V3 7.2 Metalen

V3

Week 19

Amadeus Lyceum
1 / 23
volgende
Slide 1: Tekstslide
ScheikundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

In deze les zitten 23 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

V3

Week 19

Amadeus Lyceum

Slide 1 - Tekstslide

DDD
GMW

  • Herhaling vorige les (§ 7.1)
  • § 7.2 - Metalen

Slide 2 - Tekstslide

Vorige les
  • Zuivere stoffen kun je onderverdelen in drie categorieën:
     metalen, moleculaire stoffen en zouten;
  • Onderscheid tussen deze categorieën kun je maken door te kijken   naar hun elektrische geleidbaarheid;
  • Metalen geleiden elektriciteit altijd, zowel in vaste als in vloeibare toestand;
  • Moleculaire stoffen geleiden nooit elektriciteit;
  • Zouten geleiden elektriciteit niet in vaste, wel in vloeibare toestand.

Slide 3 - Tekstslide

Metalen geleiden elektriciteit...
Moleculaire stoffen geleiden elektriciteit...
Zouten geleiden elektriciteit...
...wel in vaste fase
...wel in vloeibare fase
...niet in vaste fase
...wel in vloeibare fase
...niet in vaste fase
...niet in vloeibare fase

Slide 4 - Sleepvraag

Kaliumsulfaat geleidt elektriciteit niet in vaste maar wel in gesmolten toestand. Wat voor soort stof is dit?
A
Een metaal
B
Een moleculaire stof
C
Een zout
D
Een legering

Slide 5 - Quizvraag

Je wilt weten of een onbekende stof een mengsel is of een zuivere stof. Wat voor experiment kun je dan uitvoeren?

Slide 6 - Open vraag

Leerdoelen § 7.1

Na deze paragraaf kun je...

  • ... typische eigenschappen van metalen benoemen;
  • ... metalen categoriseren op basis van corrosiegevoeligheid;
  • ... beschrijven hoe metalen op microniveau zijn opgebouwd;
  • ... vertellen wat een legering is.

Slide 7 - Tekstslide

De indeling van zuivere stoffen
Vandaag: metalen

Slide 8 - Tekstslide

Wat weet je al
over metalen?

Slide 9 - Woordweb

Hoofdstuk 3: metalen in het periodiek systeem
In het periodiek systeem staan 95 metalen
Alle metalen zijn rood omlijnd

Slide 10 - Tekstslide

Corrosiegevoeligheid van metalen
  • Corrosie: reageren van metalen met water en lucht
  • Corrosie van ijzer: roesten
  • Niet alle metalen reageren even sterk met water en/of lucht:
natrium 
ijzer
Zeer onedel metaal
Onedel metaal
Halfedel metaal
zilver
Edel metaal
goud

Slide 11 - Tekstslide

Eigenschappen van metalen (1)
Metalen zijn altijd...
  • ... glimmend, mits in zuivere vorm;
  • ... goede geleiders van elektriciteit en warmte;
  • ... goed vervormbaar, zeker als ze heet zijn;
  • ... mengbaar met andere metalen als je ze smelt

glimmende bouten
geleidend koperdraad
smeedbaar ijzer
bronzen kerkklokken

Slide 12 - Tekstslide

Eigenschappen van metalen (2)
Metalen ...
  • ... zijn niet allemaal hard;
  • ... hebben niet allemaal een hoge dichtheid;
  • ... hebben niet allemaal een hoog smeltpunt;
  • ... zijn niet allemaal magnetisch;
  • ... zijn niet allemaal ongevaarlijk voor de gezondheid of het milieu

kalium kun je snijden
natrium drijft op water
lood is giftig
gallium smelt in je hand
aluminium blikjes zijn niet magnetisch

Slide 13 - Tekstslide

Metalen op microniveau (1)
Metalen zijn goede elektrische geleiders. 

Ze bevatten dus geladen deeltjes die vrij kunnen bewegen.

Welke deeltjes zijn dit?

Slide 14 - Tekstslide

Metalen op microniveau (2)
  • Een atoom bevat een kern die wordt omring door elektronen
  • De kern bestaat uit protonen en neutronen
  • Protonen zijn positief geladen, elektronen negatief
  • Een atoom bevat evenveel protonen als elektronen
  • Aantal protonen bepaalt de atoomsoort
  • De elektronen in de buitenste schil heten valentie-elektronen

atoommodel van Bohr van een natriumatoom

Slide 15 - Tekstslide


Hoeveel valentie-elektronen heeft een bismutatoom?

Klik evt. op de afbeelding om te vergroten.
A
0
B
2
C
5
D
10

Slide 16 - Quizvraag

Metaalrooster (1)
In een vast metaal bevinden de metaalatomen zich gerangschikt 
in een rooster: metaalrooster


één natriumatoom
meerdere natriumatomen vormen een metaalrooster

Slide 17 - Tekstslide

Metaalrooster (2)

  • De valentie-elektronen kunnen vrij door het metaalrooster bewegen, ze zitten niet meer vast aan het atoom waar ze bij horen
  • Als een atoom z'n valentie-elektron(en) loslaat, blijft een positief geladen atoom achter
  • Een positief geladen atoom heet een ion
Schematische voorstelling van een metaalrooster met (positieve) ionen en (negatieve) elektronen

Slide 18 - Tekstslide

Vast vs. vloeibaar
  • In een metaalrooster zitten de metaalionen dicht bij elkaar, waardoor de valentie-elektronen makkelijk van ion naar ion kunnen "overspringen"
  • In de vloeibare fase is geen metaalrooster meer maar zitten de ionen nog steeds dicht bij elkaar
  • Dit verklaart waarom zowel vaste als
    vloeibare metalen goede elektrische
    geleiders zijn

Slide 19 - Tekstslide

Legeringen
  • Gesmolten metalen kun je mengen → legering
  • Staal (weinig koolstof) ⟷ gietijzer (veel koolstof)
Messing
Brons
Zilveramalgaam
Duraluminium
RVS

Slide 20 - Tekstslide

Vervormbaarheid van metalen
Zuivere metalen zijn doorgaans beter vervormbaar dan legeringen
in een zuiver metaal is het metaalrooster vervorm-baar omdat alle ionen even groot zijn
Bij een legering zijn niet alle ionen even groot. Daardoor is het metaalrooster onregelmatig en daardoor moeilijker vervormbaar. Op macroniveau is de legering dan harder dan de afzonderlijke metalen waaruit de legering bestaat

Slide 21 - Tekstslide

Leerdoelen § 7.1

Na deze paragraaf kun je...

  • ... typische eigenschappen van metalen benoemen;
  • ... metalen categoriseren op basis van corrosiegevoeligheid;
  • ... beschrijven hoe metalen op microniveau zijn opgebouwd;
  • ... vertellen wat een legering is.

Slide 22 - Tekstslide

Opdrachten deze week
§ 7.1 - opdracht 4 t/m 11 en 16

Slide 23 - Tekstslide