7.3 Opkomst van duurzame energie

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2

5.2 Koude oorlog

7.3 Opkomst duurzame energie

deel 1

1. Herhaling

2. Leervragen 7.3 (deel 1)

3. Uitleg

4. Werktijd

5. Afsluiting

Planning

Herhaling vorige les

Noem 2 gevolgen van de opwarming van de aarde.

Waardoor stijgt de zeespiegel?

1. Doordat het te veel regent boven de zee.
2. Door het toenemende aantal vissen in de zee.
3. Door het smelten van de ijskappen.
4. Doordat het koud is, zet het water uit.

Wat is geen gevolg van klimaatverandering?

1. extremer weer
2. nieuwe bosgebieden
3. stijging zeeniveau
4. uitsterven van diersoorten

Door klimaatverandering zal extreme hitte ...?

1. afnemen.
2. toenemen.
3. hetzelfde blijven.
4. verdwijnen.

Leervragen

Vertellen wat fossiele brandstoffen zijn en vertellen wat de nadelen hiervan zijn

Aan het eind van de les kan je...

Vertellen welke voor-en nadelen duurzame energiebronnen hebben

Vertellen wat biomassa is en wat de voor en nadelen hiervan zijn

weet je wat de energietransitie is

Brandstoffen

Fossiele brandstoffen zoals aardgas, aardolie en steenkool zijn ontstaan door planten en dierenresten. 

Je kunt ze gebruiken om energie op te wekken. Dit heeft ook nadelen:

• Er komt CO2 in de atmosfeer.
• Ze raken op.
  

Hoe noem je brandstoffen die op kunnen raken? uitputbare energiebronnen

Energiebronnen

Er zijn ook energiebronnen die niet op kunnen raken en die minder schadelijk zijn voor het milieu. Dat is duurzame energie of groene energie.

De overgang van fossiele brandstoffen naar duurzame energie, heet de energietransitie.

Wat staat in het Klimaatakkoord van Parijs?

Afspraken om meer te doen om de opwarming van de aarde tegen te gaan.

Duurzame energiebronnen

Duurzame energiebronnen zijn bijvoorbeeld wind, zon en water.

Hoe wek je windenergie op?

De wind laat wieken van een windmolen draaien.

Hoe wek je zonne-energie op?

Zonnepanelen zetten zonlicht en zonnewarmte om in energie.

Duurzame energiebronnen

Hoe wek je energie op met waterkracht?

•  Met stromend water van rivieren of zee. Bijvoorbeeld door golven of getijden (eb en vloed).
  
• Met stuwdammen kun je een stuwmeer bouwen.
  

Nadelen

Welke voordeel heeft duurzame energie?

Het raakt niet op.

Welke nadelen heeft windenergie?

Er is niet altijd genoeg wind op land. Wel op zee, maar dan moet de energie verplaatst worden. 

Nadelen

Welke nadelen heeft zonne-energie?

Er is niet genoeg zon als het bewolkt is en ‘s nachts is het donker.

Welke nadelen heeft waterkracht?

• Een stuwmeer verandert het landschap.
  
• Getijdenenergie kan schadelijk zijn voor zeedieren.

Biomassa

Biomassa is biologisch afval dat wordt gebruikt als brandstof voor energie. Bijvoorbeeld mest, plantenresten, houtsnippers.

Waarom is biomassa wel duurzaam?

Je hoeft er geen nieuwe grondstoffen voor te winnen.

Waarom is biomassa niet duurzaam?

Bij de verbranding komt CO2 vrij.

Biobrandstof

Biobrandstof  is brandstof die gemaakt wordt van gewassen, zoals koolzaad en suikerriet.

Wanneer is biobrandstof niet duurzaam?

Als bossen worden gekapt en akkers plaats moeten maken om biomassa te leveren.

Afsluiting

Biomassa is een energiebron.

Waarvan is biomassa afkomstig?

1. Van diepere aardlagen
2. Van lucht en water
3. Van planten en dieren
4. Van plastic afval

Mest is een voorbeeld van biomassa.
Dit is....

1. waar
2. niet waar

Waarom is het gebruik van biomassa als energiebron niet volledig duurzaam?

1. Bij verbranding komt CO2 vrij.
2. Het kan opraken als het veel wordt gebruikt.
3. Het vervoeren kost ook energie.
4. Tussen het afval zit ook plastic.

Wat wordt bedoeld met energietransitie?

1. Overgang van duurzame naar fossiele brandstoffen.
2. Het transport van de duurzame energiesoorten.
3. De transitie van waterdamp naar waterdruppels voor energie opwekking.
4. Omschakelen van fossiele naar duurzame energiebronnen.

Wat houdt het Klimaatakkoord van Parijs in?

1. Het verhogen van de industriele activiteit
2. Het promoten van fossiele brandstoffen
3. Het negeren van de klimaatverandering
4. Het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen

Wat is het doel van het klimaatakkoord?

1. Dat de temperatuur hoger moet worden
2. De temperatuur beneden de 2 graden houden op aarde
3. De temperatuur beneden de 4 graden houden op aarde
4. De temperatuur moet onder de 1,5 graad blijven

5.2 Koude oorlog

Aan de slag

STAP 1

STAP 2

KLAAR ?

Huiswerk! 

Maken:

• BK: bladzijde 94-95-96-97
• KGT: bladzijde 104-105-106-107
  

Hoe?

• Alleen
• Vraag? Steek je vinger op
  

Warmte uit de aarde. 

Goed zo! 

Laat het zien aan de docent.  

Daarna: lezen in je leesboek. 

5.2 Koude oorlog

7.3 Opkomst duurzame energie

deel 2

1. Herhaling

2. Leervragen 7.3 (deel 2)

3. Uitleg

4. Werktijd

5. Afsluiting

Planning

Herhaling vorige les

Biomassa is een energiebron.

Waarvan is biomassa afkomstig?

1. Van diepere aardlagen
2. Van lucht en water
3. Van planten en dieren
4. Van plastic afval

Mest is een voorbeeld van biomassa.
Dit is....

1. waar
2. niet waar

Waarom is het gebruik van biomassa als energiebron niet volledig duurzaam?

1. Bij verbranding komt CO2 vrij.
2. Het kan opraken als het veel wordt gebruikt.
3. Het vervoeren kost ook energie.
4. Tussen het afval zit ook plastic.

Wat wordt bedoeld met energietransitie?

1. Overgang van duurzame naar fossiele brandstoffen.
2. Het transport van de duurzame energiesoorten.
3. De transitie van waterdamp naar waterdruppels voor energie opwekking.
4. Omschakelen van fossiele naar duurzame energiebronnen.

Wat houdt het Klimaatakkoord van Parijs in?

1. Het verhogen van de industriele activiteit
2. Het promoten van fossiele brandstoffen
3. Het negeren van de klimaatverandering
4. Het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen

Wat is het doel van het klimaatakkoord?

1. Dat de temperatuur hoger moet worden
2. De temperatuur beneden de 2 graden houden op aarde
3. De temperatuur beneden de 4 graden houden op aarde
4. De temperatuur moet onder de 1,5 graad blijven

Leervragen

Vertellen wat aardwarmte is

Aan het eind van de les kan je...

Vertellen waarvoor we aardwarmte gebruiken

Aardwarmte 

Hoe dieper je de aarde in gaat, hoe warmer het wordt. Dit noem je aardwarmte. 

Aardwarmte 

Waarvoor kun je aardwarmte gebruiken?

Je kunt er huizen en kassen mee verwarmen.

Waarom wordt het in Nederland niet veel gebruikt?

Het warme water zit hier diep in de grond en het kost veel geld om het te gebruiken.

Afsluiting

Wat is aardwarmte?

Waarvoor gebruiken we aardwarmte?

Hoe kan aardwarmte worden opgewekt?

1. Door windmolens
2. Door koeienpoep
3. Door leidingen heel diep onder de grond
4. Door zonnepanelen

In welk land in Europa maken ze veel gebruik van aardwarmte?

1. Nederland
2. Rusland
3. Duitsland
4. IJsland

5.2 Koude oorlog

Aan de slag

Maken

Klaar?

Vooruitblik

Huiswerk! 

Maken:

• BK: bladzijde 98-99-100
• KGT: bladzijde 108-109-110-111
  

Hoe?

• Alleen
• Vraag? Steek je vinger op
  

Nederland verduurzaamt

Goed zo! 

Laat het zien aan de docent.  

Daarna: lezen in je leesboek.