Kwetsbare ouderen les 1

Les inhoud

- Introductie keuzedeel

- Wat is een kwetsbare oudere

Keuzedeel uitleg

• 3 Fysieke lessen
• 2 logboeken (Deel 1 e-learning of op school, deel 2 praktijk)  
• Eindgesprek
• Examen 

Logboek deel 1

• Opdrachten zelfstandig maken
• Laten checken door docent van het keuzedeel
•  Indien voldaan, of logboek of mail ter bevestiging dat het afgerond is.
• Logboek deel 1 kan met een e-learning over kwetsbare ouderen afgesloten worden. Overleg dit dan met de docent

Logboek deel 2

• Opdrachten maken in de praktijk
• praktijk beoordeeld deze opdrachten
• Let op feedback van jezelf en de beoordelaar inclusief handtekening.

Aanvragen eindgesprek

• Inschrijflijst in teamstegel
• Opsturen naar de docent waar je het eindgesprek mee hebt:
• Afgerond logboek deel 1 of certificaat e-learning en logboek deel 2
• Inventarisatie praktijk formulier.
• Na het eindgesprek kan je het examen in de praktijk uitvoeren.

Wat is een kwetsbare oudere?

Wanneer is iemand oud?

Waar denk je aan bij een kwetsbare oudere?

Definities kwetsbare ouderen

Wat is het verschil tussen een "gewone" oudere en een kwetsbare oudere?

Denk hierbij ook aan verminderd vermogen van de zintuigen. Gebruik van hulpmiddelen zoals gebit, gehoorapparaat, bril kunnen van essentieel belang zijn!

VMS

Kwetsbare ouderen

Een (ziekenhuis)opname is voor kwetsbare oudere patiënten risicovol, vanwege hun verhoogde kans op complicaties zoals een infectie, ondervoeding, delirium of vallen.

Kwetsbare oudere

Kwetsbaarheid is geen diagnose, maar een aanduiding van een hoge kans op fysieke, psychische of sociale achteruitgang.

Wat beïnvloedt wat?

1. Multipathologie
2. Multiple Kwetsbaarheid
3. Andere symptomen
4. Ander beloop
5. Ander perspectief / waardering

Multipathologie

1 of meestal meer chronische aandoeningen

Blijvende gevolgen van vroegere ziekten, operaties, ongevallen, bevallingen

Polyfarmacie

‘kleinere’ aandoeningen

Psychologisch

Polyfarmacie

Wanneer een patiënt gelijktijdig meerdere verschillende geneesmiddelen gebruikt, spreekt men van polyfarmacie. Dit komt voor bij een groeiend aantal patiënten

Multiple Kwetsbaarheid

Psychisch

Sociaal 

Financieel

Inadequate voeding

Algemene lichamelijke reserves

Kwetsbaarheid kan zich op allerlei manieren uiten. De ene oudere heeft bijvoorbeeld moeite met boodschappen doen terwijl de andere oudere last heeft van vergeetachtigheid. We onderscheiden dan ook vier ‘gebieden’ waarop ouderen kwetsbaar kunnen zijn: fysieke (belemmeringen in hun fysieke functioneren door bijvoorbeeld gewichtsverlies, evenwichtsproblemen, vermoeidheid), cognitieve (belemmeringen in cognitie zoals geheugen en flexibiliteit), sociale (belemmeringen door eenzaamheid of verlies van sociale steun) en psychische kwetsbaarheid (belemmeringen door psychische aandoeningen zoals een depressie). Het RIVM doet onderzoek naar alle domeinen van kwetsbaarheid.

Andere Symptomen dan bij volwassenen

• Eerder doorgemaakte delier
• Afgenomen lichamelijke reserves
• Minder pijn, dorst, koorts

Ander Beloop

Door afgenomen reserves:

• snellere ernstige complicaties
• trager herstel

Ander perspectief / waardering

Angst

Om niet op tijd geholpen te worden

Voor toenemende afhankelijkheid

Meer waardering voor resterende leven

Eigen invulling van wat kwaliteit is

Welk onderdeel van het gezond bestaan het vaakst/ snelst aangedaan?

Hoe komt het dat bij fysieke verouderingsprocessen aandoeningen vaak niet herkend worden?

Symptoom.......

Symptoom verandering = symptoomverschuiving: zie UWI of bv langzaam progressief vrijwel asymptomatisch verloop plotseling kan versnellen: levensbedreigend dbv infectie mag hyper of hypoglycemie. UWI: klassieke bv van een aandoening atypische presentatie: ouderen geen typische UWI klachten maar geen koorts, (thermoregulatie is anders door veranderde werking van de hypothalamus). Geen pijn bij plassen: ouderen worden vaak incontinent, delier. Urosepsis kan leiden tot de dood. 

Symptoom verarming = bijv. bij AMI (acuut myocard infract) heeft niet dezelfde symptomen als bij jongeren, bij ouderen kan deze stil verlopen

Symptoom omkering= er treden juist tegenovergestelde symptomen op: zoals bv het geval kan bij een hyperthyreoidie ipv gejaagdheid en onrust meer apathie optreden

Symptoom vermeerdering = optelsom van symptomen die voortkomen uit meerdere chronische ziekten en elkaar versterken.  = symptomen die op elkaar lijken maar passen bij verschillende aandoeningen bv: pijn in maagstreek: MI, AP, GI aandoeningen

Cognitieve stoornissen: delier, dementie, depressie

Beleving Verouderingsprocessen

Draaglast vs draagkracht

Opvoeding - aanleg

cultuur - religie - doorgemaakt leven

Wat nog meer denk je?

Kwetsbare ouderen

Kwetsbaarheid neemt toe met stijgen leeftijd

Komt vaker voor bij laag opgeleide ouderen, ouderen met complexe gezondheidsproblemen, oudere migranten, mantelzorgers op leeftijd en LHBT ouderen

Meeste ouderen in staat eigen regie te voeren over leven en daarmee behoud zelfstandig.

een deel lukt het niet.

kwetsbaarheid neemt toe met stijgen leeftijd

kwetsbaarheid komt vaker voor bij laag opgeleide odueren, ouderen met complexe gezondheidsproblemen, oude

 migranten mantelzorger op lefetijd en LHBT ouderen

Meeste ouderen in staat eigen regie te voeren over leven en daarmee behoud zelfstandig.

een deel lukt het niet.

kwetsbaarheid neemt toe met stijgen leeftijd

kwetsbaarheid komt vaker voor bij laag opgeleide odueren, ouderen met complexe gezondheidsproblemen, oude migranten mantelzorger op lefetijd en LHBT ouderen

Meetinstrumenten

• om de kwetsbaarheid bij ouderen in beeld te brengen
  
• de kwetsbare oudere te monitoren
  
• de kwetsbaarheid in kaart te brengen
  

Screeningen

- Kwetsbare ouderen (70+)

(Delirium, Ondervoeding, Vallen en fysieke beperkingen)

DOS

MUST of SNAQ

Valscore

VMS 2008-2012

10 thema's opgesteld voor ziekenhuizen waar winst te behalen viel. Hieronder ook het thema kwetsbare ouderen.

Kwetsbare ouderen thuis

Handreiking kwetsbare

 ouderen thuis 2025

Samenwerking met o.a. v&vn, 

overheid, patientenfederaties, 

NHG (huisartsenfederatie),

 zorgverzekeraars enz. 

en nu......

De zorg veranderd, mensen worden ouderen, wonen zo lang mogelijk thuis met steeds gecompliceerdere zorg. Hierdoor zie je dat alle sectoren meer aandacht krijgen voor kwetsbare ouderen.
Dit vraagt iets van ons als verpleegkundigen.

Hopelijk geeft dit keuzedeel je meer inzichten in hoe hier mee om te gaan.