactie verloopt.
• Via radicaalmechanisme
• Via ionair mechanisme 

Substitutie: Ionair mechanisme

• Gaan kijken naar de substitutie van broom in broommethaan door een hydroxide-ion:
  CH3Br + OH- -> CH3OH + Br-
• Nucleofiel: een deeltje met een overschot aan elektronen (Negatief geladen deeltje bijv.)
• Elektrofiel: een deeltje met een tekort aan elektronen (Positief geladen deeltje bijv.)

Ionair mechanisme

• Met een pijl geef je de beweging van elektronen weer
• OH- is hier het nucleofiel: overschot aan elektronen
• CH3Br is hier het elektrofiel
  Waarom?

Ionair mechanisme

• De C-Br binding is een polaire atoombinding: de C is  δ+ en de Br is δ-
• Daardoor is er een ''tekort'' aan elektronen bij het C-atoom en is daarom elektrofiel 

Maken opgave 35, 36 & 39 p. 176

• Hoe? Lees de opdracht en noteer je antwoord in je schrift.
• Hulp? fluisteren met buur, H12.4
• Tijd? 8 min
• Klaar? Vragen afmaken eerdere paragrafen of leren voor Redox PO of alvast additiereactie doorlezen.
• Resultaat? Wat heb je geleerd noteren en bespreken

Substitutie: Radicaalmechanisme

• Gaan kijken naar het maken van broommethaan:
  CH4 + Br2 -> CH3Br + HBr
• 3 stappen:
  1) Initiatie
  2) Propagatie
  3) Terminatie

Radicaalmechanisme: Initiatie

• Het creëren van radicalen 
• Br2 splitst onder uv-straling in twee broomradicalen
  
  
• Het vormen van radicalen start de reactie

Radicaalmechanisme: Propagatie

• Radicalen zijn zeer reactief
• Stap 1: Broomradicaal reageert met CH4
• Stap 2: Methylradicaal (CH3.) reageert met Br2
• Ontstaat altijd een nieuw radicaal

Radicaalmechanisme: Terminatie

• Terminatie gebeurt als er geen nieuw radicaal wordt gevormd en dan stopt de reactie

Substitutie: Radicaalmechanisme

• Initatie: Het starten van de reactie door het vormen van radicalen: Vaak een verbinding van hetero-atomen (Br, I, Cl, O, N) onder UV-licht
• Propagatie: Radicalen reageren met moleculen en vormen daarbij nieuwe radicalen
• Terminatie: twee radicalen die met elkaar reageren. Dan zijn er geen radicalen meer en stopt de reactie

Maken opgave 38 p. 176

• Hoe? Lees de opdracht en noteer je antwoord in je schrift.
• Hulp? fluisteren met buur, H12.4
• Tijd? 8 min
• Klaar? maken 35 alvast lezen Ionair mechanisme p. 172
• Resultaat? bespreken van opgave 38 door 

Maken opgave 35, 36 & 39 p. 176

• Hoe? Lees de opdracht en noteer je antwoord in je schrift.
• Hulp? fluisteren met buur, H12.4
• Tijd? 8 min
• Klaar? Vragen afmaken eerdere paragrafen of leren voor Redox PO
• Resultaat? Wat heb je geleerd noteren en bespreken

Wat heb je geleerd?

Schrijf 2 zinnen op wat je hebt geleerd.

Sommigen krijgen de beurt om te vertellen wat belangrijk in deze les was.