6.3 Samenleven

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Welkom! 

1. Ga rustig op je plek zitten en pak je boek, schrift en pen erbij 
2. Als je klaar bent: Maak je je schrift open, en schrijf je op wat je je nog kan herinneren van wat we de vorige les hebben behandeld. 

6.3 Samenleven

6.3 Samenleven

In een ecosysteem is een populatie van een bepaalde soort niet steeds even groot. Bij gunstige omstandigheden kan een populatie groter worden, bij ongunstige omstandigheden zal een populatie kleiner worden.

Deze les

Herhalingsvragen

Uitleg 6.3 Samenleven

Opdracht 6.5 Mens en milieu

Wat is ecologie?

1. Het deel van biologie dat de opbouw van organismen onderzoekt.
2. Het deel van biologie dat gaat over voortplanting.
3. Het deel van de biologie dat relaties tussen organismen en hun milieu onderzoekt.
4. Het deel van biologie dat gedrag onderzoekt

Biotische factor

Abiotische factor

Prooien

Temperatuur

Atmosfeer

Licht

Soortgenoten

Ziekteverwekker

Vegetatie om in te schuilen

Rotsspleten om in te schuilen

ECOSYSTEEM

LEVENSGEMEENSCHAP

BIOTOOP

Bestaat uit een levensgemeenschap en haar biotoop.

Het gebied dat door een levensgemeenschap ingenomen wordt.

Organismen van dezelfde en van verschillende soorten die in hetzelfde milieu voorkomen en elkaar onderling beïnvloeden

Wat is een voedselweb?

1. Relatie tussen organismen die zich met elkaar voeden. Vaak weergegeven als een pijl.
2. Weergave van onderlinge voedselrelaties in een rechte lijn.
3. Weergave van onderlinge voedselrelaties met meerdere voedselketens door elkaar.

T8

Producent

Consument 1ste orde 

Consument 2de orde of hoger

Consument 1ste orde

Producent

Producent

Consument 2de orde of hoger

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat een biologisch evenwicht is.
  
• Je kunt uitleggen hoe soorten afhankelijk zijn van elkaar voor voedsel, een schuilplaats en voortplanting.

Populatiegrootte= aantal organismen in een populatie

6.3 Samenleven

Biologisch evenwicht

Biologisch evenwicht is er als de populatiegrootte in een ecosysteem rond een evenwichtswaarde schommelt.

Relaties in en tussen populaties

Relaties in en tussen populaties: 

- Concurrentie: 

   competitie partner, plek voedsel 

- Samenwerken/ afspraken maken:

  jagen (leeuwen), verdedigen (vissen) 

  mieren (taakverdeling kolonie).

                                                                           

Symbiose: langdurige relatie tussen individuen van verschillende soorten

Voordeel		Voordeel
Neutraal		Neutraal
Nadeel		Nadeel

Een langdurige samenlevingsvorm noemen we symbiose

Mutualisme (+/+)

Commensalisme (+/?)

Parasitisme (+/-)

Teek

Zombieschimmel

Warkruid (geen bladgroen)

	+	+
	+	-
	+	0

Symbiose is een ______________   relatie tussen 2 verschillende soorten

Gastheer

Kortdurige

Langdurige

Parasitisme

Communisme

Commensalisme

Mutualisme

Cultisme

Gast

Deze symbiose is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme

Wat is geen vorm van symbiose?

1. Parasitisme
2. Commensalisme
3. Predator-prooi relatie
4. Mutualisme

Deze symbiose is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme
4. Predatie

Deze symbiose is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme
4. Geen symbiose, maar predatie

6.3 Samenleven

Huiswerk:

Maken 1 t/m 8