AFP 3.2.3 gynaecologie

• Anatomie Fysiologie Pathologie
• MBO
• Studiejaar 3

 Gynaecologie 

Vandaag: 

Pathologie van de vrouwelijke geslachtsorganen.

Endometrium poliep

Endometrium = baarmoederslijmvlies

Is een gesteelde zwelling in het slijmvlies aan de binnenkant van de baarmoeder.

Kan worden gevonden bij hysteroscopie (de baarmoeder van binnen bekijken) of door een curretage.

Poliep moet worden verwijderd, want?

Myoom (vleesboom) 

Benigne (goedaardige) tumoren van spiercellen in de wand van de uterus (baarmoeder).

Kans dat het maligne (kwaadaardig) wordt is vrijwel afwezig

Niet altijd klachten, mogelijke klachten zijn:

- overmatig bloedverlies

- onregelmatig bloedverlies

- drukgevoel

- dysmenorroe (pijnlijke menstruatie)

- dyspareunie (pijn bij het vrijen)

Endometrium carcinoom

Kanker in het slijmvlies aan de binnenkant van de uterus (baarmoeder), vooral bij oudere vrouwen

Klacht: Bloedverlies – hoeveelheid en afscheiding

Bij maligne weefsel: Abdominale uterus extirpatie

( verwijderen uterus/ tubae en ovaria)

Onderzoek: Transvaginaal echogram is noodzakelijk

Endometrium wordt verwijderd d.m.v. curettage en arts

onderzoekt het weefsel

Cervix carcinoom

Voorstadia van cervix carcinoom kan al voor komen bij jonge vrouwen:

Secundaire preventie is van levensbelang (uitstrijkjes)

Primaire preventie (vaccinatie)

Humaan Papilloma virus

Symptoom: vaginaal bloedverlies ( bv na seksueel contact), pijn bij het vrijen, abnormale afscheiding

Speculum onderzoek laat onrustig weefsel

 zien, een biopt moet zekerheid geven (uitstrijkje)

Vroege stadia kunnen lokaal behandeld worden 

(bevriezen of laser)

Podcast tumortapes:
 https://www.npo3fm.nl/podcasts/de-tumor-tapes

Ovarium carcinoom 

Kanker in de eierstokken, is vrij zeldzaam. Oorzaak onbekend, soms erfelijkheid.

Op het moment van diagnose zit de buik vaak al vol met kanker en is de ziekte uitgezaaid.

‘silent killer’

Chirurgie en chemotherapie

Bacteriële vaginose

De bacteriën die normaal aanwezig zijn in de vagina zijn vervangen door andere micro-organismen. 

Een onaangenaam ruikende, grijswitte fluor. Het slijmvlies van de vagina is onveranderd, niet rood of gezwollen. Het doet geen pijn, ook niet bij het plassen of vrijen.

Hoe komt de arts tot een diagnose?

Vaak kan deze aandoening eenvoudig, snel en goedkoop worden vast gesteld in de HA praktijk op basis van klachten, het aspect van de fluor, een pH-meting en aminetest van de fluor.

Wat is de behandeling?

Als je de klachten voor het eerst hebt kan je afwachten of het vanzelf overgaat. Als de geur of de afscheiding erg hinderlijk is kan de HA een medicijn voorschrijven.

Heb jij als DA een taak bij deze aandoening?

Assisteren/uitvoeren fluorafname door middel van een uitstrijkje en de kweek opsturen.

Candida-vaginitis

Canida is een schimmel (eigenlijk gist) die bij veel vrouwen normaal in de vagina aanwezig is.

Als de hoeveelheid sterk toeneemt kan dit klachten geven:

- jeuk of branderigheid aan de vagina en de vulva 

- meer  fluor 

-soms stinkende afscheiding

- plassen en vrijen kunnen pijnlijk zijn

Vaginitis door SOA

chlamydia en gonorroe

worden veroorzaakt door bacterie

bij chlamydia zijn klachten minder duidelijk bij gonorroe fluor geelgroen en etterig

kan soms pelvic inflammatory disease veroorzaken (ontsteking in het kleine bekken) 

Het kleine bekken is de ruimte tussen je heupen, schaambeen en stuitje. Hierin liggen je vagina, baarmoeder, eileiders en eierstokken. In deze organen kun je een ontsteking krijgen. 

endometriose 

Endometrium groeit op een abnormale plaats.

mogelijke klachten:

- (hevige) pijn tijdens de menstruatie

- vrijen kan bij vrouwen met deze aandoening ook klachten geven in de buikstreek. 

- soms is de kans op conceptie kleiner met deze aandoening.

Prolaps: verzakking

Portio komt dicht in de buurt van de vagina

Urine incontinent, Urine retentie, Moeilijk defeceren

Kan je een zeurderig gevoel of pijn in de onderbuik, benen of liezen hebben. De pijn kan uitstralen naar de rug, soms met enorme moeheid. Zitten en fietsen kunnen problemen geven.

Vaak hebben vrouwen een combinatie van deze klachten. 

Vaak hebben vrouwen een combinatie van deze klachten. De klachten verergeren vaak in de loop van de dag of na inspanning. Na rust worden ze meestal minder.

PCO polycysteus ovarium syndroom

Letterlijk betekent deze aandoening dat er meerdere vochtblaasjes (cysten) in het ovarium aanwezig zijn.

meestal vindt bloedonderzoek en echoscopisch onderzoek plaats. Door middel van inwendig echoscopisch onderzoek kunnen de tubae worden beoordeeld op het voorkomen van meerdere follikels.

Hoe deze aandoening ontstaat is niet bekend. Waarschijnlijk is er niet één oorzaak en zijn hierbij meerdere hormonen betrokken. Zo bestaat er veelal een verhoogde waarde van het luteïniserend hormoon (LH), dat de ovulatie opwekt. Ook is er eventueel een verhoging van de waarde van het testosteron, en soms ook van het insuline. Verder is er een te lage FSH spiegel. Deze aandoening kan meestal met behulp van inwendige echoscopie zichtbaar worden gemaakt. Een veel gehoorde klacht is een onregelmatige menstruatiecyclus. Hierdoor kan een vrouw oligomenorroe of amenorroe klachten hebben.

Wat is de behandeling?

Afvallen

Clomifeencitraat tabletten of Metformine

Injecties: gonadotrofine

Elektrocoagulatie van de eierstokken: LEO

Aan de slag

-Opdracht gynaecologie aandoeningen (Cumlaude)

-Verder gaan modules Expert College (zie planning)