18.1 Van polypeptideketen tot een werkzaam eiwit

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

18.1 Van polypeptideketen tot een werkzaam eiwit

Voorkennisvragen

1. Waar bevinden zich de ribosomen in de cel?

2. Wat is de functie van het ER en het golgisysteem ook al weer? 

Doel 18.1

☐ Je kunt beschrijven hoe een cel van een of meer polypeptideketens een werkzaam eiwit maakt (18.1)

☐ Je kunt verschillende voorbeelden geven hoe eiwitmoleculen bijdragen aan het functioneren van een organisme (18.2)

Ik gooi de volgorde van 18.1 en 18.2 een beetje door elkaar......

Let op

In dit hoofdstuk staat veel informatie over de context: Alzheimer, Parkinson

De context hoeft je NIET te leren, alleen de algemene processen.

Polypeptide -> ER

1. Elke polypeptidestreng begint met een signaalpeptide (adreslabel)

BINAS 71J

Polypeptide -> ER

2. SignaalHerkenningsMolecuul (SHM) bindt aan het adreslabel en stopt tijdelijk de translatie

Polypeptide -> ER

3. SignaalHerkenningsMolecuul (SHM) bindt aan het SHM-receptoreiwit in het membraan van het ER

Polypeptide -> ER

4. Ribosoom bindt aan ribosoomreceptor op het ER, boven een eiwitpoort

Polypeptide -> ER

5. Met behulp van energie uit GTP molecuul (GTP -> GDP + P) koppels SMH los

Polypeptide -> ER

6. Enzym verwijdert signaalpeptide van de polypeptideketen

Polypeptide -> ER

7. Translatie gaat verder en polypeptideketen groeit nu ín het ER

Polypeptide -> ER

8. Als de translatie stopt koppelt het ribosoom los en zit de polypeptide los in het ER.

Polypeptide -> ER

9. In het ER wordt de polypeptideketen gevouwen tot een eiwit (3D structuur) en worden eventueel moleculen (suikers) toegevoegd

Polypeptide -> ER

10. Door afstulping van het ER membraan ontstaan transportblaasjes richting het Golgisysteem

Polypeptide -> ER

Door afstulping van het ER membraan ontstaan transportblaasjes richting het Golgisysteem

  

BINAS 79D

                                              Golgi

1. In het Golgisysteem wordt het eiwit helemaal afgemaakt, bijvoorbeeld:

Toevoeging fosfaatgroepen

Wijzigen suikergroepen

Koppelen ketens tot een groter eiwit

  

BINAS 79D

                                              Golgi

2. Eiwit wordt ingepakt in een blaasje voor de definitieve bestemming (ook op basis van adreslabels).

  

                                              Golgi

a. Eiwit is bedoeld voor buiten de cel: exocytose van de inhoud van een transportblaasje .

  

                                              Golgi

b. Eiwit is bedoeld voor celmembraan: eiwit wordt ingebouwd in de membraan van het transportblaasje, na fusie van het transportblaasje met de celmembraan zitten de eiwitten in de celmembraan.

  

                                              Golgi

c. Voor sommige eiwitten is de exocytose gereguleerd. Dit gebeurt dan alleen als een signaaleiwit is gebonden aan een receptor.

  

d. Soms vormt zich geen transportblaasje maar een lysosoom. Het eiwit heeft dan de functie van enzym om dingen af te breken.

  

Functies van eiwitten

                                                    H19 Sport

Functies van eiwitten

De werking van een eiwit hangt nauw samen met de vorm ervan.

Doel 18.1

☐ Je kunt beschrijven hoe een cel van een of meer polypeptideketens een werkzaam eiwit maakt.

☐ Je kunt verschillende voorbeelden geven hoe eiwitmoleculen bijdragen aan het functioneren van een organisme.

Huiswerk

In de online methode.

Kies leerweg B.

18.1: alle vragen