beeldspraak v3 15 juni V3c

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

toetsvoorbereiding

Kijk ook op Nieuws Nederlands online 

Daar vind je vaak extra oefeningen. 

Volgende week gaan we nog een paar keer oefenen.

Beeldspraak

Je buien maken vlekken

Op mijn hagelwit humeur

Ik heb m`n handen op je heupen

Maar m`n hoofd is bij de deur

Lesdoel

Je kunt beeldspraak herkennen in een tekst 

en uitleggen wat het betekent. 

Vergelijking

Bij een vergelijking wordt iets uit de werkelijkheid/object
(mens, dier of ding) vergeleken met een beeld.
Ze staan dus beide in een zin.      (object en beeld)

Hij                                    is zo bleek als een lijk.
werkelijkheid                            beeld
object

Dat meisje is zo onschuldig als    een lammetje

werkelijkheid                                               beeld

Metafoor  

Bij een metafoor wordt het beeld alleen genoemd, de werkelijkheid wordt niet genoemd.                                    

Het is hier een zwijnenstal, ruim op!
                             beeld

De werkelijkheid is bijvoorbeeld een slaapkamer.

Metafoor

Dat schaap is er alweer ingetrapt.

Een reus van een kerel.

De overheid gaat snoeien in de uitgaven.  (verminderen)

Het regent klachten bij de zorginstelling.

Hoge bomen vangen veel wind

Personificatie

Een levenloos ding wordt voorgesteld als een persoon.

Een rilling loopt een rondje op m'n rug.
Het gevaar loerde op elke straathoek.  
De toekomst lacht je toe.

Even de neuzen tellen.

Metonymie

De beeldspraak berust niet op een vergelijking, maar op een specifieke eigenschap van het object.

1   Je noemt een deel in plaats van het geheel

     Even de neuzen tellen
2  Je noemt het geheel in plaats van een deel
     Nederland moet nu eindelijk weer eens naar een EK.

Metonymie 

3    Je noemt het materiaal, maar je bedoelt het voorwerp
      Hij won goud
4   Je noemt een aardrijkskundige naam, maar je bedoelt het
      product dat daarmee verbonden is. 

     Ik eet het liefst Edammer

Metonymie 

5   Je noemt plaats/ruimte, maar je bedoelt de mensen die daar
      zijn. De zaal gaf een enorm applaus.
6    Je noemt de producent, maar je bedoelt het product:
      een Apple
7   Je noemt de eigenschap, maar je bedoelt de persoon
     Die lange

Hyperbool

De inhoud van de mededeling wordt enorm vergroot.

Je maakt mij kapot.

Hij barst van het geld.

Ik word stapelgek van die man.

Ik verveel me dood.

Het lijkt alsof het een beetje heeft geregend.

Understatement

- Met een understatement zwak je de mededeling af.

- Je zegt dat iets minder mooi, groot of belangrijk is dan in

   werkelijkheid.

Voorbeelden understatement

- Als je een één voor die toets hebt gekregen, zul je wel een paar

  foutjes gemaakt hebben.

- Die regisseur heeft met zijn speelfilms ongetwijfeld een paar   

  centjes verdiend.

- Mijn steenrijke oom heeft een stulpje aan de Rivièra gekocht. 

Eufemisme

- Een eufemisme is een manier om iets verzacht uit te drukken. - Door een eufemisme te gebruiken kan je iets wat onaardig is 

  zeggen of schrijven zonder dat het onaardig, gruwelijk of vies

  klinkt. 

Wij hebben thuis een interieurverzorgster.

Voorbeelden eufemisme

- Volgens mij is er aan jou een steekje los! 

- De dierenarts heeft de hond laten inslapen.
- De directie wil het personeelsbestand afslanken.

- Hij heeft te diep in het glaasje gekeken.

- Mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt.

Beeldspraak is altijd figuurlijk.

1. WAAR
2. NIET WAAR

'De wind huilt door de bomen.' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. metafoor
2. personificatie
3. vergelijking
4. -

Welke vorm van beeldspraak herken je? De samenleving is ziek.

1. metafoor
2. metonymia
3. vergelijking
4. personificatie

'Zij zingt als een nachtegaal.' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metonymie
3. metafoor
4. personificatie

'Geef mij nog eens een glas'. Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. hyperbool
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymia

Welke vorm van beeldspraak? Mijn ouderlijk huis is nog steeds een veilige haven voor mij.

1. personificatie
2. vergelijking
3. metafoor
4. -

Maak de oefenopdracht