6.4 Noordelijk bezoek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

6.4

Noordelijk bezoek.

Wat weet je van de
Noormannen?

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen welke rol de Noormannen speelden in Europa in de vroege middeleeuwen .

Stripboeken

De serie Vikings

Dit is GEEN viking helm

Ze dronken NIET uit de schedels van hun vijanden

Dit is een vikinghelm

Hoe zag een viking eruit? Sleep het plaatje naar het juiste vak,

Verzonnen / niet waar 

Feit / waar

• Vikingen hielden van lange baarden.

• Deze verzorgden ze goed.

• Soms versierden ze de baarden en hadden ze er vlechten in.

Germaanse/Noorse Mythologie

• De mensen in noord Europa geloofden in goden met de namen Wodan/Odin en Donar/Thor en nog vele andere.

• Wij vieren nu kerst en andere feesten op de momenten dat deze mensen hun religieuze feesten vierden.

Hier zie je een hele bekende schoolplaat over de Vikingen. Kun jij alle onderdelen vinden? 

Plunderaar met helm

Loopplank

Drakekop

Zeil

Muzikant

Plundering/brand

Leerdoelen

• Je kunt voorbeelden geven van de invloed van de Noormannen op Noord-Europa.
• Je kunt verschillende voorbeelden geven waarom de plunderingen van de Noormannen in de elfde eeuw afgenomen zijn.
• Je kunt de betrouwbaarheid van bronnen controleren aan de hand van auteur, inhoud en tijd.

• 'Vik' betekent zoiets als fjord.
• De vikingen in  Noorwegen woonden bij fjorden.

Vikingen

• De Vikingen waren een Germaans volk, net als de Friezen.
  
  
• De Vikingen waren echter niet 
  " bekeerd"  tot het Christendom, maar geloofden in de Germaanse goden.

Noormannen

• Rond het jaar 900 vertrekken de Noormannen (of Vikingen) vanuit Scandinavie.

• De Vikingen hebben erg goede schepen.
  
  
• Ze gebruikten hun schepen om handel te drijven, maar ook om op rooftocht te gaan.

De Vikingen geloofden dat ze in het Walhalla (de Vikinghemel) kwamen als zij dapper vochten. Sterven in de strijd was de hoogte mogelijke eer.
Valt het je ook op dat de Vikingen op de afbeelding helmen zonder hoorns dragen... Dat komt omdat de hoorns er later bij bedacht zijn, in het echt hadden ze dat helemaal niet!

De schepen van de Noormannen

Schepen

Om te reizen bouwden de Vikingen goede schepen, de bekendste is het langschip. Dit schip was snel en licht, en geschikt voor handel en oorlog. Ze konden met die schepen goed op de zee en goed op de rivieren varen, een groot voordeel!

Op de voorkant werd vaak uit hout een draken- of slangenkop gesneden om tegenstanders bang te maken en boze geesten te verjagen.

Karvi 15 meter 13 roeiplaatsen

Snekkja 17 meter 16 roeiplaatsen

Skeid 30 meter

Drakkar 30 roeiplaatsen

Plunderen

• Elke zomer tussen 800 en 900
• Door heel Europa
• Weinig weerstand
• Veel schatten

Karel de Grote komt in conflict met de Noormannen:

• 1. zijn vijanden, de Saksen, waren vrienden van de Noormannen.
• 2. De Noormannen wilden de rijkdommen uit zijn gebied veroveren.
• 3. De Noormannen wilden zich niet bekeren tot het Christendom.

Aantekeningen

Vanaf de 11e eeuw minder plunderingen, want:

• de Noormannen vermengden zich met de plaatselijke bevolking.
  
  
• de Noormannen bekeerden zich tot het Christendom.
  
  
• de Noormannen sloten verdragen met de vorsten in Europa 

        (Normandië in leen)

• In 911 een vredesverdrag getekend tussen de West-Frankische koning Karel de Eenvoudige en de Noorman Rollo. In dit verdrag werd de Franse streek Normandië aan de Noormannen in leen gegund in ruil voor een einde aan de plundertochten.

Vikingen/Noormannen

Kenmerken:

• Denemarken, Zweden, Noorwegen
• Kleine dorpjes.
• Goede boten.
• Voedseltekort in Scandinavië.
• Handel en oorlog.

Waarom gingen vooral de jongere broers bij de Noormannen op reis?

De Vikingen kwamen van IJsland.

1. Waar
2. Niet waar

Waarom was het voor de Vikingen makkelijk om kloosters te veroveren?

Wijs het juiste leefgebied van de Vikingen aan op de kaart.

Sleep de afbeeldingen naar het juiste vak. Kies of de afbeelding een oorzaak of gevolg is van de komst van de vikingen.

                         

Oorzaak

Gevolg

Welke landen hebben de Vikingen allemaal ontdekt?

1. Walhalla - IJsland - Amerika
2. IJsland - Groenland - Amerika
3. Walhalla - IJsland - Groenland
4. Walhalla - Groenland - Amerika

vaardigheid: Betrouwbaarheid van bronnen.

Bron betrouwbaar?

1. veel bronnen vergelijken.
2. reden van de schrijver van de bron:

• over welke gebeurtenis of persoon gaat de bron?
• was de schrijver erbij?
• heeft de schrijver een reden om goed of slecht over de gebeurtenis/bron te schrijven?

Bron betrouwbaar?

Auteur (objectief?)

Tekst (meningen of feiten?)

Tijd (uit de tijd zelf of later?)

Aantekeningen