(Werkwoord)spelling H1 en H3

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Vandaag

• (Korte) herhaling persoonsvorm t.t. en v.t.
• 
  
• Voltooid deelwoord
• 
  
• Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord 

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

- Het werkwoord dat verandert in de zin is de persoonsvorm

In de tegenwoordige tijd bepaald het onderwerp van de zin hoe je de persoonsvorm schrijft:

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

Onderwerp            regel

ik                                 ik-vorm   --> Ik beantwoord de vraag.

jij achter pv            ik vorm --> Beantwoord jij de vraag?

jij voor de pv          ik vorm + t --> Jij beantwoordt de vraag.

hij/zij/het/u            ik vorm + t --> Hij beantwoordt de vraag.

                                                                   Beantwoordt hij de vraag?

Meervoud            hele werkwoord --> Wij beantwoorden de vraag.

Hij controleer.... het antwoord.

1. controleerdt
2. controleert
3. controleerd

Persoonsvorm verleden tijd

Sterke werkwoorden --> veranderen van klank --> lopen/liepen

Zwakke werkwoorden --> ik-vorm + de(n) of ik-vorm + te(n)

Zwakke werkwoorden

Enkelvoud --> ik-vorm + te of ik-vorm + de

Meervoud --> ik-vorm + ten of ik-vorm + den

Gebruik 't (e)x f(o)cksch(aa)p. Zit de laatste letter van de ik-vorm in 't (e)x f(o)cksch(aa)p, dan gebruik je te(n). Zit de letter er niet in, dan gebruik je de(n).

Hij bak.... een taart.

1. bakte
2. bakten
3. bakde
4. bakden

De vrouw controleer.... mijn treinkaartje.

1. controleerden
2. controleerten
3. controleerde
4. controleerte

10 minuten aan de slag

Maken blz. 227 opdr. 4

blz. 228 opdr. 5

Opdracht 4

1 weet, geven

2 vindt

3 twijfelt, moet

4 kan

5 wil, verandert

Opdracht 5

1 reisde

2 vluchtte

3 ontmoette

4 vermoedde

5 raakte

Voltooid deelwoord 1

Naast de persoonsvorm kunnen er nog meer werkwoorden in de zin staan, bijvoorbeeld het voltooid deelwoord.

Voltooid deelwoord als onderdeel van het werkwoordelijk gezegde:

Hij is vandaag naar Amsterdam geweest. 

De spelling van het voltooid deelwoord

Een voltooid deelwoord kan op een -t, -d of -n eindigen.

• Eindigt het voltooid deelwoord op een -n? Dan schrijf je het zo kort mogelijk.
• Eindigt het voltooid deelwoord op een -t of een -d? Gebruik de verlengproef of 't (e)x f(o)cksch(aa)p om de laatste letter te vinden.
   

Aan de slag

Maken blz. 85 opdr. 1 + 2

Antwoorden opdr. 1

1  gedoucht

2 gestoten

3 bijgeschaafd

4 getwijfeld 

5 uitgebreid 

6 gepropt

Antwoorden opdr. 2

1 werd (pv) veroorzaakt (vd) 

2 geverfd (vd)  blijft (pv) 

3 dichtgeslibd (vd)

4 wordt (pv)  afgestoft (vd)

5 begeleidt (pv)  opgeleid (vd)

6 vind (pv) gerepareerd (vd)

Voltooid deelwoord 2

Het voltooid deelwoord kan ook als bijvoeglijk naamwoord worden gebruikt. Het is dan dus geen onderdeel van het werkwoordelijk gezegde.

De geplakte fietsband.

Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

Het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord schrijf je zo kort mogelijk. Dat wil zeggen dat je alleen dubbele letters gebruikt als dat voor de uitspraak nodig is.

De gebreide trui.

De uitgeputte man.

Aan de slag

Maak van blz. 85 opdr. 3 en 5

Antwoorden opdr. 3

1 De broek is gescheurd. De gescheurde broek ga ik repareren.

2 Het standbeeld wordt verlicht. Het verlichte standbeeld staat voor het station.

3 De boom is omgehakt. De omgehakte boom ligt in de tuin.

4 Het sportcomplex is vergroot. Het vergrote sportcomplex wordt morgen geopend.

Antwoorden opdr. 5

1 croissant 

2  journalist, cadeaus 

3  souvenir, turquoise 

4 douane, routekaart 

5 enthousiast,  reservoir 

6 niveau, tournee